Przetwarzanie danych osobowych

Nasza witryna korzysta z plików cookies

Wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie, a także do prawidłowego działania i wygodniejszej obsługi. Informacje o tym, jak korzystasz z naszej witryny, udostępniamy partnerom społecznościowym, reklamowym i analitycznym. Partnerzy mogą połączyć te informacje z innymi danymi otrzymanymi od Ciebie lub uzyskanymi podczas korzystania z ich usług i innych witryn.

Masz możliwość zmiany preferencji dotyczących ciasteczek w swojej przeglądarce internetowej. Jeśli więc nie wyrażasz zgody na zapisywanie przez nas plików cookies w twoim urządzeniu zmień ustawienia swojej przeglądarki, lub opuść naszą witrynę.

Jeżeli nie zmienisz tych ustawień i będziesz nadal korzystał z naszej witryny, będziemy przetwarzać Twoje dane zgodnie z naszą Polityką Prywatności. W dokumencie tym znajdziesz też więcej informacji na temat ustawień przeglądarki i sposobu przetwarzania twoich danych przez naszych partnerów społecznościowych, reklamowych i analitycznych.

Zgodę na wykorzystywanie przez nas plików cookies możesz cofnąć w dowolnym momencie.

Optyczne.pl

Artykuły

Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8

27 lutego 2014

1. Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8

W cyklu „Legendarne obiektywy” tym razem prezentujemy całą rodzinę krótkoogniskowych obiektywów do makrofotografii firmy Nikon. Obiektywy te w ofercie firmy znajdowały się w latach 1961–2006, a więc przez prawie pół wieku! W tym odcinku zaprezentowane i omówione zostaną wszystkie bez wyjątku wersje Micro-Nikkora 55/3.5 oraz Micro-Nikkora 55/2.8.

Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Obiektywy Micro-Nikkor o ogniskowej 55 mm to piękna karta w historii firmy Nippon Kogaku i później
Nikon.

W dwóch poprzednich odcinkach cyklu „Legendarne obiektywy” poświęconych optyce spod znaku Nippon Kogaku, przedstawiliśmy bardzo unikalne i mało popularne obiektywy „Fisheye-Nikkor” oraz nie mniej egzotyczne obiektywy do fotografii medycznej „Medical-Nikkor”. Tym razem zaprezentujemy obiektywy o zupełnie innym charakterze: stosunkowo tanie, bardzo popularne i niezwykle uniwersalne makroobiektowy krótkoogniskowe. Obiektywy te produkowane były przez wiele dziesięcioleci, budowano je w znacznej ilości egzemplarzy, a dzięki doskonałej optyce, należą one do najbardziej poszukiwanych Nikkorów z drugiej ręki. Mamy nadzieję, że po lekturze tego tekstu osoby poszukujące dla siebie niezwykle solidnego, niezawodnego i dobrego makroobiektywu w rozsądnej cenie, nie będą miały problemu z wyborem czegoś dla siebie. Na początek – jak zwykle – rzut oka na tak zwane tło historyczne.


----- R E K L A M A -----


W latach 50-tych Nippon Kogaku oferował do swoich Nikonów dalmierzowych obiektyw Micro-Nikkor 50/3.5. Był to ze wszech miar niezwykły obiektyw; nieprzeciętnie drogi, nieprzeciętnie ciemny jak na tę ogniskową, ale w połowie lat 50-tych uważany był za najostrzejszy obiektyw fotograficzny przeznaczony do aparatów na film 35mm! Obiektyw wyposażony był w wysuwany tubus: w pozycji wsuniętej w stronę korpusu pracował jak zwykły, choć ciemny standard, umożliwiając ustawienie ostrości od nieskończoności do 90 cm. Po wyciągnięciu tubusu obiektywu do przodu, obiektyw umożliwiał ogniskowanie od 90 cm do 45 cm. I tu pojawiają się problemy: po pierwsze, w pozycji wysuniętej dalmierz nie pozwalał na poprawne ustawienie ostrości. Po drugie, przy małych odległościach paralaksa wizjera była już bardzo dotkliwa i skutecznie uniemożliwiała precyzyjne kadrowanie. Po trzecie, odległość zdjęciowa 45 cm przy ogniskowej 50 mm nadal nie była imponująca. Z tych trzech powodów dalmierzowy Micro-Nikkor nie zdobył większej popularności. W latach 50-tych, wykonanie poważnej makrofotografii w większości przypadków oznaczało konieczność sięgnięcia po aparat miechowy, gdzie nie było ograniczeń z odległością ogniskowania, a kadrowanie na dużej szklanej matówce zapewniało najwyższą precyzję komponowania kadru (to takie „Live View” sprzed 60 lat…).

Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Pierwszy Micro-Nikkor z bagnetem F wyróżniał się nietypowym wyglądem zewnętrznym oraz
manualną przysłoną. To jeden z najmniej popularnych Nikkorów, w Polsce zupełnie nieznany.

Pojawienie się Nikona F w roku 1959 diametralnie zmieniło sytuację osób wymagających precyzyjnego kadrowania i mobilności w świecie makro. Jak już wspominaliśmy w tym cyklu, Nippon Kogaku z roku na rok wprowadzał na rynek ciekawe obiektywy z bagnetem F, czyniąc tym samym swój nowy system lustrzanki coraz bardziej atrakcyjnym. W roku 1961 pojawił się pierwszy z bohaterów tego artykułu: Micro-NIKKOR 5.5 cm f/3.5. Aktualnie obiektyw ten w środowisku kolekcjonerskim znany jest jako „Preset”, co wyjaśniamy poniżej. Obiektyw wyposażony został w układ optyczny bardzo podobny do tego znanego z obiektywu dalmierzowego (5 soczewek w 4 grupach z pojedynczymi powłokami antyodblaskowymi), ale jego mechanikę zaprojektowano rzecz jasna od nowa, tworząc tym samym jeden z najbardziej niezwykłych Nikkorów manualnych. Obiektyw wyposażony był w niezwykle złożony mechanizm ustawiania ostrości: dwa współpracujące ze sobą podwójne helikoidy umożliwiały znaczne wydłużenie obiektywu i uzyskanie skali odwzorowania aż 1/1x. Duże zmiany długości z pewnością były przyczyną, dla której obiektyw ten nie został wyposażony w przysłonę automatyczną. Do obsługi przysłony służą dwa pierścienie umieszczone w przedniej części obiektywu. Pierwszy z nich pozwalał na preselekcję wartości przysłony z krokiem co 1/2 EV, a drugi pierścień służył do jej otwierania do pełnego otworu oraz domykania przed ekspozycją do wartości ustalonej pierwszym pierścieniem. Warto jeszcze powiedzieć kilka słów o kształcie otworu przysłony, który oczywiście decyduje o tym jak źrenica wyjściowa obiektywu oddaje nieostrości. Mechanizm przysłony składa się z siedmiu segmentów, które w zakresie f/5.6~f/9.5 mają kształt… gwiazdy 14-to ramiennej! Efekt jest najsilniejszy przy f/8 i świetnie nadaje się do zabaw z nieostrymi punktowymi źródłami światła! Na pierścieniu ostrości w kolorze żółtym podano odległości w stopach, zaś skalę odwzorowania wygrawerowano w kolorach czerwonym (1/8x~1/4x), białym (1/3x~1/2x) oraz niebieskim (1/1.75x~1/1x). Dodatkowo na pierścieniu ostrości umieszczono wartości 2x, 2.8x i 4x, informujące o konieczności odpowiedniego wydłużenia ekspozycji, jeśli nie był stosowany pomiar światła TTL. Przy pierwszym zetknięciu się z tak kolorową skalą odwzorowania można się nieco pogubić, a rozszyfrowanie oznaczeń jest zadaniem na miarę Jamesa Bonda lub Pana Samochodzika. Zagadka jest tym bardziej powikłana, że skale naniesione są na obu krawędziach pierścienia ostrości, podobnie jak skala głębi ostrości. Co ciekawe, obiektyw ten bez żadnych modyfikacji może być zamontowany na każdej bez wyjątku lustrzance Nikon. Modele wyposażone w dźwignię AI sprzężenia światłomierza umożliwiają ustawienie ostrości od 3 stóp, w pozostałych korpusach do dyspozycji jest cały zakres odległości aż do nieskończoności. Do obiektywu tego nie przewidziano dedykowanego pierścienia pośredniego; większe skale odwzorowania wymagały zastosowania pierwszego nikonowskiego mieszka o nazwie „Macro-Bellows F”. To najrzadszy i tym samym najdroższy ze wszystkich Micro-NIKKORów o ogniskowej 55 mm, aktualnie będący obiektywem stricte kolekcjonerskim, ale mimo to o sporej wartości użytkowej.

Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Wczesne wersje obiektywu Micro-Nikkor Auto 55/3.5 rozpoznawalne są po braku śrub mocujących
w bagnecie, chromowanym mocowaniu filtra 52 mm oraz skali odległości podanej tylko w stopach.
Ten obiektyw zdefiniował wygląd wszystkich późniejszych manualnych Micro-Nikkorów o ogniskowej
55 mm.

Po dwóch latach produkcji i wyprodukowaniu około 2300 sztuk wersji „Preset”, w roku 1963 zaprezentowano następcę. Był to Micro-NIKKOR Auto 5.5 cm f/3.5, wśród kolekcjonerów znany jako „Compensating”. Ze swoim poprzednikiem nowy „mikrus” miał wspólne tylko mocowanie bagnetowe i rozmiar filtra 52 mm. Układ optyczny oraz mechanikę stworzono całkowicie od nowa, tworząc zupełnie nową stylistykę Micro-Nikkorów, która z małymi zmianami kosmetycznymi przetrwała aż do początku XXI wieku. Optyka składała się nadal z pięciu soczewek w czterech grupach i był to układ zbliżony do typu Gaussa. Jedną z cech charakterystycznych była bardzo głęboko osadzona przednia soczewka, dzięki czemu Micro-Nikkory 55mm nie potrzebowały osłony przeciwsłonecznej. Słowo „Auto” w nazwie obiektywu zwiastowało automatyczną przysłonę, a więc kadrowanie i ustawianie ostrości wykonywało się na pełnym otworze względnym. Pierścień przysłon – pozwalający na jej domykanie aż do f/32 – jak we wszystkich typowych Nikkorach, znajduje się tuż przy bagnecie i poprzez charakterystyczne widełki łączy się ze światłomierzami Nikonów F, F2 i Nikkormatów. Krokiem wstecz było ograniczenie zakresu ustawiania ostrości do skali 1/2x, ale obiektyw sprzedawano z dedykowanym pierścieniem pośrednim, który umożliwiał fotografowanie w zakresie skal odwzorowania od 1/2x do 1/1x. Pierwsze egzemplarze tego modelu obiektywu rozpoznawane są po braku jakichkolwiek śrub w mocowaniu bagnetowym, chromowanej przedniej części obiektywu oraz po skali ostrości podanej tylko w stopach. W roku 1966 przeprowadzono facelifting – przekonstruowano bagnet, kolor przedniej części obiektywu zmieniono na czarny, a skala odległości w późniejszych egzemplarzach może być podana zarówno w stopach jak i metrach. Na pierścieniu ostrości podano odległości i skale odwzorowania, gdy obiektyw używany był bez pierścienia makro. Natomiast na chromowanym tubusie po lewej stronie skali głębi ostrości podano rzeczywisty otwór względny, z uwzględnieniem spadku jasności obrazu na skutek rosnącej odległości zdjęciowej. Po prawej zaś stronie wygrawerowano otwór względny, odległość zdjęciową i skalę odwzorowania obowiązującą podczas korzystania z pierścienia pośredniego „M”. Najbardziej unikalną cechą tych obiektywów jest kompensacyjny mechanizm przysłon. Aby ułatwić pomiar ekspozycji zewnętrznymi światłomierzami i zminimalizować wpływ spadku jasności w dużych skalach odwzorowania, obiektyw nieco otwiera przysłonę podczas ogniskowania z nieskończoności w stronę małych odległości! Dzięki temu wydłużenie ekspozycji musi być mniejsze, niż by to wynikało z równań optyki.

Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Kto szuka ten znajdzie: fabrycznie nowy Micro-Nikkor Auto 55/3.5 w wersji po „faceliftingu”, wraz z
pierścieniem pośrednim, pudełkiem i oryginalnym woreczkiem z silikonem osuszającym!

Wraz z obiektywem sprzedawano pierścień pośredni o symbolu „M” i długości 27.5 mm – dokładnie połowa ogniskowej. Na pierścieniu naniesiono także skalę przysłon, która obowiązywała podczas fotografowania z pierścieniem pośrednim. Pierścień przenosił automatykę domykania przysłony, ale nie zapewniał przeniesienia wartości przysłony do światłomierza. Podczas fotografowania z nim pomiar ekspozycji należało wykonywać przy przysłonie roboczej, po wciśnięciu w korpusie przycisku domykania przysłony. Powszechnie panuje opinia, że obiektyw ten zoptymalizowany został do zdjęć w skali odwzorowania 1/4x i w zakresie 1/1x~1/10x oferuje wybitne osiągi. W okolicy nieskończoności jakość optyki jest nieco gorsza, choć nadal całkiem dobra. Micro-NIKKOR Auto 5.5 cm f/3.5 w obu wersjach „Compensating” (z chromowanym i czarnym pierścieniem mocowania filtra) wyprodukowano w łącznej ilości ponad 60 000 sztuk, tak więc jest to obiektyw dość popularny. Nadal można znaleźć egzemplarze fabrycznie nowe (!) wraz z pudełkiem, papierami i oryginalnym woreczkiem silikonowym. Do poważnej makrofotografii i do gabloty wystawowej – jak znalazł.

W roku 1969 – u schyłku ery Nikona F – na rynek trafiło kolejne wcielenie tego obiektywu: Micro-NIKKOR-P Auto 55mm f/3.5, który z racji charakterystycznego pierścienia ostrości znany jest także jako „Diamond Ring”. Tym mianem określa się całkiem sporą gromadkę Nikkorów z początku lat 70-tych, w których pierścień ostrości pokryty jest wzorem przypominającym małe diamenty – znajdziemy tu zarówno ultraszerokokątnego Nikkora-UD.C 15/5,6, popularnego 135/2.8 jak i zawodowego Nikkora-P 180/2.8. Pamiętać należy, że termin „Diamond Ring” nie jest nazwą nadaną przez Nikona i w oficjalnej literaturze nie znajdziemy go. Litera „P” dodana do nazwy oznacza, że w układzie optycznym zastosowano – podobnie jak u poprzednika – pięć soczewek. W ten sposób producent ujednolicił nomenklaturę obiektywów Nikkor, które w swojej nazwie informowały o ilości soczewek. Nowy układ optyczny wzorowany był na poprzednim, ale zoptymalizowano go dla skali odwzorowania 1/10x i obiektyw słynie z bardzo wyrównanych osiągów w całym zakresie odległości. Na pierścieniu odległości podawane są odległości zarówno w metrach (kolor biały) jak i w stopach (kolor pomarańczowy); na czerwono podano także skale odwzorowania od 1/10x do 1/2x. Skale odwzorowania od 1/2x do 1/1x wraz z odpowiednimi odległościami zdjęciowymi podane są jak u poprzednika na chromowanym tubusie. W mechanizmie przysłony zrezygnowano z kompensacji, tak więc fizyczna wielkość otworu przysłony nie zależy od ustawionej odległości. Wraz z obiektywem tym dostarczany był pierścień pośredni „M2”, także o długości 27.5mm, ale usunięto z niego wartości przysłon obowiązujące wraz z pierścieniem. Takie uproszczenie wynikało zapewne z faktu, że w latach 70-tych zdecydowana większość szczęśliwych użytkowników systemu Nikona dysponowała w swoich korpusach pomiarem TTL.

Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Najlżejszymi „55-kami micro” były bardzo ładne obiektywy zwane często „Diamond Ring”. Po lewej
stronie zamocowany na pierścieniu pośrednim Micro-Nikkor-P Auto 55/3.5, po prawej stronie leży
późniejsza wersja z poprawionymi powłokami: Micro-Nikkor-P.C Auto 55/3.5

Po czterech latach dokonano bardzo istotnej zmiany: pojedyncze powłoki antyodblaskowe zastąpiono wielowarstwowymi powłokami Nikon Integrated Coatings, a nowy obiektyw – nadal „Diamond Ring” – zyskał oficjalną nazwę Micro-NIKKOR-P.C Auto 55mm f/3.5. Dodana litera „C” oznacza Coated i przyczyniła się do podniesienia dwóch rzeczy: transmisji światła w całym zakresie widzialnym oraz ceny na rynku sprzętu używanego. O zapotrzebowaniu na ten obiektyw niech świadczy fakt, że wersję „P” wyprodukowano w ilości ponad 120 000 sztuk, a poprawioną „P.C” w kolejnych 82 000 sztuk. Jest więc to bardzo popularny obiektyw, o wyjątkowo korzystnym stosunku możliwości (ogromne!) do ceny (nieprzyzwoicie niska). Wersja „Diamond Ring” sprzedawana była zarówno solo, jak i z pierścieniem pośrednim „M2”. Istotny szczegół dla tych, którzy nie lubią dużo nosić – „Diamond Ring” to najlżejsza ze wszystkich wersji opisanych w tym tekście: dzięki wykonaniu większości podzespołów mechanicznych z aluminium, obiektyw ma masę jedynie 235g!

Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
W serii „K” nowy Micro-Nikkor 55/3.5 uzyskał znacznie odświeżony wygląd zewnętrzny i pierścień
ostrości pokryty miękką gumą, a przeznaczony do obiektywu pierścień pośredni PK-3 przenosił do
korpusu położenie pierścienia przysłon.

W latach 1975–77 w ofercie pojawiło się kolejne wcielenie „pięćdziesiątki piątki trzy i pół” – Micro-Nikkor 55mm f/3.5. Nazwa nowego makroobiektywu została znacznie uproszczona; pozbyto się słowa „Auto” oraz informacji o ilości soczewek. W nowej serii „K” całkowicie zmieniono wygląd zewnętrzny. Cały tubus obiektywu jest teraz czarny, jedynie pierścień ułatwiający montaż obiektywu pozostał w kolorze chromu. Pierścień ostrości pokryto miękką gumą z trzema rzędami prostokątnych kostek. Na pierścieniu podano aż cztery skale: odległości wyrażonej w metrach, odległości w stopach, skali odwzorowania do 1/2x, gdy obiektyw pracuje „solo” oraz skali odwzorowania w przedziale od 1/2x do 1/1x, gdy obiektyw używany jest wraz nowym pierścieniem pośrednim PK-3. Pierścień ten stanowi znaczne udoskonalenie w porównaniu do poprzednich „M” i „M2”, umożliwia bowiem połączenie pierścienia przysłon obiektywu ze światłomierzem korpusu. Optyka jest dokładnie taka sama, jak w wersji „Diamond Ring”. Jest to jednocześnie ostatnia wersja obiektywu z mocowaniem non-AI, czyli pierścień przysłon ze światłomierzem łączył się za pomocą widełek na pierścieniu przysłon. Wersji tej, jak również poprzednich „Compensating” i „Diamond Ring”, nie można założyć do niektórych korpusów. Zaliczają się do nich lustrzanki, które wyposażone są w przesuwaną (a nie wciskaną) dźwigienkę, np. modele D80 i D90. Dla niezorientowanych – patrząc z przodu na bagnet korpusu, dźwigienka ta znajduje się „na godzinie 8”. Poza modelem Df, obiektywów non-AI nie można zakładać także do korpusów AI, czyli D200/300/300s/600/610/700/7000/7100/D1/D2/D3/D4. Na szczęście na rynku znaleźć można wiele tych obiektywów, które zostały zaadaptowane do systemu AI i dzięki temu poczciwe staruszki nadal mogą być stosowane z nowoczesnymi korpusami cyfrowymi.

Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Ostatnim wcieleniem z otworem względnym f/3.5 był AI Micro-Nikkor 55/3.5, produkowany w latach
1977–80. Wraz z obiektywem zaprezentowano pierścień pośredni PK-13, kompatybilny z systemem AI

Powyżej wspomnianych problemów nie ma kolejny obiektyw: AI Micro-NIKKOR 55mm f/3.5. Trafił on na rynek w roku 1977, a więc w momencie, gdy Nikon wprowadzał system AI. Przypomnijmy, że obiektywy AI (Automatic Indexing) w inny sposób komunikowały się ze światłomierzem korpusu AI – zamiast widełek, łączyły się one z korpusem za pomocą odpowiednio umieszczonego zaczepu na pierścieniu przysłon, który popychał dźwignię wokół mocowania bagnetowego korpusu. Położenie tego zaczepu zależne było od otworu względnego obiektywu, i dzięki temu automatycznie uwzględniało różnicę w jasności obrazu dawanego przez obiektywy z różnym „światłem”. Pierwszymi lustrzankami AI były Nikon F2 Photomic A, F2 Photomic AS, FM oraz Nikkormat FT-3. Nowy obiektyw – poza jedną zmianą kosmetyczną: inna guma na pierścieniu ostrości – niczym nie różni się od poprzednika. Wraz z nowymi obiektywami AI, Nikon wprowadził do sprzedaży także nowe konwertery i nowe pierścienie pośrednie. Do AI Micro-Nikkora 55/3.5 pojawił się pierścień pośredni oznaczony PK-13 i oferował pełną współpracę ze światłomierzami korpusów AI. W roku 1980, po wyprodukowaniu rekordowej ilości 165 000 sztuk, „pięćdziesiątka piątka” ze światłem f/3.5 na dobre zniknęła z oferty Nikona.

Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
W serii AIS wprowadzono wiele zmian: nowa optyka ze światłem f/2.8 i Close Range Correction, nowy
tubus obiektywu. Obiektyw pozostawał w ofercie przez 25 lat i wyprodukowano go w rekordowej
ilości sztuk.

W tym samym roku pojawił się jej godny następca, zaprojektowany zupełnie od nowa AIS Micro-NIKKOR 55mm f/2.8. Obiektyw, choć zewnętrznie bardzo przypomina wersję f/3.5, wyposażony jest z zupełnie inny tubus – nieco cięższy, dłuższy, ale o mniejszej średnicy. Układ optyczny (tym razem sześć soczewek w pięciu grupach) został zaprojektowany od nowa – poza zwiększeniem otworu względnego o 1/2 EV do f/2.8 na soczewkach napylono nowocześniejsze powłoki antyodblaskowe SIC (Super Integrated Coatings). W nowym obiektywie zastosowano także układ CRC, czyli Close Range Correction. W Nikkorze tym zastosowano dodatkowy helikoid odpowiedzialny za niezależne prowadzenie grup optycznych znajdujących się za i przed przysłoną. Rozwiązanie takie teoretycznie miało zapewnić najwyższą korekcję optyki w całym zakresie odległości. W praktyce różnice w jakości obrazu między wersjami f/3.5 i f/2.8 są zupełnie pomijalne. Piętą achillesową wersji AIS jest jej podatność na zaolejenie segmentów przysłon i jest to prawdopodobnie konsekwencja wprowadzenia dodatkowego helikoidu wymagającego smarowania. Przed zakupem używanego obiektywu warto upewnić się, że segmenty przysłony są suche i czyste. Obiektyw ten współpracował z tym samym pierścieniem pośrednim, co jego poprzednik. W ofercie obiektyw pozostawał bardzo długo, aż do roku 2006, ale ilość wyprodukowanych egzemplarzy jest imponująca – około pół miliona egzemplarzy!

Tak dobrym wynikiem nie może poszczycić się ostatni z omawianych tu makroobiektywów: AF Micro-NIKKOR 55/2.8. Gdy obiektyw pokazano światu w roku 1986 roku, przyjęto go z mieszanymi uczuciami. Z jednej strony dane techniczne wyglądały zachęcająco: po raz pierwszy AF, duży otwór względny f/2.8, skala odwzorowania 1/1x osiągalna bez dodatkowego osprzętu. Z drugiej zaś strony wygląd zewnętrzny obiektywu – delikatnie mówiąc – daleki był od tego, do czego przyzwyczajeni byli miłośnicy sprzętu Nikon. Tubus obiektywu z zewnątrz wykonany jest z tworzyw sztucznych, szeroki i wygodny pierścień ostrości poprzednich wersji zastąpiony został wąską, plastikową namiastką pierścienia ostrości. Zupełnie nowy mechanizm ogniskowania spowodował, że skala ostrości jest bardzo mocno ściśnięta, a przez to bardzo niedokładna. Skala głębi ostrości, ograniczona tylko do wartości f/16 i f/32, stała się w zasadzie bezużyteczna. Pierścień przysłon jest bardzo wąski, a przez to mało wygodny. Trzeba tu jednak uczciwie przyznać, że we współczesnych lustrzankach wiele osób preferuje sterowanie przysłoną za pomocą koła sterującego w korpusie. W nowym obiektywie zastosowano większy niż dotychczas rozmiar mocowania filtra, o średnicy 62 mm. Najbardziej nietypowym elementem obsługi obiektywu był pierścień, który służył do regulacji luzu pierścienia ostrości. Gdy obiektyw używany był przy automatycznym ustawianiu ostrości (choć jak wiemy, AF i prawdziwe makro to dwie sprzeczności) pierścień ustawiania ostrości powinien pracować z luzem, a podczas ręcznego ogniskowania można było w sposób sztuczny zwiększyć opór jego obrotu. Krótko mówiąc, mechanika nowego Micro-NIKKORA 55/2.8 nie spodobała się.

Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Jedyny makroobiektyw 55 mm z autofocusem: kontrowersyjny i mało popularny AF Micro-Nikkor
55/2.8 z lat 1986–89. Mechanika tego obiektywu sprawia wrażenie nieco nieprzemyślanej, zaś optyka
jest bardzo udana.

Zupełnie inaczej było z optyką – obiektyw uchodzi za jeden z najbardziej wybitych obiektywów kiedykolwiek wyprodukowanych przez Nikona! Jego układ optyczny wywodzi się z manualnej wersji AIS. Gdy obiektyw zogniskowany jest na minimalną odległość 22.3 cm, jego tubus silnie się wysuwa do przodu i niestety ma nieco luzów. W praktyce nie mają one jednak wpływu na jakość zdjęć, która jak już wspomniano, jest doskonała. Silna krytyka sprawiła, że w roku 1989, po wyprodukowaniu nieco ponad 40 000 egzemplarzy, obiektyw został zastąpiony będącym w ofercie do dziś Micro-Nikkorem 60/2.8D. Co ciekawe, „brzydkie, acz ostre kaczątko” jest obiektywem bardzo poszukiwanym i na zagranicznych portalach aukcyjnych osiąga ceny proporcjonalne do jego ostrości i …brzydoty.

Wersja Preset
55/3.5
Compensating Diamond Ring 55/3.5
„K”
55/3.5
„N”
55/2.8
„AIS”
55/2.8
„AF”
55/3.5
chrome
55/3.5
black
Nikkor-P
55/3.5
Nikkor-P.C
55/3.5
Lata produkcji 1961–63 1963–66 1967–69 1969–73 1973–75 1975–77 1977–80 1981–2006 1986–89
Mocowanie Non-AI1 Non-AI AI
Skala
odwzorowania
1/1x 1/2x 1/1x
Powłoki pojedyncze wielowarstwowe NIC wielowarstwowe SIC
Przysłona f/22
preselekcyjna
7 segmentów
f/32
automatyczna
f/32
automatyczna
7 segmentów
Pierścień
pośredni
- M2 M22 PK-3 PK-13 -
Dostępność * ** **** *** **** ***** **

1) Może być zamontowany w każdym korpusie, szczegóły w tekście
2) Może być zamontowany w każdym korpusie

O autorze

Marcin Górko (ur. w 1971 r.) – absolwent Politechniki Łódzkiej oraz dyplomowany instruktor fotografii. Pierwszy poważny kontakt z optyką miał w 1988 r., kiedy zaczął interesować się astronomią. Rok 1993 to początek jego przygody ze sprzętem fotograficznym firmy Nikon. W tym samym roku nawiązał współpracę z czasopismem „Foto Kurier”. Autor pierwszego w Polsce kompendium na temat sprzętu fotograficznego Nikon „System Nikona”. Od 2005 r. współpracownik Nikon Polska, gdzie zajmuje się głównie sprzętem Sport Optics. Współautor wydanej przez Nikon Polska książki „Radość Fotografowania”.

Zdjęcia przykładowe

Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Aparat: Nikon D600 + Micro-Nikkor 55/3.5 „Preset”
Parametry: 55 mm, f/8, exp. 3 s, ISO 200
Plik: JPEG, 6016×4016 pix, 9.38 MB
Aparat: Nikon D600 + Micro-Nikkor 55/3.5 „K”
Parametry: 55 mm, f/8, exp. 1/8 s, ISO 200
Plik: JPEG, 6016×4016 pix, 8.2 MB
Aparat: Nikon D600 + AF Micro-Nikkor 55/2,8
Parametry: 55 mm, f/4.0, exp. 1/8 s, ISO 200
Plik: JPEG, 6016×4016 pix, 8.67 MB
Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Aparat: Nikon D600 + Micro-Nikkor 55/3,5 „Compensating”
Parametry: 55 mm, f/16, exp. 1/2 s, ISO 200
Plik: JPEG, 6016×4016 pix, 9.74 MB
Aparat: Nikon D600 + Micro-Nikkor 55/3,5 „Diamond Ring”
Parametry: 55 mm, f/16, exp. 1/0 s, ISO 200
Plik: JPEG, 6016×4016 pix, 7.2 MB
Aparat: Nikon D600 + AI Micro-Nikkor 55/3,5
Parametry: 55 mm, f/22.0, exp. 1/2 s, ISO 200
Plik: JPEG, 6016×4016 pix, 8.33 MB
Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8 - Legendarne obiektywy – Micro-Nikkory 55/3.5 i 55/2.8
Aparat: Nikon D600 + AI Micro-Nikkor 55/3,5
Parametry: 55 mm, f/3.5, exp. 1/125 s, ISO 200
Plik: JPEG, 6016×4016 pix, 6.27 MB
Aparat: Nikon D600 + AIS Micro-Nikkor 55/2,8
Parametry: 55 mm, f/11, exp. 1/3 s, ISO 200
Plik: JPEG, 6016×4016 pix, 11.77 MB


Poprzedni rozdział