Rozdzielczość

Testy rozdzielczości przeprowadzamy na podstawie zdjęć tablicy ISO12223 robionych dla różnych długości ogniskowych i różnych wartości przysłony. Następnie dokonujemy obliczeń dla centrum i brzegu kadru. Wyniki prezentujemy w postaci wartości funkcji MTF50. Tradycyjnie pomiarom podlegały zarówno pliki JPEG, jak i surowe pliki RAW.

Zacznijmy od wyników otrzymanych dla plików RAW z centrum kadru.

Przypomnijmy, że gdy korzystamy z matrycy o wielkości 1" i rozdzielczości 20 Mpix, limit dyfrakcyjny występuje już dla nastawy przysłony f/3. Dlatego też poziom przyzwoitości dla testowanego modelu wynosi 1400 linii na wysokość kadru (LW/PH). Widzimy wyraźnie, że dla tak ustalonego kryterium szeroki kąt daje dobry obraz już od pełnego otwarcia przysłony, natomiast w pozycji teleobiektywu dla żadnej z testowanych przysłon nie uzyskamy obrazu wysokiej jakości. Dla ekwiwalentu 50 mm przymknięcie przysłony o 1 EV powoduje, że docieramy do granicy pełnej akceptowalności, ale to maksimum możliwości w tym przypadku. Wynik maksymalny obiektyw notuje dla kombinacji ogniskowej 10.2 mm i przysłony f/4 – wynosi on 1724 linii. Domykanie przysłony powyżej wartości f/4 powoduje degradację zdolności rozdzielczej w wyniku coraz silniejszego efektu dyfrakcji.

Spójrzmy na przebiegi funkcji MTF dla składowych poziomej i pionowej dla plików RAW. Kolorem czerwonym pokazano zmierzony przebieg, natomiast niebieskim po uwzględnieniu wyostrzania o promieniu 2.

Przebieg funkcji MTF widoczny na powyższych wykresach ukazuje maksymalną odpowiedź w częstotliwości Nyquista na poziomie 18% dla przysłony f/2.8 oraz ogniskowej 10.2 mm. Widzimy też, że krzywe mają łagodny przebieg, bez garbu charakterystycznego dla procesu delikatnego wyostrzania. Łatwo dostrzec zmiany wartości dla poziomej i pionowej składowej, które pokazują, że mamy do czynienia z osłabionym filtrem antyaliasingowym w jednym z kierunków.

Przejdźmy do zachowania obiektywu na brzegu kadru.

Z powyższego wykresu możemy odczytać, że praca obiektywu, szczególnie dla szerokiego kąta, jest już bardziej wyrównana. Drugim wartym uwagi spostrzeżeniem jest, że dla żadnej testowanej kombinacji ogniskowej i przysłony jakość obrazu nie osiąga zdefiniowanego przez nas poziomu przyzwoitości.

Poniżej zamieszczamy wyniki pomiaru rozdzielczości przeprowadzonego na plikach JPEG z wyostrzaniem ustawionym na minimalną wartość.

Pomiar zdolność rozdzielczej dla plików JPEG ukazuje zupełnie inne zachowanie, szczególnie dla szerokiego kąta. Nie daje on już tak wysokich wartości, w zasadzie można powiedzieć, że do czynienia mamy z równą pracą w całym zakresie. Zarówno w centrum, jak i na brzegu kadru wyniki pokazują, że na minimalnym poziomie proces wyostrzania nie jest aplikowany lub że jest aplikowany selektywnie, co może skutkować lekkim podniesieniem mierzonych MTF-ów dla okolic maksymalnego otworu względnego na szerokim kącie.

Poniżej prezentujemy wycinki zdjęć tablicy testowej (w formacie JPEG) w skali 1:1 z okolic centrum kadru dla maksymalnej i minimalnej rozdzielczości.

10.2 mm f/4

30.6 mm f/11

Aberracja chromatyczna

Przypomnijmy, że w naszej ocenie wartości aberracji wykraczające ponad 0.15% są uznawane za bardzo silne i widoczne na zdjęciach. Wyniki w przedziale 0.08–0.14% uznajemy za umiarkowane, a te z zakresu 0.04–0.07% za nieznaczące. Poniższy wynik w okolicach 0.04% możemy potraktować jako aberrację niezauważalną.

Jak widać na powyższym wykresie, aberracja chromatyczna w aparacie G9 X Mark II nie stanowi problemu. Pliki JPEG nie będą zawierać widocznych kolorowych przebarwień na kontrastowych krawędziach.

Dla surowych plików wada jest możliwa do dojrzenia w zasadzie dla każdej ze zmierzonych kombinacji, a najmniejszy problem z aberracją będziemy mieli dla najdłuższej ogniskowej. W tym wypadku wyniki dla wszystkich nastawionych przysłon są niewiele wyższe od 0.05%, co możemy uznać za rezultat niski. Dla krótszych ogniskowych poziom wady plasuje się już w kategoriach średnich, a dla kombinacji szerokiego kąta i mocno otwartej przysłony dociera nawet do granicy poziomu wysokiego.

W tabelce poniżej prezentujemy w skali 1:1 wycinki zdjęć tablicy testowej przestawiające krawędzie czerni i bieli z najwyższym i najniższym poziomem aberracji chromatycznej według wyników otrzymanych dla surowych plików wywołanych programem dcraw.

10.2 mm f/2	30.6 mm f/11

Dystorsja

Dla formatu JPEG wyniki pokazują, że wada ta jest mało zauważalna. Zmierzone wartości oscylują w przedziale od −1% (zniekształcenie beczkowate) dla pozycji teleobiektywu po −0.6%, gdy obiektyw ustawimy w pozycji szerokiego kąta.

Zupełnie odmienny obraz rysuje się nam, gdy spojrzymy na pliki RAW. Rozmiar wady sięga poziomu −22% dla szerokiego kąta – to ogromna wartość, bliska zniekształceniom, które zwykliśmy nazywać efektem rybiego oka. Zwiększenie ogniskowej do okolic ekwiwalentu 50 mm redukuje już wielkość zniekształcenia do poziomu −3.9%, które zmniejsza się do wartości −1.1% dla pozycji tele.

JPEG	RAW
10.2 mm
18.2 mm
30.6 mm

Na koniec chcielibyśmy zwrócić uwagę na konsekwencje prostowania obrazu generowanego przez obiektyw aparatu G9 X Mark II. Poniżej przedstawiamy zrzut ekranu z programu Adobe Lightroom CC, gdzie testowy obraz RAW jest prostowany, używając maksymalnej dostępnej nastawy, +100.

Widzimy wyraźnie, że choć niewiele zabrakło, Lightroom nie potrafi wyprostować tego obrazu.

Z pliku o wymiarach 5536×3693 px po odcięciu zbędnych obszarów pozostaje 4161×2775 pikseli. To znaczy, że z 20,4 Mpix zostało jedynie 11,5 Mpix – zaledwie 56 % powierzchni matrycy! Uważni czytelnicy zauważą marginesy dookoła tablicy. To nie jest błąd testowy, gdyż pozycjonując aparat ustawiamy go tak, by tablica w pełni wypełniała ekran aparatu. Ten margines jest potrzebny, by poprawnie prostować obraz nie tracąc informacji z brzegów kadru. Jednak w efekcie aparat przy tworzeniu plików JPEG, korzysta jedynie z 9.8 Mpx środkowej części matrycy. Cały proces prostowania nazywamy potocznie „pompowaniem pikseli”, a producentów z niego korzystających niezmiennie piętnujemy.

Koma i astygmatyzm

W aparacie G9 X Mark II koma jest korygowana dobrze jedynie w środkowej części kadru. Obraz diody w rogu jest delikatnie zniekształcony dla każdej z testowanych ogniskowych, najmniej dla pozycji teleobiektywu.

Centrum	Róg
10.2 mm, f/2
18.2 mm, f/5.6
30.6 mm, f/4.9

Z uwagi na dysproporcję w sile filtru antyaliasingowego między składową poziomą i pionową nie mogliśmy przeprowadzić procedury pomiaru astygmatyzmu.

Winietowanie

Pomiary winietowania wykonaliśmy w pierwszej kolejności dla plików JPEG.

Winieta w plikach JPEG nie będzie przeszkadzała. Największe wartości uzyskaliśmy dla szeroko otwartych przysłon, w zależności od ogniskowej plasowały się one w zakresie od −0.32 do 0.3 EV. Domykanie przysłony stopniowo niweluje wielkość tej wady.

Spójrzmy teraz na wyniki pomiarów, które wykonaliśmy na surowych plikach.

Dla surowych plików sytuacja jest odmienna, największe zaciemnienie rogów odnotowujemy dla szerokiego kąta, gdzie jasność spada o −1.35 EV. Na plus należy uznać brak widocznego zaczerniania rogów. Przy dłuższych ogniskowych problem winietowania nadal istnieje, jednak jest niewiele większy od tego, co zanotowaliśmy w teście plików JPEG.

JPEG	RAW
10.2 mm
f/2	f/2
f/2.8	f/2.8
f/4	f/4
f/5.6	f/5.6
f/8	f/8
f/11	f/11
18.2 mm
f/4	f/4
f/5.6	f/5.6
f/8	f/8
f/11	f/11
30.6 mm
f/4.9	f/4.9
f/5.6	f/5.6
f/8	f/8
f/11	f/11

Odblaski

Z widocznymi odblaski musimy się liczyć w sytuacji, gdy mocno domykamy przysłonę. W pozycji teleobiektywu poza silnymi artefaktami dostrzeżemy także spadek kontrastu.