Olympus E-PM1 to najmniejszy i zarazem najlżejszy PEN, jaki pojawił się do tej pory na rynku. Porównując jednak jego wymiary do bardziej zaawansowanych braci zauważymy, że równice nie są duże. Pod względem wielkości jest bardzo podobny do Panasonika GF3 lub Sony NEX-C3. Choć samo body można określić mianem kieszonkowego, to jednak podpięcie obiektywu może zmienić tę sytuację. Z naleśnikiem M.Zuiko Digital 17 mm f/2.8 aparat wciąż jest kompaktowy, ale podpięcie innych obiektywów wyraźnie wpływa na rozmiar całego zestawu. Trzeba jednak przyznać, że pod tym względem PEN-y mają pewną przewagę na przykład nad NEX-ami, w przypadku których, ze względu na większą matrycę, obiektywy mają większe rozmiary i jeszcze bardziej wpływają na wielkość całego zestawu. Choć E-PM1 z podpiętym kitem trudno uznać za szczególnie kompaktowy aparat, to jednak nie ulega wątpliwości, że taki zestaw nawet z dodatkowymi obiektywami dużo łatwiej zabrać ze sobą przy wielu okazjach, niż typową lustrzankę.

Jakość wykonania Olympusa E-PM1 nie budzi naszych zastrzeżeń. Mimo iż jest to najprostszy model, posiada obudowę wykonaną w znacznej części z metalowych elementów. Niewątpliwie wpływa to pozytywnie na solidność konstrukcji, która zachowuje sztywność i sprawia wrażenie wytrzymałej. PEN Mini dostępny jest w aż sześciu wersjach kolorystycznych: czarnej, białej, srebrnej, ciemnobrązowej, fioletowej oraz srebrno-różowej. Do naszej redakcji trafiła wersja ciemnobrązowa i musimy przyznać, że przypadła nam do gustu. Aparat prezentuje się bardzo estetycznie, a srebrne elementy obudowy oraz obiektywu dobrze współgrają z połyskującym delikatnie brązowym korpusem.

----- R E K L A M A -----

Zasilanie i gniazda

Olympus E-PM1 jest zasilany akumulatorem litowo-jonowym BLS-1 lub BLS-5 o pojemności 1150 mAh i napięciu 7.2 V. W zestawie, który otrzymaliśmy do testu, znajdował się akumulator BLS-1. Razem z aparatem otrzymujemy ładowarkę o oznaczeniu BCS-1 lub BCS-5 (w zależności od rodzaju akumulatora), za pomocą której ładowanie akumulatora trwa około 3.5 godziny. Zgodnie ze specyfikacją wydajność akumulatora E-PM1 wynosi około 330 zdjęć, aczkolwiek podczas testowania aparatu byliśmy w stanie wykonać nawet do 600 zdjęć (przy wyłączonej stabilizacji obrazu i sporadycznym korzystaniu z trybu odtwarzania). Producent nie oferuje niestety możliwości stałego zasilania aparatu.

Podobnie jak testowane przez nas ostatnio dwa nowe PEN-y, model E-PM1 również korzysta z kart pamięci SD i SDHC oraz dodatkowo SDXC.

Olympus E-PM1 wyposażony jest w dwa standardowe gniazda: wielofunkcyjne złącze USB, które może również służyć do wyprowadzania sygnału A/V oraz złącze HDMI, służące do wyświetlania filmów i zdjęć na telewizorach Full HD. Złącze USB służy również do podłączania systemowego wężyka RM-UC1.

Olympus E-PM1 tak, jak pozostałe PEN-y, posiada gniazdo akcesoriów dodatkowych (AP2). Znajduje się ono bezpośrednio pod gorącą stopką, której pokrywka zabezpiecza również samo złącze. Do akcesoriów, które można podłączyć do gniazda AP2 należą: zestaw mikrofonowy SEMA-1, celownik elektroniczny VF-2 lub VF-3, jak również zestaw oświetleniowy dla makrofotografii MAL-1. Mamy także możliwość podłączenia modułu komunikacyjnego PENPAL (PENPAL Bluetooth Communication Unit), który pozwala użytkownikom zapisywać i wysyłać skompresowane zdjęcia bezpośrednio z aparatu do komputera lub smartfonu poprzez Bluetooth (obsługujących Bluetooth® o profilach OOP lub BIP).

Przyciski

Wspominaliśmy już wcześniej, że liczba przycisków w E-PM1 została wyraźnie ograniczona w stosunku do tego, co oferują jego bardziej zaawansowani bracia. Założeniem tego modelu była prostota obsługi, zatem takie posunięcie nie powinno dziwić. Odbija się ono jednak negatywnie na ergonomii, co dla bardziej zaawansowanych użytkowników będzie z pewnością powodem do narzekań. Sprawdźmy jednak co dokładnie oferuje E-PM1 w tej kategorii, a zaczniemy od górnej ścianki aparatu.

Poza tradycyjnym spustem migawki, na górnej ściance znajduje się jedynie włącznik aparatu. Warto przypomnieć, że oba wyższe modele posiadają pokrętło trybów, a w E-P3 na górnej ściance znajduje się dodatkowo programowalny przycisk. W E-PM1 pokrętła trybów w ogóle nie odnajdziemy. Podobnie jak w konkurencyjnym Panasoniku GF3, w E-PM1 wyboru trybu pracy aparatu dokonujemy poprzez główne menu, o którym opowiemy za chwilę. Najpierw jednak spójrzmy na tylną ściankę aparatu.

W pobliżu prawego górnego narożnika odnajdziemy przycisk uruchamiający nagrywanie filmu. W trybie wideo przycisk ten można wykorzystać do wymuszenia działania AF podczas nagrywania filmu. Uruchamianie nagrywania filmu odbywa się wówczas spustem migawki. Przycisk ten jest programowalny i istnieje możliwość przypisania mu jednej z wybranych funkcji: blokada AE/AF, nagrywanie filmu, podgląd głębi ostrości, szybkie ustawianie ręcznego balansu bieli, ustawianie domyślnej pozycji obszaru AF, tryb MF, przejście pomiędzy trybem zapisu JPEG a RAW+JPEG, zdjęcie testowe bez zapisu, aktywacja trybu „Moje Ustawienia” (jednego z czterech), wyłączanie ekranu LCD (przydatne podczas korzystania z elektronicznego wizjera), zmiana trybu zdjęć podwodnych, tryb przewodnika na żywo, telekonwerter cyfrowy, powiększenie obrazu, bez funkcji.

Pozostałe przyciski znajdują się na prawo od wyświetlacza LCD. Na górze odnajdziemy przycisk INFO, wykorzystywany głównie do zmiany informacji wyświetlanych na ekranie podczas fotografowania lub odtwarzania zdjęć. W niektórych sytuacjach pełni on również dodatkowe funkcje, a informacja o tym pojawia się na ekranie. Poniżej natrafiamy na pokrętło sterujące z wbudowanym krzyżakiem wielofunkcyjnym. Jest ono wykorzystywane przy wybieraniu opcji, ustawianiu parametrów ekspozycji czy przeglądaniu zdjęć. Jego funkcje w poszczególnych trybach można regulować w menu aparatu. Wbudowany krzyżak natomiast, poza przyciskami kierunkowymi obsługuje następujące funkcje:

• górny – kompensacja ekspozycji,
• prawy – tryb lampy błyskowej oraz powiększanie zdjęć w trybie odtwarzania,
• dolny – tryb seryjny lub samowyzwalacz,
• lewy – wybór pola AF oraz pomniejszanie zdjęć i przechodzenie do poziomu miniaturek przy odtwarzaniu zdjęć.

Dodatkowo przyciski kierunkowe prawy i dolny są konfigurowalne, zatem istnieje możliwość zmiany ich domyślnych ustawień. W przypadku każdego z nich mamy następujące możliwości:

• kompensacja ekspozycji,
• tryb lampy błyskowej (tylko prawy),
• tryb seryjny lub samowyzwalacz (tylko dolny),
• ISO,
• balans bieli,
• blokada pokrętła sterującego,
• zmiana trybu zdjęć podwodnych (tylko dolny).

Wewnątrz krzyżaka znajduje się przycisk OK, służący do zatwierdzania dokonywanych ustawień. Dodatkowo za jego pomocą, podczas fotografowania można przechodzić do podręcznego menu, które pozwala na szybką zmianę najważniejszych parametrów. Poniżej krzyżaka znajduje się jeszcze przycisk MENU oraz przycisk uruchamiający odtwarzanie zdjęć.

Ergonomii przycisków w E-PM1 wysoko ocenić się nie da. Po pierwsze jest ich za mało, aby w szybki i wygodny sposób mieć dostęp do najważniejszych parametrów. Sytuację poprawia nieco fakt, że trzy przyciski są programowalne, choć takie rozwiązanie nie zapewnia pełnej wygody. Całkiem dobrze sprawdza się menu funkcyjne (zarówno w wersji „Sterowanie na żywo” jak i „Pełny panel sterowania”) i pozwala dość szybko dotrzeć do sporej liczby parametrów i ustawień, ale wymaga jednak nieco więcej klikania. Po drugie, na ergonomię przycisków wpływa również ich rozmiar, a te w E-PM1 są dość małe. To samo tyczy się pierścienia sterującego i krzyżaka. Dla użytkowników o większych dłoniach operowanie przyciskami i pokrętłem może nie być do końca wygodne. Co ciekawe, na tylnej ściance aparatu jest całkiem sporo miejsca pomiędzy przyciskami, a prawą krawędzią ekranu. Wydaje się, że jest go dość do tego, by nieco zwiększyć rozmiar przycisków, a tym samym uczynić ich obsługę nieco wygodniejszym. Zdajemy sobie jednak sprawę, że założenia konstruktorów testowanego modelu były takie, a nie inne. Nie bez powodu Olympus wprowadził na rynek trzy modele różniące się od siebie stopniem zaawansowania i ergonomii. Jeśli ktoś oczekuje więcej w kategorii przycisków niż to, co oferuje E-PM1 powinien zwrócić swoją uwagę na model E-PL3 albo nawet E-P3.

Menu

Menu Olympusa E-PM1 różni się nieznacznie od tego, co widzieliśmy w modelach E-P3 i E-PL3. Główna zmiana została podyktowana rezygnacją z koła nastaw i wymagała dodania do menu możliwości wyboru trybu pracy aparatu. Wciśnięcie przycisku menu powoduje pojawienie się ekranu, który pozwala właśnie na wybór trybu pracy bądź przejścia do typowego menu ustawień, jakie znamy z bardziej zaawansowanych modeli. Na głównym ekranie znajdziemy następujące pozycje:

• ART – sześć różnych filtrów artystycznych: Pop Art, Zmiękczenie Ostrości, Ziarnisty Film, Fotografia Otworkowa, Diorama, Dramatyczna Tonacja.
• iAuto – tryb automatyczny, w którym większość parametrów dobierana jest automatycznie, a w menu podręcznym odnajdziemy specjalne ikonki i podpowiedzi upraszczające ustawianie parametrów. Przykładowe pozycje podręcznego menu: Zmiana Nasycenia Kolorów, Zmiana Jasności, Rozmycie Tła itd.
• SCN – wybór jednego z predefiniowanych ustawień aparatu dostosowanego do różnych okoliczności: Portret, e-Portret, Krajobraz, Krajobraz+Portret, Sport, Sceny Nocne, Scena Nocna+Portret, Dzieci, Jasna Tonacja, Ciemna Tonacja, Tryb DIS, Makro, Makro-przyroda, Przy Świecach, Zachód Słońca, Dokumenty, Panorama, Sztuczne Ognie, Plaża i Śnieg, Efekt Rybiego Oka*, Szeroki Kąt*, Makro* (* – przeznaczone do użytku z opcjonalnymi konwerterami do obiektywu), Zdjęcia 3D.
• Film – tryb filmowania.
• P/A/S/M – tryby programu, preselekcji przysłony i czasu migawki oraz tryb w pełni manualny.
• SETUP – główne menu ustawień aparatu.

Kategoria SETUP zawiera główne menu aparatu, które strukturą przypomina to znane z ostatnio testowanych PEN-ów. Składa się ono z zakładek obejmujących: ustawienia fotografowania (2 zakładki), podgląd zdjęć, ustawienia użytkownika, złącza akcesoriów dodatkowych i konfigurację. Poszczególne pozycje menu prezentują się następująco.

Menu fotografowania:

• ustawienia karty – formatowanie karty,
• reset ustawień / Moje Ustawienia,
• tryb obrazu – wybór trybu obrazu, większość z nich można regulować pod względem kontrastu, ostrości, nasycenia (zakres regulacji w przedziale od −2 do +2 ze skokiem jednostkowym) i tonacji zdjęcia (Auto, Normalna, Jasna/Ciemna tonacja),
  • i-Enhance – enigmatycznie brzmiące poprawianie kolorystyki zdjęcia, dodatkowo można wybrać siłę efektu: mocno, standard, słabo,
  • Vivid – żywe kolory,
  • Natural – naturalne kolory,
  • Muted – wyblakłe kolory,
  • Portret – naturalna karnacja skóry,
  • Monochrome – dodatkowo dostępne są opcje rodzaju filtru czarno-białego (neutralny, żółty, pomarańczowy, czerwony, zielony) oraz tonu obrazu (neutralny, sepia, niebieski, purpurowy, zielony,
  • Własne – umożliwia wygodne zapamiętanie własnej kombinacji powyższych opcji,
  • ART1–ART6 (Pop Art, Zmiękczenie Ostrości, Ziarnisty Film, Fotografia Otworkowa, Diorama, Dramatyczna Tonacja),
• jakość zdjęcia i filmu – zapis RAW, JPEG Large/Normal/Small z jakością SuperFine/Fine/Normal/Basic, kombinacje RAW+JPEG, filmy AVCHD Full HD oraz HD (jakość Fine lub Normal) oraz Motion JPEG HD lub SD,
• proporcje obrazu – 4:3, 16:9, 3:2, 6:6, 3:4,
• samowyzwalacz/tryb seryjny,
• stabilizacja matrycy – możliwość ustawienia ogniskowej obiektywu (w przypadku podłączenia pozasystemowego obiektywu, którego ogniskowa nie została rozpoznana) oraz trybu pracy: OFF, włączona, stabilizacja tylko w pionie, tylko w poziomie (dwie ostatnie opcje przydatne np. przy panoramowaniu),
• bracketing – bracketing ekspozycji, balansu bieli, siły błysku lampy błyskowej, czułości ISO oraz filtrów artystycznych,
• kompensacja siły błysku lampy błyskowej,
• zdalne wyzwalanie lamp błyskowych,
• telekonwerter cyfrowy.

Menu odtwarzania:

• pokaz slajdów,
• edycja zdjęć – kompensacja cieni, usuwanie efektu czerwonych oczu, kadrowanie, proporcje, konwersja do czerni-bieli, sepia, nasycenie, zmiana rozmiaru, e-portret (wygładzanie skóry), dodawanie notatek głosowych do zdjęć, nakładanie zdjęć (maks. 3 w formacie RAW),
• drukowanie,
• kasowanie ochrony zdjęć.

Menu użytkownika to zdecydowanie najbardziej rozbudowana zakładka menu. Składa się ona z 10 pozycji oznaczonych literami od A do J, w których pogrupowane są najróżniejsze opcje związane z działaniem aparatu i wykonywaniem zdjęć:

A – AF/MF

• Tryb AF – ustawienie trybu pracy autofokusu przy fotografowaniu i filmie,
• Permanentny AF,
• Obszar AF,
• Resetowanie obiektywu – ustawianie ogniska obiektywu na nieskończoność przy każdym wyłączeniu aparatu,
• Ostrość w Bulb – możliwość ostrzenia w trakcie ekspozycji Bulb (domyślnie wyłączone),
• Kierunek kręcenia pierścieniem ostrości,
• Asystent MF,
• Domyślny obszar autofokusu – wybieralny później za pomocą przycisku,
• Wspomaganie AF wbudowaną lampką,
• Priorytet twarzy.

B – Przyciski/Pokrętła

• AEL/AFL – różne sposoby przypisania funkcji AEL i AFL do przycisków aparatu:
  
  
• Pamięć AEL/AFL – blokowanie na czas wciskania przycisków bądź do następnego ich wciśnięcia,
• Funkcja przycisków programowalnych – wspomniane wcześniej przypisanie funkcji do przycisku Rec, prawy kierunkowy, dolny kierunkowy,
• Funkcja pokrętła i wałka sterującego w trybach P, A, S, M, w trybie odtwarzania,
• Kierunek obrotu pokrętła sterującego przy korzystaniu z menu oraz ustawianiu parametrów ekspozycji,
• Blokada pokrętła sterującego do czasu naciśnięcia przycisku kompensacji ekspozycji.

C – Wyzwalanie

• włączenie priorytetu zwalniania migawki w trybie AF-S,
• włączenie priorytetu zwalniania migawki w trybie AF-C.
• prędkość zdjęć seryjnych w trybie H (5 kl/s, 4 kl/s)
• prędkość zdjęć seryjnych w trybie L (3 kl/s, 2 kl/s, 1 kl/s)

D – Wyświetlanie/PC

• HDMI – ustawienie formatu wyjściowego (1080i, 720p, 480p/576p) oraz włączenie możliwości sterowania aparatem za pomocą pilota TV,
• Wyjście wideo – PAL/NTSC,
• Ustawienie info/miniaturek – określenie informacji wyświetlanych w trybie podglądu zdjęć i Live View (m.in. histogram, linie siatki, cienie i światła) / włączenie lub wyłączenie widoczności kolejnych ekranów miniaturek i kalendarza,
• Ustawienia sterowania – opcje konfiguracyjne dla trybów iAuto, P/A/S/M i ART/SCN,
• Ustawienia trybu obrazowania – wybór elementów wyświetlanych przy wyborze trybu obrazu,
• Ustawienia histogramu – zakres wyświetlanych świateł i cieni (0–255),
• Przewodnik trybów – włączenie prostego opisu w trakcie wybierania trybów,
• Nocne kadry – przy ustawieniu [wł], priorytetem jest dobra widoczność kadru (kompensacja ekspozycji i inne ustawienia efektów nie są widoczne na wyświetlaczu),
• Tryb ART LV – wybór sposobu wyświetlania efektów filtrów artystycznych na wyświetlaczu po naciśnięciu spustu migawki do połowy: mode1 – priorytetem jest dokładne przedstawienie efektu kosztem płynności obrazu, mode2 – priorytetem jest płynność obrazu, kosztem niedokładnego przedstawienia efektu,
• Podświetlanie LCD – czas podświetlania LCD na maksymalnym poziomie w stanie bezczynności aparatu (8 s, 30 s, 1 min, ciągły),
• Czas uśpienia aparatu – wyłączone, 1, 3, 5, 10 minut,
• Dźwięk ustawiania ostrości,
• Głośność,
• Tryb USB – Automatyczny, Zapis, MTP oraz Drukuj.

E – Ekspozycja/ISO

• Krok EV – ustawienie kroku ekspozycji we wszystkich opcjach z nią związanych (1/3, 1/2 lub 1 EV),
• Pomiar światła – ESP, Centralnie ważony, Punktowy, Punktowy rozjaśniony/przyciemniony,
• Pomiar AEL – Tryb pomiaru używany przy blokowaniu ekspozycji (do wybrania powyższe bez ESP lub Auto, czyli ten sam co wybrany w aparacie),
• ISO,
• Krok ISO – 1/3 lub 1 EV,
• Ustawienia Auto ISO – wybór domyślnej wartości i górnej granicy Auto ISO (w zakresie 200–3200),
• Auto ISO – tryby, w których dostępne jest Auto ISO (P/A/S lub Każde),
• Maksymalny czas Bulb – od 1 do 30 minut,
• Czas Anti-shock – czas od naciśnięcia spustu do wykonania zdjęcia (wyłączone, 1/8, 1/4, 1/2, 1, 2, 4, 8, 15, 30 sekund).

F – Ustawienia flash

• X-Sync – wybór czasu synchronizacji błysku – od 1/60 do 1/180 sekundy,
• Dług. błysku – wybór najkrótszego dostępnego czasu migawki przy włączonej lampie błyskowej, od 30 do 1/180 sekundy,
• Połączenie kompensacji ekspozycji i kompensacji błysku.

G – Jakość/Kolor

• Redukcja szumu przy długich czasach ekspozycji – opcje redukcji szumu: Wyłączona, Włączona (przy każdym zdjęciu), Auto (przy długich czasach ekspozycji),
• Redukcja szumu przy wysokim ISO – stopień redukcji szumu: Wyłączone, Słabo, Standard, Mocno,
• Balans bieli – możliwość korekcji każdego z ustawień balansu bieli: Amber-Blue oraz Green-Magenta,
• Wszystkie balanse bieli – jednoczesne skorygowanie bądź zresetowanie korekcji dla wszystkich balansów bieli,
• Zachowywanie ciepłych kolorów przy Auto WB – przy ustawieniu „wył”, eliminowane będą ciepłe kolory ze zdjęć wykonanych przy świetle żarowym,
• Balans bieli przy zdjęciach z lampą błyskową (wył., auto, dla lampy błyskowej),
• Przestrzeń RGB – sRGB lub Adobe RGB,
• Korekcja winietowania,
• Określenie jakości i rodzaju zdjęć dostępnych później przy wyborze jakości zdjęć,
• Rozmiar zdjęć JPEG w trybie M (Middle) oraz S (Small).

H – Zapis/Kasowanie

• Szybkie kasowanie – bez zapytania o potwierdzenie,
• Kasowanie RAW+JPEG – zachowanie przy kasowaniu zdjęć RAW+JPEG: tylko RAW, tylko JPEG i oba,
• Nazwa pliku – resetowanie nazewnictwa plików,
• Edycja nazwy pliku – możliwość zmiany sposobu nazywania plików,
• Domyślny wybór – wybór domyślnej opcji przy zapytaniach Tak/Nie,
• Ustawienie DPI – ustawienie rozdzielczości dla drukowanych zdjęć,
• Ustawienie copyright.

I – Film

• Tryb – tryb pracy w trakcie filmowania: P, A, S, M, ART1–6,
• Film + foto – włączenie wykonania zdjęcia po zakończeniu filmowania,
• Nagrywanie dźwięku w filmie.

J – Narzędzia

• Mapowanie pikseli,
• Przesunięcie ekspozycji w różnych trybach pomiaru światła,
• Poziom ostrzeżenia baterii o jej niskim stanie,
• Eye-Fi – włączenie lub wyłączenie przesyłania podczas korzystania z karty Eye-Fi.

Menu złącza akcesoriów dodatkowych:

• A – Współdzielenie PENPAL
  • Proszę czekać – odbieranie obrazów i dodawanie hostów do książki adresowej,
  • Książka adresowa (Lista adresowa, Timer wyszukiwania, Nowe parowanie),
  • Mój PENPAL – informacje o urządzeniu OLYMPUS PENPAL, w tym nazwa, adres i obsługiwane usługi,
  • Rozmiar wysyłanych zdjęć (mały 640×480 pix, średni 1280×960 pix, duży 1920×1440 pix).
• B – Album PENPAL
  • Kopiuj wszystko – kopiowanie wszystkich plików pomiędzy kartą pamięci a urządzeniem Olympus PENPAL,
  • Kasowanie ochrony – usuwanie ochrony ze wszystkich obrazów w albumie Olympus PENPAL,
  • Użycie pamięci albumu – pokazuje liczbę zdjęć w albumie oraz liczbę zdjęć, jaką można zapisać (dla opcji rozmiar średni),
  • Ustawienia pamięci albumu – usuwanie wszystkich zdjęć z albumu i formatowanie albumu,
  • Rozmiar kopii zdjęć – duży: rozmiar kopiowanych obrazów nie jest zmieniany, średni: obrazy są kopiowane w rozmiarze odpowiadającym rozdzielczości 1920×1440.
• C – Wizjer elektroniczny
  • Regulacja wizjera – dostosowywanie jasności i temperatury barwowej elektronicznego wizjera.

Menu konfiguracji:

• ustawienia zegara,
• wybór języka,
• regulacja wyświetlacza,
• określenie czasu wyświetlania zdjęcia,
• wyświetlanie menu użytkownika i menu złącza akcesoriów dodatkowych (ON/OFF),
• wersja oprogramowania.

Podobnie jak w pozostałych PEN-ach poruszanie się po menu jest dość wygodne. Jak widać z powyższego opisu, liczba zakładek oraz opcji jest jednak spora i przy pierwszym kontakcie z aparatem łatwo się pogubić. Po raz kolejny musimy też napisać, że nazewnictwo niektórych pozycji jest mylące lub niewiele mówiące. Użytkownik, który ma po raz pierwszy styczność z PEN-em powinien zapoznać się dokładnie ze wszystkimi opcjami i elementami menu, poświęcając nawet dłuższą chwilę na przejrzenie instrukcji. Po pierwsze, pozwoli to na skonfigurowanie aparatu zgodnie z indywidualnymi preferencjami, a po drugie sporą część opcji wystarczy ustawić tylko raz i nie trzeba będzie się potem nimi martwić w czasie normalnego fotografowania.

Wyświetlacz

Olympus E-PM1 posiada wyświetlacz o przekątnej 3 cali i rozdzielczości 460 tysięcy pikseli. Jego podstawowe parametry są zatem takie same jak w modelu E-PL3, jednak w testowanym aparacie wyświetlacz jest stały, podczas gdy w bardziej zaawansowanym modelu możemy się cieszyć odchylanym ekranem. Regulację wyświetlacza zarówno pod względem jasności jak i temperatury barwowej można dokonywać w 15-stopniowej skali.

Podobnie jak w innych PEN-ach sterowanie podstawowymi parametrami w E-PM1 odbywa się poprzez swego rodzaju menu podręczne, które może być wyświetlane w dwóch trybach do wyboru – tzw. „Sterowanie na żywo” oraz „Pełny panel sterowania”. Ten pierwszy zdecydowanie przypomina sposób obsługi aparatów kompaktowych – większość niezbędnych opcji dostępna jest w menu podręcznym uruchamianym przyciskiem Start/OK.

Drugi typ bardziej przypomina panel opcji spotykany w lustrzankach, gdzie naraz wyświetlana jest większość ustawień, po których poruszamy się przyciskami „krzyżaka”, a zmian dokonujemy za pomocą pokrętła. Dostępnych w tym trybie opcji jest więcej, jednak zasłaniają one większość kadru. Poniżej prezentujemy schemat zawarty w instrukcji obsługi aparatu.

1. Wybrana aktualnie opcja,
2. Czułość ISO,
3. Fotografowanie sekwencyjne/samowyzwalacz,
4. Tryb fotografowania z lampą błyskową,
5. Sterowanie natężeniem błysku,
6. Balans bieli/kompensacja balansu bieli,
7. Tryb obrazu,
8. Ostrość/kontrast/nasycenie/gradacja/filtr czarno-biały/odcień obrazu,
9. Przestrzeń barwna,
10. Wykrywanie twarzy,
11. Tryb pomiaru,
12. Współczynnik proporcji obrazu,
13. Tryb zapisu,
14. Tryb/pole AF,
15. Tryb stabilizacji.

Przełączanie pomiędzy oboma trybami odbywa się w sposób mało intuicyjny – najpierw nacisnąć trzeba przycisk OK, a następnie przełączamy się przyciskiem Info. Każdy z trybów można aktywować lub dezaktywować za pomocą odpowiedniej opcji ukrytej dość głęboko w menu użytkownika (zakładka D, Ustawienia sterowania, interesujący nas tryb, włączyć lub wyłączyć opcję „ster. na żywo” i/lub „SPK”). Jak widać każdy może dobrać ustawienia zgodnie ze swoimi preferencjami i np. używać tylko jednego z trybów.

Podczas fotografowania do wyboru mamy sześć trybów podglądu aktualnego kadru (dostępność każdego z trybów można z osobna włączyć lub wyłączyć w ustawieniach aparatu):

• Tylko obraz,
• Obraz + podstawowe informacje,
• Obraz + histogram,
• Cienie i światła (wyświetlane są miejsca niedoświetlone/przepalone),
• Obraz + ramka powiększenia,
• Kilka podglądów – tryb, w którym widzimy jednoczesny podgląd wpływu kompensacji ekspozycji lub różnych ustawień balansu bieli na podstawie czterech podglądów z różniącymi się parametrami.

Ponadto w trybie „obraz + podstawowe informacje” możliwe jest wyświetlenie czterech różnych rodzajów siatek kadrowania.

W trybie odtwarzania dostępnych jest sześć widoków zdjęcia:

• sam obraz, bez żadnych informacji,
• obraz wraz z podstawowymi parametrami (rozdzielczość, data wykonania),
• miniaturka wraz z histogramem RGBY oraz skrócony EXIF,
• powiększony histogram jasności,
• podgląd cieni/prześwietleń,

Podobnie jak podczas fotografowania, dostępność każdego z powyższych trybów da się z osobna włączyć bądź wyłączyć w ustawieniach aparatu.

Zdjęcia można również przeglądać w formie indeksów (4, 9, 25 lub 100 miniaturek) oraz z poziomu kalendarza. Również w tym przypadków wyświetlanie poszczególnych widoków można ustawić sobie według własnych preferencji.

Wyświetlacz LCD zastosowany w E-PM1 daje ładny i wyraźny obraz, który jest dobrze widoczny nawet pod sporym kątem. Ekran całkiem dobrze sprawuje się również przy pracy w ostrym świetle, a ewentualne odbicia, które mogą się w nim pojawić w takiej sytuacji nie są szczególnie uciążliwe.

Wideo

Podobnie jak w modelu E-P3 oraz E-PL3, tryb wideo w E-PM1 jest dość mocno rozbudowany. Filmowanie może odbywać się w trybach P, A, S, M lub jednym z sześciu trybów artystycznych. W menu podręcznym, w trybie filmowania możemy sterować trybem stabilizacji, balansem bieli, trybem autofokusu, samowyzwalaczem, formatem i jakością wideo oraz nagrywaniem dźwięku. Istnieje również możliwość wyboru czułości, ale taka opcja dostępna jest tylko w trybie manualnym i wyłącznie w zakresie od ISO 400 do ISO 1600. Nie możemy natomiast sterować sposobem pomiaru światła.

Olympus E-PM1 pozwala na zapisywanie filmów w dwóch formatach: AVCHD oraz AVI Motion JPEG. Do wyboru mamy następujące rozdzielczości i jakości nagrywanych filmów:

• format AVCHD:
  • Full HD 1920×1080 (16:9) 60i, 20Mbps,
  • Full HD 1920×1080 (16:9) 60i, 17Mbps,
  • HD 1280×720 (16:9) 60p, 17Mbps,
  • HD 1280×720 (16:9) 60p, 13Mbps,
• format Motion JPEG:
  • HD 1280×720 (16:9) 30 kl/s,
  • VGA 640×480 (4:3) 30 kl/s.

Podczas nagrywania filmów z użyciem niektórych filtrów artystycznych obraz na ekranie LCD nie jest wyświetlany w sposób płynny. Sytuacja ta dotyczy wszystkich filtrów jeśli zdecydujemy się nagrywać w formacie AVCHD. W formacie Motion JPEG jest trochę lepiej, jednak całkowicie płynnie obraz wyświetla się jedynie w przypadku filtru Pop Art, a przy używaniu filtrów Zmiękczenie ostrości, Fotografia otworkowa i Diorama, nadal zauważamy wyraźny brak płynności obrazu. Trzeba również zwrócić uwagę, że sposób w jaki wyświetlany jest obraz na wyświetlaczu dość dobrze oddaje to, jak będzie odtwarzał się nagrany film. Nieco inaczej ma się sprawa z filtrem Diorama. Wyświetlany na ekranie czas nagrania zmienia się znacznie wolniej niż czas rzeczywisty, a jest to spowodowane tym, że filmy nagrane w tym trybie odtwarzane są w przyspieszonym tempie. Wyświetlane wartości pokazują zatem czas trwania nagranego filmu.

Przykładowe filmy wideo nagrane za pomocą Olympusa E-PM1 prezentujemy poniżej. Warto wspomnieć, że na filmach nagranych z włączoną stabilizacją matrycy daje się zauważyć charakterystyczne pływanie (falowanie) obrazu, pojawiające się najczęściej podczas przesuwania aparatu. Na filmach z wyłączoną stabilizacją falowania nie widać, jednak z oczywistych powodów przenosi się na nie drżenie rąk, zwłaszcza przy używaniu dłuższych ogniskowych. Zdecydowaliśmy się tym razem umieścić nieco więcej filmów, w tym nagranych z włączoną (filmy o numerach: 2, 4, 8, 10, 12, 14, 15) i wyłączoną (pozostałe filmy) stabilizacją matrycy. Jest zatem możliwość porównania zachowania się obrazu w jednej i drugiej sytuacji. Dodajmy jeszcze, że filmy posiadające w opisie literę K, zostały nagrane z kitowym obiektywem M.Zuiko Digital 14–42 mm f/3.5–5.6 II R, przy pozostałych natomiast użyliśmy M.Zuiko Digital 12 mm f/2.0 ED.

• film 1 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 20 Mbps, 60.2 MB,
• film 2 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 20 Mbps, 64.1 MB,
• film 3 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 20 Mbps, 65.1 MB, K,
• film 4 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 20 Mbps, 72.0 MB, K,
• film 5 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 17 Mbps, 67.2 MB,
• film 6 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 17 Mbps, 65.2 MB, K,
• film 7 – AVCHD 1280×720 pix (60p) 17 Mbps, 53.2 MB,
• film 8 – AVCHD 1280×720 pix (60p) 17 Mbps, 58.6 MB,
• film 9 – AVCHD 1280×720 pix (60p) 17 Mbps, 50.2 MB, K,
• film 10 – AVCHD 1280×720 pix (60p) 17 Mbps, 56.5 MB, K,
• film 11 – AVCHD 1280×720 pix (60i) 13 Mbps, 41.0 MB,
• film 12 – AVCHD 1280×720 pix (60i) 13 Mbps, 41.6 MB, K,
• film 13 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), 95.0 MB,
• film 14 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), 100.2 MB,
• film 15 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), 94.4 MB, K,
• film 16 – Motion JPEG 640×480 pix (30 kl/s), 47.4 MB,
• film 17 – Motion JPEG 640×480 pix (30 kl/s), 36.8 MB, K,
• film 18 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Pop Art, 76.4 MB,
• film 19 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Zmiękczenie ostrości, 94.1 MB,
• film 20 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Ziarnisty film, 47.1 MB,
• film 21 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Fotografia otworkowa, 11.0 MB,
• film 22 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Diorama, 27.5 MB,
• film 23 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), filtr Dramatyczna tonacja, 104.0 MB,
• film 24 – AVCHD 1920×1080 pix (60i) 20 Mbps, 65.5 MB (film nagrany późnym wieczorem),
• film 25 – Motion JPEG 1280×720 pix (30 kl/s), 129.7 MB (film nagrany późnym wieczorem).

Wizjer

Olympus E-PM1, tak jak pozostałe cyfrowe PEN-y, nie posiada wizjera. Istnieje jednak możliwość podłączenia celownika do stopki lampy błyskowej. Do wyboru mamy jeden wizjer optyczny VF-1 oraz dwa elektroniczne VF-2 lub VF-3. Niestety żaden z nich nie stanowi standardowego wyposażenia i trzeba go sobie dokupić.