Zestaw elementów sterujących nie należy do szczególnie bogatych. Wynika to m.in. z faktu, że producent tak zaprojektował aparat, by do części obsługi użytkownik wykorzystywał interfejs dotykowy. Niemniej, to co najważniejsze jest dostępne z poziomu albo menu podręcznego, albo guzików. Cztery z nich możemy przemapować, a lista możliwości jest całkiem długa. Niewykluczone też, że sporo użytkowników X2D 100C będzie korzystać z niego w studio poprzez tethering, co też przenosi dużą część obsługi na urządzenia zewnętrzne (komputer lub tablet). Nie zmienia to faktu, że swoisty minimalizm w podejściu projektantów przekłada się na całkiem przyjemne doświadczenia podczas fotografowania. Mamy tutaj mało „rozpraszaczy”, dzięki czemu możemy łatwo skupić się na kadrowaniu i kompozycji.

Najkrótszy czas naświetlania uzyskiwany dzięki centralnej migawce to 1/2000 s. Istnieje możliwość skrócenia go do 1/4000 s ale niezbędny jest obiektyw 2.5/90, który dopiero wkrótce trafi do sklepów. Producent zaoferował także migawkę elektroniczną, pozwalającą naświetlać do 1/6000 sekundy. Niestety, czas odczytu sensora jest stosunkowo długi, na zdjęciach obiektów w ruchu łatwo zauważymy niekorzystny efekt rolling shutter. Niezależnie od tego, czy wybierzemy migawkę mechaniczną, czy elektroniczną, aparat może naświetlać do 68 minut.

Obiektywy

System Hasselblad X oferuje aktualnie 10 obiektywów XCD, czyli zaprojektowanych dla modeli X1D i X2D. Wśród nich występują same stałki o ogniskowych od 21 mm do 135 mm. Po podpięciu adaptera XH możemy podłączać także obiektywy systemu Hasselblad H, projektowane pod większe sensory. Wśród nich znajdziemy 2 zoomy oraz 10 stałek. Mamy także drugi adapter (XV), pozwalający podpinać obiektywy z serii C, CB, CF, CFI, CFE, F oraz FE, a jest ich ponad 60 modeli.

Szybkość

Włączenie aparatu trwa trochę dłużej, niż w np. GFX 100, bowiem obraz na ekranie zobaczymy po niecałych 3 sekundach od włączenia. X2D 100C jest gotowy do pracy po kolejnej sekundzie. Czas ten wydaje się całkiem spory, warto jednak wspomnieć, że i tak mamy ok. dwukrotną poprawę względem X1D II 50C.

Przy innych czynnościach nie zauważamy większych opóźnień. Nawet powiększanie zdjęć do widoku 100% oraz przewijanie zdjęć w powiększeniu odbywają się stosunkowo płynnie.

Zdjęcia seryjne

Hasselblad X2D 100C umożliwia fotografowanie seryjne z szybkością zaledwie 3.3 kl/s. Dotyczy to JPEG-ów oraz 14-bitowych RAW-ów.

Test szybkości wykonaliśmy z kartą Angelbird AV PRO CFexpress SX Type B 160 GB. Zdjęcia wykonywane były przy czułości ISO 1600 i migawce 1/1000 sekundy. Objętość pliku zapisywanego w formacie JPEG wynosiła średnio 124 MB, a 14-bitowego RAW-a 209 MB. Zobaczmy teraz szczegółowe wyniki testu.

• 26 zdjęć JPEG (0.87 kl/s),
• 93 nieskompresowanych zdjęć RAW (3.1 kl/s).

Wydajność przy fotografowaniu JPEG-ów jest bardzo słaba, bowiem przez 30 sekund aparat zarejestrował zaledwie 26 zdjęć. W RAW-ach jest wyraźnie lepiej i bardzo niewiele brakuje, by deklarowane tempo utrzymywało się przez cały czas fotografowania. Czyżby generowanie JPEG-ów było tak wymagające dla procesora?

Stabilizacja obrazu

X2D 100C został wyposażony w stabilizowany moduł matrycy, redukujący drgania w 5 osiach i deklarowanej skuteczności 7 EV. W menu aparatu możemy ręcznie podać wartość ogniskowej, dla obiektywów innych niż XCD oraz HC/HCD.

Testując stabilizację obrazu, dla różnych wartości czasu ekspozycji wykonujemy serię minimum 20 zdjęć, przy czym robimy to zarówno z włączoną jak i wyłączoną stabilizacją. Następnie sprawdzamy, ile zdjęć w danej serii jest poruszonych. Otrzymane wyniki prezentujemy na poniższym wykresie, w formie procentów liczby zdjęć poruszonych do całkowitej liczby zdjęć w serii. Zero na skali poziomej odpowiada najkrótszej ekspozycji, czyli 1/80 sekundy. Test wykonywany był z obiektywem 2.5/55.

Czyszczenie matrycy

Testowany aparat nie posiada systemu automatycznego czyszczenia sensora. Producent radzi przedmuchiwać filtr IR (osłaniający matrycę) za pomocą sprężonego powietrza.

Łączność bezprzewodowa

X2D 100C wyposażono oczywiście w moduł Wi-Fi, zgodny ze standardami 802.11 b/a/g/ac/ax. Dostępna jest aplikacja Phocus Mobile 2, umożliwiająca zdalne fotografowanie z regulacją parametrów ekspozycji. Możemy też ostrzyć manualnie ze wspomaganiem w postaci funkcji focus peaking, a także podglądem głębi ostrości. Niestety, aplikacja Phocus Mobile 2 jest kompatybilna jedynie z systemem iOS dla iPhone i iPad, a urządzenia z Androidem nie są obsługiwane.

Aparat możemy także podłączyć (tethering) za pomocą USB-C do iPada lub komputera (nawet z systemem Windows). Taki sposób łączności zapewnia największe możliwości (łącznie z edycją i eksportem zdjęć) oraz szybkość komunikacji.

Lampa błyskowa

Dzięki obecności migawki centralnej, synchronizacja błysku może się odbywać przy każdej wartości czasu naświetlania. Kompensacja błysku zawiera się w przedziale od −3 do +3 EV (z krokiem 1/3 EV).

Na liście kompatybilnych z TTL fleszy Nikon, znajdziemy: SB-300, SB-500, SB-5000, SB-700, SB-900 i SB-910, a także lampy Profoto: A1, B1 i B2 (w wersji dla Nikona).

Autofokus

W Hasselbladzie X2D 100C znajdziemy autofokus działający w oparciu o detekcję fazy. W kadrze mamy 294 punkty AF (w układzie 14×21), które pokrywają 97% kadru. Dysponujemy następującymi trybami ustawiania ostrości:

• pojedynczym z możliwością wyboru pola (S),
• ciągłym (C),
• manualnym (M).

Praca autofokusa nie należy niestety do najszybszych, choć to mocno zależy od użytego obiektywu. Zauważalnie lepiej spisywały się instrumenty 2.5/55 i 2.5/38 niż 1.9/80. Dotyczy to nie tylko szybkości ostrzenia, ale także „pompowania” oraz notowanych pomyłek. Pod tym względem, obiektyw 1.9/80 wypadał niestety najsłabiej. Generalnie, mimo obecności fazowego systemu AF w X2D, jego wydajność odstaje od nowoczesnych, pełnoklatkowych bezlusterkowców. W ograniczonym oświetleniu zauważamy dodatkowe, ale nie drastyczne, pogorszenie działania autofokusa.

Jeśli chodzi o ciągły AF, to można o nim napisać tyle, że „jest”. Ze względu na „pompowanie” podczas ostrzenia, jego użyteczność jest naszym zdaniem bardzo ograniczona.

W trybie MF aparat wyświetla skalę odległości z zaznaczoną pozycją ostrości. Możemy też powiększyć widok do 100%, co zdecydowanie ułatwia ostrzenie. Niestety, w X2D 100C nie znajdziemy funkcji focus peaking. Zamiast niej, mamy „focus indication”, czyli wskazanie w którą stronę należy kręcić pierścieniem manualnego ogniskowania. Gdy wskaźnik stanie się zielony, wiemy że ostrość została ustawiona prawidłowo.

Standardowo w teście celności autofokusu wykonujemy serię 40 zdjęć. Przysłonę w obiektywie (55 mm f/2.5) ustawiamy na f/2.8 i fotografujemy tablicę rozdzielczości, każdorazowo przeogniskowując obiektyw. Wyniki w świetle LED-owym (5400 K) przedstawiamy w postaci histogramu, który prezentuje procentowe wartości odchyłek od najlepszego pomiaru MTF50 w serii.

Jak widać, pod względem celności X2D 100C pozostaje nieco w tyle za konkurentami, szczególnie bezpośrednim rywalem – GFX 100. Niemniej, trafienia zgromadzone w trzech pierwszych przedziałach odchyłek stanowią 83% zdjęć, także w gruncie rzeczy nie jest źle.

Zobaczmy jeszcze, jak autofocus poradził sobie w świetle żarowym.

Tutaj odsetek zdjęć o odchyłkach kwalifikujących do czwartego i dalszych przedziałów stanowi tylko 5%. Z drugiej strony, najliczniejszy jest drugi przedział. Podobnie jak w świetle 5400 K, aparaty konkurencji charakteryzują się lepszą celnością.

Pomiar ekspozycji

Hasselblad X2D 100C ma trzy tryby pomiaru światła:

• centralnie ważony,
• punktowy (część kadru o wielkości ok. 2.5% całkowitej powierzchni),
• centralny punktowy (centralna część kadru o wielkości ok. 25% całkowitej powierzchni).

Pomiar światła sprawował się bez zarzutu. W większości przypadków korekty ograniczały się do wartości 2/3 EV.