W kolejnym i przy okazji ostatnim odcinku serii przyjrzymy się bliżej pracy aparatu i możliwości korekcji jego zachowania. Kluczową kwestią jest zrozumienie, że typowy aparat fotograficzny nie jest przeznaczony do dokładnego odwzorowania kolorów. Powodem tego stanu rzeczy jest chęć producentów aparatów, aby ich użytkownik był zadowolony ze zdjęć, które tworzy, co skutkuje dostosowaniem kolorów tak, by wyglądały najbardziej atrakcyjnie.

Nie możemy wobec tego spodziewać się, że wszystkie aparaty będą tworzyły podobne jakościowo zdjęcia. Wręcz przeciwnie – producenci trzymają informacje o konwersji kolorów w tajemnicy. Tym samym oprogramowanie, takie jak Adobe Lightroom i Adobe Camera Raw, może jedynie dążyć do poprawnych nastaw i naśladować konwersję kolorów. Nie jest to proste zadanie, dlatego tak często możemy spotkać się z uwagami, że obraz JPEG wprost z aparatu jest lepszy niż ten stworzony z RAW przez program do obróbki (np. Lightroom), mimo iż korzysta z tych samych nastaw. Powodem jest zbyt duża liczba zmiennych w procesie przetwarzania kolorów.

----- R E K L A M A -----

PROMOCJA SONY - RABAT DO 500zł!

Sony 50/1.4 FE GM

8178 zł 7678 zł

Sony 16-55/2.8 E G

5488 zł 4988 zł

Sony 70-200/4 FE G OSS

6449 zł 5949 zł

Sony 55/1.8 FE

4388 zł 3888 zł

Na każdy aparat składają się obiektyw o specyficznej transmisji i filtrowaniu kolorów podstawowych oraz unikalna matryca wraz z jej oprogramowaniem. Sposób, w jaki aparat interpretuje kolor, zależy od ustawienia balansu bieli oraz krzywej gamma. Jest to szczególnie ważne w wypadku zdjęć JPEG – gdy korzystamy z formatu RAW, mamy możliwość zmian tych parametrów podczas przetwarzania pliku. By ułatwić obsługę aparatu i nie definiować dziesiątek parametrów, producenci oferują dedykowane nastawy. I tak jak przy korzystaniu z balansu bieli możemy wybrać „Zachmurzenie”, tak w celu odpowiedniej translacji kolorów, wybieramy nastawę „Krajobraz”. Każdy producent ma inną nazwę funkcji do sterowania kolorem. Canon nazywa je „Style obrazu”, Nikon – „Picture Control”, Sony – „Strefa twórcza”, Pentax – „Obraz niestandardowy”, Olympus – „Tryb obrazu” a Fujifilm – „Symulacja filmu”.

Producenci prowadzą ciągłe badania nad postrzeganiem kolorów i tym, co ludzie doceniają w kolorystyce obrazu. Ogólnie chodzi o to, by kolory były przyjemne, z podniesioną saturacją w ciemniejszych obszarach. Dodatkowo barwy pomarańczowe przesuwane są bardziej ku różowym, a niebieskie ku czerwonym. Takie zmiany dobrze działają, gdy fotografujemy osoby rasy azjatyckiej, których skóra jest mniej czerwona w porównaniu do osób z rasy kaukaskiej. Nikogo też nie zdziwimy stwierdzeniem, że w zdjęciach krajobrazowych doceniamy silne barwy błękitne i zielenie. Obraz ma być soczysty. Portret powinien dać prawidłowe odcienie i fakturę skóry.

Można powiedzieć, że jedną z tajemnic fotografii mody i urody jest sposób na uzyskanie absolutnie doskonałych i bezbłędnych kolorów skóry, jasności i tekstury. Oczywiście jest to sztuka, ale też dość często wyzwanie techniczne.

W praktyce fotograficznej rozróżnić możemy dwa sposoby na odwzorowanie barw w fotografii:

• stworzenie kolorów, które są miłe dla oka, ale nie odwzorowują dokładnie fotografowanego tematu,
• odtwarzanie koloru fotografowanego motywu tak dokładnie, jak to tylko możliwe.

• przy fotografowaniu produktów, w szczególności pożywienia,
• podczas fotografowania kwiatów, kiedy wbrew pozorom trudno określić, czy kolory są dokładnie odwzorowane,
• gdy korzystamy z kilku aparatów, fotografując ten sam motyw,
• przy tworzeniu wzoru referencyjnego przetwarzania serii zdjęć, który pozwoli nam ustalić prawdziwie neutralne parametry stanowiące punkt wyjścia dla dalszej obróbki.

• SpyderCUBE – do szybkiej korekcji balansu bieli i krzywej tonalnej,
• SpyderCHECKR – do korekcji balansu bieli, krzywej tonalnej, a przede wszystkim profilowania przetwarzania kolorów.

Datacolor SpyderCUBE

Datacolor SpyderCUBE to uniwersalne narzędzie pozwalające na uzyskanie prawidłowego balansu bieli, ekspozycji zdjęcia, odniesienia do głębokiej czerni. To małe urządzenie, wręcz kieszonkowe, zbudowane jest ze specjalnego, trwałego tworzywa odpornego na zabrudzenia i zniszczenia. W jego budowie wyróżnić możemy:

• chromowaną kulę do analizy światła (highlights) i korygowania miejsc prześwietlonych,
• dwa pola 18% neutralnej szarości do mierzenia temperatur koloru, ale także tonów średnich,
• dwa pola wzorca bieli,
• pułapkę światła, czyli otwór niepozwalający na wniknięcie do środka światła, używany do definiowania absolutnej czerni,
• czarne pola jako odniesienie dla jasności cieni względem „pułapki”.

Datacolor SpyderCHECKR

SpyderCHECKR natomiast to wzorzec i oprogramowanie do kalibracji kolorystycznej aparatu cyfrowego, który umożliwia precyzyjną kontrolę kolorów podczas fotografowania. Składa się on z dwóch dwustronnych tablic, w tym wzorca i klina neutralnej szarości do ustawień balansu bieli w aparacie oraz efektywnej analizy wizualnej. Zawiera łącznie 48 pól referencyjnych w kolorze emulującym skórę, co jest szczególnie przydatne przy fotografii portretowej i modowej. To trwałe, ekologiczne i wygodne w przenoszeniu, rozkładane jak książka etui, które możemy dowolnie wypełniać wzornikami, a dzięki dostępności gwintu – także umieścić na statywie oświetleniowym. Możemy też przymocować do niego SpyderCUBE.

Etui, jak już wspomnieliśmy, pozwala na dowolną konfigurację kart, to znaczy, możemy po prawej stronie umieścić standardowy 24-polowy wzornik Macbeth ColorChecker, a po lewej – wzorzec szarości albo umieścić w ramkach 48-polowy wzornik kolorów. Nie możemy jednak przekładać kart między prawą i lewą stroną.

By w pełni wykorzystać wzornik SpyderCHECKR, musimy go zintegrować z oprogramowaniem Adobe Lightroom, Adobe Photoshop CS, Hasselblad Phocus lub Blackmagic DaVinci Resolve, instalując odpowiednią wtyczkę. Alternatywnie, korzystając z 24-polowego, prawego wzornika, możemy tworzyć profile DNG – w tym wypadku musimy skorzystać z oprogramowania Adobe DNG Profile Editor, a w wypadku środowiska Linux profile ICC użyć np. Argyll Color Management System.

By korzystać z powyższych narzędzi, należy wykonać zdjęcie z umieszczonym na planie wzornikiem, a kolejne już bez niego. Pierwsza fotografia posłuży nam do zdefiniowania parametrów obróbki, których następnie powinniśmy użyć do skorygowania docelowych zdjęć wykonanych w tych samych warunkach oświetleniowych.