Przetwarzanie danych osobowych

Nasza witryna korzysta z plików cookies

Wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie, a także do prawidłowego działania i wygodniejszej obsługi. Informacje o tym, jak korzystasz z naszej witryny, udostępniamy partnerom społecznościowym, reklamowym i analitycznym. Partnerzy mogą połączyć te informacje z innymi danymi otrzymanymi od Ciebie lub uzyskanymi podczas korzystania z ich usług i innych witryn.

Masz możliwość zmiany preferencji dotyczących ciasteczek w swojej przeglądarce internetowej. Jeśli więc nie wyrażasz zgody na zapisywanie przez nas plików cookies w twoim urządzeniu zmień ustawienia swojej przeglądarki, lub opuść naszą witrynę.

Jeżeli nie zmienisz tych ustawień i będziesz nadal korzystał z naszej witryny, będziemy przetwarzać Twoje dane zgodnie z naszą Polityką Prywatności. W dokumencie tym znajdziesz też więcej informacji na temat ustawień przeglądarki i sposobu przetwarzania twoich danych przez naszych partnerów społecznościowych, reklamowych i analitycznych.

Zgodę na wykorzystywanie przez nas plików cookies możesz cofnąć w dowolnym momencie.

Optyczne.pl

Poradniki

Zdjęcia makro - świat w powiększeniu

9 października 2009

2. Inny sposób patrzenia

Pomyśl o skali makro w odmienny sposób; pomyśl o skali całego globu. To słynne zdjęcie 4-2, zrobione przez NASA w roku 1968, w czasie misji Apollo 8, to portret naszej Ziemi. Smugi leniwych chmur, rozmazane wokół ciemnoniebieskiej planety, zawieszonej w otchłani. Gdy opublikowano to zdjęcie, świat osłupiał. Ta nowa perspektywa, jaką uzyskano, naciskając spust migawki całkiem prostego aparatu typu Hasselblad (dobrej jakości aparat średnioformatowy) na pokładzie statku kosmicznego, u wielu osób wywołała zmianę sposobu myślenia o świecie.

Zdjęcia makro - świat w powiększeniu - Inny sposób patrzenia
Obraz, który zmienił świat; a także cały świat możliwości dla makrofotografii w zasięgu ręki. Zdjęcie © NASA

Nie potrzebujesz jednak statku kosmicznego za miliony dolarów, aby zmienić perspektywę. Gdy portretujesz ludzi, wystarczy obniżyć położenie aparatu, aby uzyskać całkiem nowy wyraz. Kiedy sfotografujesz samochód od góry, także pokażesz ludziom coś, co rzadko widują. W obu przypadkach nie fotografowałeś niczego nowego ani niezwykłego, a sam proces fotografowania nie wymagał skomplikowanych przygotowań. Wystarczy, że postarałeś się zrobić coś dodatkowo; coś, co odmieniło charakter Twoich obrazów.

W makrofotografii zamiłowanie do twórczych eksperymentów jest szczególnie pożądane. Wymagane jest też inne podejście. Zamiast dwoić się i troić, by oddać całość obiektu, z wszystkimi detalami, robimy coś wręcz przeciwnego. Nie chcę pokazywać całego domu. Nie chcę pokazywać całej postaci. Nie chcę nawet zrobić portretu od pasa w górę ani uchwycić twarzy; może wystarczy mi samo ucho… z kolczykiem.


----- R E K L A M A -----

OBIEKTYWY DLA PRZYRODNIKÓW

Ignorując większą część sceny, która się przed Tobą rozpościera, masz szansę podzielić rzeczywistość na cząstki i zbadać je, odkryć pojedyncze klocki w budowli. Pokaż ludziom zdjęcie czegoś, co kojarzy się ze światłowodami i światem nowoczesnych technologii (zdjęcie 4-3), a potem powiedz im, że patrzą na szczoteczkę do zębów, a być może zmienisz ich myślenie o fotografii i świecie, który ich otacza.

Zdjęcia makro - świat w powiększeniu - Inny sposób patrzenia
Światłowody czy tylko szczoteczka do zębów? Zdjęcie wykonane odwróconym obiektywem stałoogniskowym Canon 50 mm na mieszku, o długości ustawionej na ok. 45 mm. Oświetlenie reflektorkiem halogenowym. 1/30 s, f/5,6 przy ISO 100

Chemicy interesują się atomami, a biolodzy pasjonują się sekwencjami DNA z tego samego powodu, dla którego my interesujemy się makrofotografią; chcemy odkryć w rzeczach to, co decyduje o ich charakterze, co nadaje im niepowtarzalność.

Okazje są wszędzie

Okazje do robienia zdjęć makro są wszędzie wokół Ciebie, a im większe wybierzesz powiększenie, tym będzie ich więcej. Tapeta, dywan, tkanina (jak ta pokazana na zdjęciu 4-4) pokazane w naturalnej skali mogą wyglądać ciekawie. Kiedy jednak zbliżysz się jeszcze bardziej, to nawet najprostsze przedmioty okażą się oceanem możliwości. Pudełko zapałek albo miseczka mleka dla adepta makrofotografii mogą okazać się zajęciem na całe dnie.

Zdjęcia makro - świat w powiększeniu - Inny sposób patrzenia
Przy dostatecznym powiększeniu dżinsy okazują się krajobrazem, w którym można się zgubić. Zdjęcie wykonane obiektywem Canon MP65-E f/2,8 Macro z zestawem lamp błyskowych MT-24EX Macro Twin Lite, 1/125 s, f/16 przy ISO 100

Trudność nie polega więc na braku tematów, lecz raczej na tym, by je dostrzegać. Niestety, tego trudno jest kogoś nauczyć. Rzecz wymaga połączenia praktyki, wyobraźni, uporu i czasu. Jednak gdy raz uda Ci się zrobić świetne zdjęcie makro czegoś, po czym nigdy byś się nie spodziewał, że będzie się do tego nadawać, to już nie ustaniesz w poszukiwaniach.

Eksploruj swe otoczenie

Gdzie więc najlepiej szukać okazji do zrobienia zdjęcia makro? Wszędzie! To właśnie jest prawidłowa odpowiedź. Trójostrzowa golarka, zardzewiała stara piła (zdjęcie 4-5), nawet ryza papieru mogą okazać się ciekawymi tematami. Cały sekret to szukać w nietypowych miejscach, nawet gdy na pozór nie wydają się wcale inspirujące.

Zdjęcia makro - świat w powiększeniu - Inny sposób patrzenia
Codziennie widzisz rdzę. A czy kiedyś spróbowałeś ją sfotografować? Zdjęcie wykonane obiektywem Canon MP65-E f/2,8 Macro z zestawem lamp błyskowych MT-24EX Macro Twin Lite, 1/125 s, f/8 przy ISO 100

Nigdy nie zapomnę fotograficznej zagadki, którą znalazłem w jakimś starym czasopiśmie, gdy byłem dzieckiem. Był to wykadrowany fragment jakiegoś zwyczajnego przedmiotu, który trzeba było rozpoznać. Przez długi czas nikt nie wiedział, co to jest. Moja siostra nie potrafiła mi pomóc, moi rodzice też się poddali. Doprowadzało mnie to do furii, bo miałem to uczucie „mam-to-na-końcu-języka”, którego zaznajemy, gdy szukamy na coś właściwego słowa (i mamy pewność, że takie słowo istnieje). Rozpoznawałem kształt obiektu, ale nie mogłem go umiejscowić. W końcu olśniło mnie — to była obracająca się część zwykłej kasety magnetofonowej.

Pokazywanie widzom dość wiele, by zdawało się im, że wiedzą, na co patrzą, ale i dostatecznie mało, by ich zaintrygować, to sztuka wymagająca wiele wyczucia. Choć granie na nerwach widowni jest bardzo zabawne, nie jest to jednak główny cel makrofotografii. W tym rozdziale chcę przede wszystkim zwrócić Twoją uwagę na różne możliwości wykonywania zdjęć makro w Twym bezpośrednim otoczeniu.

W szkołach dziennikarzy uczy się, że wszystkie dobre historie są o ludziach. Nie trzeba pisać o 500 osobach, których dotknęła jakaś katastrofa; napisz o jednej z nich, bo czytelnicy łatwiej się zidentyfikują z pojedynczym człowiekiem niż z całą grupą. To samo można by powiedzieć o makrofotografii: piękne zdjęcie porusza uczucia, wywołuje emocje. Samo zdjęcie niewiele znaczy, jeśli nie opowiada jakiejś historii.

Zdjęcia makro - świat w powiększeniu - Inny sposób patrzenia
Prostota kompozycji, ciekawa tekstura i mocne kolory potrafią czasem złożyć się na dobre ujęcie. Zdjęcie wykonane obiektywem Canon MP-E Macro z zestawem lamp błyskowych MT-24EX Macro Twin Lite, 1/60 s, f/8 przy ISO 100

Codzienne przedmioty podsuwają nam wiele subtelnych historii. Gdy popatrzymy z bliska na dwa żetony do głosowania (zdjęcie 4-6), to widzimy symbol rozdarcia, walki między dwoma opcjami, dwoma partiami, z ciemną przepaścią niezgody między nimi. Tapeta, skóra domu, to krajobraz po walce, pełen świeżych ran i śladów napraw. Nie dostrzegamy tego zwykle, ale gdy przyjrzymy się z bliska, opowieść okazuje się ciekawa (zdjęcie 4-7).

Zdjęcia makro - świat w powiększeniu - Inny sposób patrzenia
Tapeta podrapana przez kociaka — historia domu. Zdjęcie wykonane obiektywem Canon MP65-E f/2,8 Macro z zestawem lamp błyskowych MT-24EX Macro Twin Lite, 1/180 s, f/8 przy ISO 100

Słyszałeś pewnie wyrażenie „oczy są zwierciadłem duszy człowieka”. Czemu miałoby to być prawdziwe tylko w odniesieniu do ludzi? Wiem, że nie jest łatwo nakłonić domowego zwierzaka, by posiedział chwilę spokojnie i pozwolił się sfotografować… Spójrz jednak na zdjęcie 4-8. Choć nie jest to, ściśle rzecz biorąc, makrofotografia, to zdjęcie to dobrze ilustruje, jak można wykorzystać zbliżenie przy robieniu portretu. Było to jedyne udane zdjęcie spośród 200 prób, ale dowodzi to tylko tego, że warto próbować. Jeśli uda Ci się zrobić taki prawdziwy, intymny portret Twojego ulubieńca, będzie to wielkie osiągnięcie.

Zdjęcia makro - świat w powiększeniu - Inny sposób patrzenia
Cierpliwość i doświetlające scenę reflektory to główne składniki nastrojowego portretu tego kota. Zdjęcie wykonane obiektywem Sigma 70–200 mm f/2,8 Macro z ogniskową ustawioną mniej więcej na 110 mm, 1/45 s, f/4,5 przy ISO 100. Oświetlenie: dwa reflektory 800 W

Za każdym razem, gdy zdarzy Ci się wziąć jakiś przedmiot do ręki i powiedzieć „to mi przypomina, jak kiedyś…”, to masz już gotową historię i emocjonalny związek. Więc wyciągnij swój aparat i postaraj się zrobić zdjęcie, które jakoś tę historię zilustruje.

Kolejnym dobrym punktem wyjścia są gry. Jeśli lubisz pokera, szachy, a może nawet gry fantasy z miniaturowymi figurkami, to masz przed sobą wachlarz możliwości. Sam najbardziej lubię szachy, więc szklane figurki do gry i kilka świec potrafią mi dostarczyć zajęcia w deszczowy dzień — popatrz na zdjęcie 4-9. Zdjęcie to ilustruje też, co się dzieje, gdy nie zapewnisz dostatecznej stabilności aparatu przy stosowaniu długiego czasu naświetlania w zdjęciu makro. To niewielkie rozmycie spowodowane jest przez naciśnięcie spustu migawki oraz odskakiwanie lusterka, przemieszczającego się we wnętrzu aparatu.

Zdjęcia makro - świat w powiększeniu - Inny sposób patrzenia
Jedynym oświetleniem tej sceny jest kilka świec; wykonanie zdjęcia przy tak słabym świetle to dobre ćwiczenie w makrofotografii. Zdjęcie wykonane obiektywem stałoogniskowym Canon 50 mm f/1,8 na tubie przedłużającej 13 mm, 1/4 s, f/1,8 przy ISO 100