Wygoda użytkowania

Dobrze zaprojektowany kształt korpusu oraz dobre rozmieszczenie przycisków i pokręteł sprawiają, że pomimo niewielkich wymiarów P80 dobrze leży w dłoni i pozwala wygodnie fotografować. Na wycieczkach przyda się zapewne to, że aparat wyposażono w pasek do noszenia na szyi. Pod względem sprzętowym jest więc bardzo przyjemnie. Jedyny drobiazg nieco psujący ten obraz to klawisz włączający aparat. Kilku osobom w redakcji zdarzyło się zupełnie przypadkowo aparat włączyć, a to może grozić uszkodzeniem wysuwającego się wtedy obiektywu.

Bardzo mocną stroną ultra-zoomów jest szeroki zakres ogniskowych obiektywu. W przypadku testowanego Coolpixa efektywnie dostajemy ogniskowe od 27 mm do 486 mm. Jak pokazuje rozdział poświęcony optyce musimy za to niestety zapłacić pewnym spadkiem rozdzielczości. P80 nie zapisuje informacji o orientacji zdjęcia w nagłówku pliku. Wypada jeszcze wspomnieć o stosunkowo skutecznej optycznej stabilizacji obrazu.

Na pewne niedociągnięcia natknęliśmy się za to w oprogramowaniu. Po pierwsze w aparacie tak naprawdę nie ma głównego menu. Kawałki menu rozrzucone są w różnych miejscach. Po to, żeby ustawić wszystkie parametry aparatu użytkownik musi sprawdzić nie tylko zawartość menu, które pojawia się po naciśnięciu przycisku MENU i jest różne w zależności od pozycji koła nastaw, ale również ustawić koło wyboru trybu fotografowania w pozycji SETUP i wybrać odpowiednie opcje. Do tego dochodzi wybór trybu lampy błyskowej, kompensacji ekspozycji, trybu ogniskowania oraz samowyzwalacza, które dostępne są jedynie bezpośrednio przez przyciski na pierścieniu otaczającym przycisk OK.

Drobne potknięcia programistów czasami dają niepożądane zachowanie aparatu. Można na przykład użyć klawisza podglądu do obejrzenia zdjęć zapisanych w pamięci bez włączania całego aparatu, ale jego ponowne naciśnięcie zamiast wyłączenia podglądu powoduje właśnie włączenie aparatu i wysunięcie obiektywu. Programiści zadbali też o to, żeby przy włączonym menu nie dało się przełączyć obrazu z ekranu LCD na mały wizjer. Niestety przy okazji zabrali też możliwość ponownego włączenia ekranu, jeżeli przypadkowo włączymy menu z włączonym wizjerem. Jedną z niepożądanych cech firmwaru jest brak ciągłości numeracji katalogów i zdjęć po formatowaniu karty pamięci. Za każdym razem numery katalogu rozpoczynają się od 100. Do tego zdarzało się, że numery zdjęć zaczynały się gdzieś pomiędzy tym co już było. Niechcący dostawaliśmy wtedy serie zupełnie różnych zdjęć o tych samych nazwach i znajdujących się w katalogach o tych samych nazwach. Naszym zdaniem zbędne jest włączanie ekranu na kilka sekund przed ekspozycją w trybie zdjęć i filmów poklatkowych. Jest to niepotrzebna strata energii w sytuacji, gdy w praktyce długość takich serii limitowana jest przez pojemność akumulatora . Pewne problemy stwarzały też przypadki, w których aparat odmawiał zmiany pewnych nastaw bez podania (np. na ekranie) przyczyny. Na przykład brak możliwości użycia lampy błyskowej wtedy, gdy tryb ogniskowania ustawiony jest na krajobraz nie musi być problemem, ale brak reakcji aparatu na naciskanie klawisza włączającego menu lampy błyskowej w takim przypadku niepokoi, aż do chwili gdy użytkownik domyśli się o co chodzi. Trochę dziwi nas pewna niekonsekwencja polegająca na tym, że samowyzwalacz wyłączany jest po każdej ekspozycji, a tryb zdjęć poklatkowych pozostaje włączony nawet po wyłączeniu i ponownym włączeniu aparatu. Na koniec wyliczanki dodamy jeszcze, że nie znaleźliśmy możliwości zdalnego sterowania aparatem za pomocą kabla USB, nie wspominając już o pilocie bezprzewodowym.

Większość usterek z poprzedniego paragrafu może być usunięta za pomocą wgrania nowego, lepszego oprogramowania. Pozostaje więc żyć w nadziei, że firma Nikon takie oprogramowanie kiedyś udostępni.

Szybkość

Ze względu na konieczność dość znacznego wysunięcia obiektywu, czas jaki upływa od włączenia aparatu do wykonania pierwszego zdjęcia w trybie automatycznego ogniskowania to ponad 3 sekundy. Testowany Nikon ma też spore opóźnienie od naciśnięcia spustu migawki do wykonania zdjęcia. Nawet po wcześniejszym zogniskowaniu i w dobrych warunkach oświetleniowych czas ten to około 0.4 sekundy. Jest to wynik wyraźnie słabszy niż w większości współczesnych aparatów cyfrowych.

Po każdej ekspozycji P80 każe nam czekać, aż całe zdjęcie zostanie zapisane na kartę pamięci. Czas potrzebny do zapisu zależy wtedy od szybkości karty. Zdjęcia można też zapisywać do wewnętrznej pamięci aparatu i wtedy czas oczekiwania to ponad 2 sekundy.

W trybie przeglądania zdjęć dość szybko pojawia się obraz niskiej jakości, a za chwilę jest on poprawiany. Takie rozwiązanie zwiększa szybkość przeglądania, ale spotykaliśmy osoby, które były takim dwuetapowym wyświetlaniem zirytowane. Kasowanie zdjęć odbywa się zadowalająco szybko. Jeśli zdecydujemy się sformatować kartę w aparacie, to też nie trwa ono zbyt długo.

Zdjęcia seryjne

Coolpix P80 oferuje cały zestaw trybów seryjnych. Począwszy od najszybszych w trybie zdjęć sportowych, które zdaniem producenta osiągają 13 klatek na sekundę, aż po zdjęcia poklatkowe z maksymalnym interwałem 60 minut. Ciekawym, choć nie nowym w aparatach Nikon trybem jest seria 16 zdjęć, z których aparat automatycznie tworzy jedno zdjęcie przypominające stykówki z laboratorium fotograficznego.

Trwająca 30 sekund seria zdjęć seryjnych robionych w pełnej rozdzielczości i przy czułości ISO 1600 pozwoliła wykonać jedynie 14 fotografii. W ciągu pierwszych 6 sekund aparat robi wprawdzie 6 zdjęć, ale potem wyraźnie zwalnia i robi zdjęcie co około 3 sekundy.

O szybkim trybie zdjęć seryjnych w pełnej rozdzielczości w Nikonie P80 praktycznie nie ma mowy, za to mamy do dyspozycji szybkie zdjęcia seryjne w trybie zdjęć sportowych oraz rzadko spotykany tryb zdjęć poklatkowych. Tu znowu trochę szkoda, że nie można dowolnie wybrać interwału czasu pomiędzy kolejnymi ekspozycjami. Do wyboru mamy jedynie interwały: 30 sekund, 1 minuta, 5 minut, 10 minut, 30 minut albo 60 minut. Zdarzają się sytuacje, kiedy przydałoby się choćby 5 czy 10 sekund.

W trybie sport mamy do dyspozycji następujące tryby zdjęć seryjnych (szybkości wg. danych producenta):

• H - 13 klatek na sekundę,
• M - 6 klatek na sekundę,
• L - 4 klatki na sekundę,
• zwykła seria - 1.1 klatek na sekundę.

Wyniki jakie P80 uzyskał w trybie najszybszych zdjęć sportowych przy zapisie zdjęć z jakością Fine pokazane zostały na poniższym diagramie.

Zgodnie z informacjami z instrukcji obsługi seria szybkich zdjęć zawiera 30 klatek. Po niej następuje mniej więcej 10 sekund przerwy na zapisanie danych i rozpoczyna się kolejna pełna szybka seria. Jeżeli podzielimy liczbę zdjęć w pojedynczej serii przez różnicę czasu pomiędzy pierwszym i ostatnim zdjęciem, to otrzymamy rezultat powyżej 13 klatek na sekundę. Problem w tym, że od naciśnięcia spustu migawki do wykonania pierwszego zdjęcia upływa całkiem spory ułamek sekundy. Jeżeli podzielimy 30 klatek z pierwszej serii przez czas od naciśnięcia spustu do momentu ostatniego zdjęcia otrzymamy wynik około 12 klatek na sekundę. W sumie to też całkiem sporo. W ciągu całych 30 sekund testu aparat wykonał 90 zdjęć co formalnie daje średnią 3 klatki na sekundę.

Dane na temat szybkości serii podane w instrukcji obsługi dotyczą zdjęć zapisywanych z jakością Normal. Dlatego test szybkości powtórzyliśmy dla takiego przypadku i jego wyniki przedstawiamy na diagramie poniżej.

Zmiana kompresji zdjęć nie wpłynęła na szybkość serii. Ze względu jednak na mniejsze rozmiary plików zmniejszył się odstęp czasu pomiędzy kolejnymi seriami do około 9,5 sekundy. Zysk w tym przypadku jest praktycznie żaden.

Poniżej przedstawiamy wyniki testu serii w sportowym trybie średnim. Zdjęcia zapisywane były w najlepszej jakości.

Zmierzona w tym przypadku szybkość serii wynosi 5,5 klatki na sekundę, a odstęp pomiędzy seriami zawierającymi 30 zdjęć wynosi około 10 sekund. W ciągu 30 sekund aparat wykonał 60 ekspozycji, co formalnie daje średnią 2 klatki na sekundę.

Na koniec przedstawiamy wyniki testu serii w najwolniejszym trybie sportowym. Zdjęcia zapisywane były w najlepszej jakości.

Tym razem zmierzona przez nas szybkość serii to 3,9 klatki na sekundę. Tradycyjnie serie zawierające 30 zdjęć oddzielone są od siebie przerwą trwającą około 10 sekund. W ciągu 30 sekund zmieściły się dwie szybkie serie i formalna średnia w na tym odcinku czasu jest taka sama jak w trybie o średniej szybkości, czyli 2 klatki na sekundę.

Menu

Ten podrozdział sprawia nieco kłopotu ponieważ P80 w zasadzie nie ma jednego, głównego menu, w którym można ustawić (prawie) wszystkie parametry. Zamiast tego mamy coś w rodzaju menu rozproszonego. Pewną część ustawień dokonujemy po naciśnięciu klawisza MENU, a inną po wybraniu pozycji SETUP na kole nastaw. Do tego treści pojawiające się na ekranie po naciśnięciu klawisza MENU zależą od tego co akurat mamy ustawione na kole nastaw.

Zacznijmy od tego co można ustawić po wybraniu na kole trybów pozycji SETUP:

• Rodzaj menu - tekstowe lub graficzne
• Ekran powitalny
• Data, czas i strefa czasowa
• Jasności ekranu LCD
• Włączanie systemu redukcji drgań
• Tryb pracy lampki wspomagającej autofokus
• Zoom cyfrowy
• Dźwięki
• Czas bezczynności aparatu do automatycznego wyłączenia
• Formatowanie karty pamięci albo pamięci wewnętrznej
• Język menu
• Rodzaj wysyłanego sygnału video: PAL/SECAM
• Resetowanie wszystkich ustawień do fabrycznych
• Informacja o wersji oprogramowania aparatu

W tym miejscu musimy podzielić się naszą uwagą na temat umieszczenia opcji włączania stabilizacji w menu SETUP. Najlepiej byłoby mieć do dyspozycji bezpośredni przycisk, a w ostateczności opcję w menu głównym. Konieczność wychodzenia z wybranego trybu fotografowania i przestawiania koła nastaw na SETUP bywa irytująca.

Naciśnięcie klawisza MENU w trybie pełnej automatyki oznaczonym ikoną aparatu na kole trybów pozwala jedynie na wybór jakości zapisywanych zdjęć oraz ich rozdzielczości. W trybach P, S, A, M możemy ustawić następujące parametry:

• Jakość zdjęć: Fine, Normal, Basic
• Rozmiar zdjęć: 10 Mpix - VGA
• Optymalizacja zdjęć:
  • normalne
  • miękkie
  • żywe
  • bardziej żywe
  • portretowe
  • ustawienia własne (pozwala ustawić kontrast, wyostrzanie i nasycenie)
  • czarno-białe (pozwala zapisać to samo zdjęcie jednocześnie czarno-białe i kolorowe)
• Balans bieli (opis w rozdziale Własności matrycy)
• Czułość ISO: 64 - 6400
• Pomiar światła: matrycowy, centralnie ważony, punktowy w centrum kadru, punktowy w punkcie autofokusa
• Zdjęcia seryjne: pojedyncze, seryjne, najlepsze zdjęcie BSS, seria 16 zdjęć, interwalometr
• Autobracketing: ±1 EV z krokiem 1/3 EV
• Tryb pól autofokusa: priorytet twarzy, automatyczny, wybór ręczny, środek
• Tryb autofokusa: pojedynczy, ciągły
• Kompensacja błysku: ±2 EV z krokiem 1/3 EV
• Redukcja szumów: Auto, On
• Kontrola zniekształceń (usuwanie dystorsji)

W trybie SCENE klawisz MENU otwiera menu wyboru typu fotografowanej sceny zawierające następujące pozycje:

• Portet
• Krajobraz
• Portret nocny
• Przyjęcie / wnętrza
• Plaża / śnieg
• Zachód Słońca
• Świt / zmierzch
• Krajobraz nocą
• Zbliżenie
• Muzeum
• Pokaz sztucznych ogni
• Kopia - zdjęcia dokumentów i rysunków
• Oświetlenie z tyłu obiektu
• Panorama
• Nagrywanie dźwięku

Menu w trybie zdjęć sportowych pozwala wybrać szybkość zdjęć seryjnych: 13 kl./s., 6 kl./s., 4 kl./s. i 1,1 kl./s oraz ustawić stopień kompresji i rozdzielczość zdjęć. W trybach o podwyższonej szybkości maksymalna rozdzielczość to 3 Mpiksele, a czułość ISO ustawiona jest na 640.

Menu filmów pozwala wybrać tryb filmowania, tryb autofokusa: pojedynczy lub ciągły oraz włączać elektroniczną stabilizację obrazu.

W trybie fotografowania mamy trzy możliwości ustawienia za pomocą przycisku DISP ilości informacji wyświetlanych na ekranie wraz z obrazem:

• tylko informacja o parametrach ekspozycji,
• szczegółowe informacja o ustawieniach aparatu,
• wyświetlanie linii pomocniczych z informacją o parametrach ekspozycji.

W trybie podglądu zdjęć mamy trzy sposoby wyświetlania poszczególnych zdjęć i dotyczących ich informacji (zmieniane za pomocą przycisku DISP.):

• tylko zdjęcie,
• informacje podstawowe: data, godzina, numer w nazwie pliku, jakość i rozdzielczość, ewentualna informacja o tym, że zdjęcie zapisane jest w pamięci wewnętrznej aparatu, numer porządkowy zdjęcia w pamięci oraz liczba wszystkich zapisanych aktualnie zdjęć,
• informacje szczegółowe (zdjęcie jeszcze bardziej zmniejszone): histogram, nazwa katalogu i numer zdjęcia, tryb fotografowania, czas ekspozycji, przysłona, kompensacja ekspozycji, balans bieli, numer porządkowy zdjęcia w pamięci oraz liczba wszystkich zapisanych aktualnie zdjęć.

Pierścień zoom w trybie podglądu służy do powiększania wyświetlanego zdjęcia lub ustawienia trybu wyświetlania miniatur zdjęć w liczbie 4, 9 lub 16.

Jakość zdjęć

Nikon P80 zapisuje zdjęcia w formacie JPEG zgodnym ze specyfikacjami EXIF 2.2, DPOF, i DCF. Dostępne są trzy poziomy kompresji dające jakość FINE, NORMAL i BASIC. Użytkownicy mają do dyspozycji spory wybór rozdzielczości:

• 3648x2736 (10 Mpix)
• 3264x2448 (8 Mpix)
• 2592x1944 (5 Mpix)
• 2048x1536 (3 Mpix)
• 1600x1200 (2 Mpix)
• 1280x960 (SXGA)
• 1024x768 (XGA)
• 640x480 (VGA)
• 3648x2432 (3:2)
• 3584x2016 (16:9)
• 2736x2736 (1:1)

W przypadku zdjęć z czułościami powyżej ISO 2000 oraz przy szybkich seriach w trybie zdjęć sportowych maksymalna rozdzielczość ograniczona jest do 3 megapikseli.

Nie ma niestety możliwości zapisu zdjęć w formacie RAW.

W tabeli poniżej prezentujemy wycinki w skali 1:1 ze zdjęć scenki zrobionych z pełną rozdzielczością przy czułości ISO 100 i zapisywanych w różnymi stopniami kompresji.

Fine 3.0 MB
Normal 1.8 MB
Basic 1.1 MB

Rozmiary 10 mega-pikselowych zdjęć zapisanych w najlepszej jakości czyli przy najmniejszym stopniu kompresji są na tyle małe, że kompresja i tak jest dość silna. Zmiana jakości obrazu w trybie normalnej jakości czy nawet podstawowej jest już niewielka. Nie tak wiele zmieniają się też rozmiary zapisywanych zdjęć.

Na koniec tego podrozdziału proponujemy jeszcze tabelkę z fragmentami w skali 1:1 z przykładowych zdjęć scenki zrobionych z różnymi rozdzielczościami przy czułości ISO 100 i zapisanych w najlepszej jakości.

10 MPix 3.0 MB
8 Mpix 2.3 MB
5 Mpix 1.8 MB
3 Mpix 860 KB
2 Mpix 640 KB
SXGA 404 KB
XGA 268 KB
VGA 140 KB

Lampa błyskowa

Coolpix P80 oferuje następujące tryby pracy wbudowanej lampy błyskowej:

• Auto,
• Lampa błyskowa z redukcją czerwonych oczu,
• Wyłączona,
• Błysk dopełniający,
• Błysk dopełniający z redukcją czerwonych oczu,
• Synchronizacja z długimi czasami dla pierwszej kurtyny migawki,
• Synchronizacja z długimi czasami dla drugiej kurtyny.

Przed użyciem lampy błyskowej trzeba ją otworzyć za pomocą przycisku znajdującego się pod lampą z lewej strony obudowy. Po jej otwarciu dostępne stają się opcje ustawień lampy błyskowej.

Moc lamp błyskowych różnych aparatów staramy się porównywać na podstawie zdjęć wykonanych przy efektywnej ogniskowej 50 mm, z czasem ekspozycji 1/100 sekundy, czułością ISO 100 i aperturą f/8.0. W przypadku Nikona P80 sprawa nieco się komplikuje, bo nie ma w nim możliwości ustawienia czasu na 1/100 sekundy. Użyliśmy więc najbliższego naszym założeniom czasu 1/125 sekundy i przysłony f/7.1. W poniższej tabelce umieściliśmy uzyskane w ten sposób zdjęcie obok analogicznego zdjęcia z Olympusa SP-570 UZ.

Nikon Coolpix P80	Olympus SP-570 UZ

Powyższe porównanie sugeruje podobną moc lampy błyskowej w obydwu aparatach. Podobny obraz uzyskujemy dla większości testowanych aparatów kompaktowych i uznajemy, że moc lampy błyskowej w Nikonie P80 jest typowa dla swojej klasy.

W naszym teście wykonaliśmy jeszcze dwa zdjęcia z ogniskową 56 mm, które mają za zadanie dać pełniejszy obraz współpracy aparatu z lampą błyskową. Pierwsze z nich zostało wykonane z automatycznymi ustawieniami ekspozycji (tryb P), ale przy czułości ISO 100 ustawionej ręcznie. Aparat wybrał wtedy czas ekspozycji równy 1/60 sekundy oraz przysłonę f/3.5. Drugie zdjęcie zrobiliśmy przy wykorzystaniu pełnej automatyki. Czas ekspozycji oraz przysłona pozostały takie same jak w pierwszym przypadku, ale aparat automatycznie wybrał czułość ISO 800.

Tryb P, ISO 100	Tryb P, ISO 800 (AUTO)

Rozpoznawanie twarzy

Jednym z trybów wyboru punktu autofokusa w Nikonie P80 jest priorytet twarzy. Po wykryciu twarz zaznaczana jest obejmującą ją ramką. Wtedy, gdy wykryte zostanie więcej niż jedna twarz pojawia się odpowiednio więcej ramek. Aparat zapewnia śledzenie wykrytych twarzy w przypadku zmiany kadru. Po wciśnięciu do połowy spustu migawki aparat ustawia ostrość optymalnie dla znalezionych twarzy. Detekcja twarzy w P80 działa całkiem dobrze. Nie mieliśmy z nią większych problemów. Działa ona tym lepiej, im większą część kadru zajmują twarze. Czasami zdarzają się pomyłki, ale są to rzadkie przypadki. Problemy pojawiają się wtedy, gdy twarz nie jest skierowana prosto w obiektyw aparatu lecz jest pochylona. W tych przypadkach P80 radzi sobie jedynie sporadycznie. Aparat nie posiada funkcji umożliwiającej automatyczne wyzwalanie migawki po wykryciu uśmiechu.

Stabilizacja obrazu

Nasza metoda badania efektywności stabilizacji obrazu, polega na wykonaniu minimum 20 zdjęć dla różnych wartości czasu ekspozycji. Zdjęcia wykonujemy raz z wyłączoną, a raz z włączoną stabilizacją. Nikon P80 pozwala ręcznie zmieniać czas ekspozycji z krokiem około 1 EV. Test przeprowadziliśmy dla efektywnej ogniskowej 76 mm i zaczynaliśmy od czasu 1/125 sekundy. Na wykresie poniżej możemy zobaczyć odsetek zdjęć poruszonych w stosunku do całkowitej liczby zdjęć zrobionej dla danego czasu ekspozycji.

Widać, że przesunięcie pomiędzy krzywymi wynosi około 2 EV i na tyle oceniamy skuteczność stabilizacji obrazu. Wynik jest miłą niespodzianką. Choć system stabilizacji w P80 nie jest rekordowo skuteczny wśród wszystkich systemów z jakimi się spotykaliśmy, to jest lepszy od niektórych systemów stabilizacji matrycy w lustrzankach (np. Pentax).

Zwracamy jeszcze uwagę, na to że na dole wykresu, krzywe zbliżają się do siebie. Sugeruje to zastosowanie algorytmu, który decyduje kiedy występuje podwyższone prawdopodobieństwo uzyskania poruszonego zdjęcia i wtedy dopiero włącza stabilizację.

Filmy

Filmy nagrywane za pomocą Nikona P80 zapisywane są w formacie AVI. Do wyboru mamy następujące tryby filmowania:

• 640 x 480, 30 kl./sek.
• 640 x 480, 15 kl./sek.
• 320 x 240, 15 kl./sek.
• 640 x 480, zdjęcia pokladkowe odtwarzane z szybkością 30 kl./sek.; film niemy
• 320 x 240, 15 kl./sek. sepia
• 320 x 240, 15 kl./sek. czarno-biały

Jakość obrazu na filmach oceniamy na dobrą - podobną jak w innych współczesnych aparatach cyfrowych. Dźwięk choć monofoniczny jest czysty - wolny od nadmiaru szumów i buczeń. W czasie filmowania można korzystać z elektronicznej stabilizacji obrazu. Niestety nie można wtedy zmieniać ogniskowej obiektywu. Działa jedynie zoom cyfrowy.

Brak możliwości filmowania w trybie High Definition w zaawansowanym aparacie kompaktowym można obecnie uznać za małą wadę.

Tutaj można pobrać przykładowy film nagrany z najlepszą jakością przy najkrótszej ogniskowej. (Rozmiar 61 MB.)

Tutaj można pobrać przykładowy film złożony ze zdjęć poklatkowych wykonywanych w odstępach 30 sekund. (Rozmiar 24 MB.)