Wszystko co chciałbyś wiedzieć o lornetkach ale wstydzisz się zapytać
5. Co ma wiek do lornetki?
Zanim światło dojdzie do detektora, którym w przypadku naszego narządu wzroku jest siatkówka, musi przejść przez źrenicę, która jest niczym innym jak naturalną przesłoną, której zachowanie nie różni się prawie wcale od przesłon stosowanych w obiektywach aparatów fotograficznych. Nasza źrenica płynnie zmieniając swój rozmiar reguluje ilość światła docierającego do siatkówki. Gdy jest bardzo jasno, na przykład w słoneczny dzień, źrenica potrafi zmniejszyć się do około jednego milimetra. Podczas bardzo ciemnej nocy, po kilkunastominutowej adaptacji wzroku do ciemności, źrenica młodego człowieka potrafi osiągnąć rozmiar nawet ponad 7 milimetrów (patrz zdjęcia poniżej).

Zachowanie się źrenicy oka jest cechą wyraźnie osobniczą i dodatkowo zależy mocno od wieku. Ludzie młodzi, powiedzmy w wieku do 40 lat, nie mają przeważnie problemów z osiągnięciem maksymalnych rozmiarów źrenicy wynoszących około 7 milimetrów. Po 40stce coraz o to trudniej i u osób w wieku powyżej 50-55 lat maksymalna średnica źrenicy rzadko przekracza 5 milimetrów.
Dlaczego zachowanie naszej źrenicy jest tak ważne w problemie wyboru odpowiedniej lornetki? Otóż chcąc maksymalnie wykorzystać możliwości zakupionego przez nasz sprzętu, musimy zadbać o to aby całe zebrane przezeń światło trafiło do naszej siatkówki. Tak stanie się tylko wtedy, gdy snop światła wytwarzany za okularem lornetki (czyli tzw. źrenica wyjściowa) w całości zmieści się w naszej źrenicy. Mówiąc krótko źrenica wyjściowa lornetki powinna być co najwyżej taka sama jak źrenica naszego oka. W przeciwnym przypadku cześć światła zbieranego przez obiektyw lornetki jest tracona i nie wykorzystujemy w pełni jej możliwości.
Z tego więc względu osoby, które chcą wykorzystywać lornetkę głównie w trakcie dnia nie powinny kupować lornetek typu 7x50 czy 8x56, które ze względu na dużą źrenicę wyjściową wynoszącą 7 mm, są przeznaczone do obserwacji w kiepskich warunkach oświetleniowych. Załóżmy bowiem, że w trakcie typowego dnia źrenica naszego oka ma rozmiar 4 mm. Używając w takich warunkach lornetki 8x56, aż 67% światła zbieranego przez obiektywy nie dociera do naszych oczu! Taki sam obraz, zarówno pod względem ilości zebranego światła jak i rozdzielczości, uzyskalibyśmy używając w tych warunkach lornetki 8x32! Po co więc kupować większą, cięższą i droższą lornetkę 8x56?