Balans bieli

Olympus XZ-1 oferuje następujące tryby balansu bieli:

• automatyczny,
• słońce,
• cień,
• zachmurzone niebo,
• żarówka,
• świetlówka,
• pod wodą,
• według wzorca.

Zwracamy uwagę, że nie jest to układ całkiem typowy. W większości nieuszczelnianych aparatów nie ma pozycji „pod wodą”, za to często spotykamy ustawienie dedykowane dla lampy błyskowej, którego w Olympusie nie ma. Opcja podwodna przydaje się wtedy, gdy dokupimy sobie podwodną obudowę PT-050.

Dla użytkowników, którym nie odpowiada fabryczne ustawienie tonacji zdjęć przygotowano możliwość korekcji balansu bieli w osiach A-B i G-M w skalach od −7 do +7 kroków. Mamy również możliwość skorzystania z bracketingu balansu bieli.

Pomiary trafności balansu bieli wykonujemy na podstawie zdjęć 24-polowej tablicy kolorów X-rite. Wyliczamy dla nich parametry dC (odchylenie od właściwej barwy w przestrzeni L*a*b*, czyli wartość błędu, z jakim ocenił barwę aparat) oraz S (nasycenie barwy wyrażone w procentach). Poniżej w tabeli przedstawiamy wyniki dla przetestowanych ustawień balansu bieli.

Wyniki z powyższej tabeli pokazują bardzo dobrą pracę automatycznego balansu bieli. Błędy odwzorowania barw są prawie takie same jak dla ustawień dedykowanych dla konkretnego typu oświetlenia. Jedynym lekko nieprzyjemnym zaskoczeniem jest słaby wynik dla lampy błyskowej. Z drugiej strony wypada pochwalić stosunkowo dobry wynik dla światła żarowego. Nie jest to jeszcze ideał, ale wynik wyraźnie lepszy niż dla większości aparatów cyfrowych. Generalnie zdjęcia są lekko przesycone, ale to właściwie reguła w kompaktowych aparatach cyfrowych. Nie jest też wyjątkiem zaniżone nasycenie barw na zdjęciach wykonanych z lampą błyskową.

Poniżej przedstawiamy szczegółowe wyniki naszych pomiarów.

Światło Balans bieli	Tablica kolorów	Przestrzeń kolorów Lab
Światło: słoneczny dzień Balans bieli: auto
Światło: słoneczny dzień Balans bieli: słoneczny dzień
Światło: pochmurny dzień Balans bieli: auto
Światło: pochmurny dzień Balans bieli: zachmurzone niebo
Światło: żarówki Balans bieli: auto
Światło: żarówki Balans bieli: żarówki
Światło: lampa błyskowa Balans bieli: auto

Szumy

Olympus XZ1 rejestruje obrazy za pomocą matrycy CCD o rozmiarze 1/1.63" i o całkowitej liczbie 11 300 000 pikseli. Zdjęcia zapisywane w formacie JPEG mogą mieć maksymalnie 10 milionów pikseli i taka liczba podawana jest jako efektywna liczba megapikseli. Czułość można wybrać z zakresu od ISO 100 do ISO 6400 ze skokiem 1/3 EV. Kompensację ekspozycji można regulować w zakresie ±2 EV z krokiem 1/3 EV.

Dla zmierzenia poziomu szumów wykonaliśmy zestaw zdjęć tablicy Kodak Q-13. Zapisywaliśmy je jednocześnie w formacie ORF (RAW) oraz w JPEG-ach. Szum na zdjęciach w formacie RAW, zmierzony za pomocą programu Imatest, przedstawiamy na wykresie poniżej.

Szara linia oznacza krzywą teoretyczną dopasowaną do punktów z zakresu czułości od ISO 100 do ISO 3200.

Dla najwyższej czułości poziom szumu jest bardzo wysoki. Jednak porównanie z analogicznym wykresem z testu Panasonika LX5 pokazuje praktycznie taki sam poziom szumu dla wspólnych czułości. Tyle tylko, że Panasonic oferuje czułość ISO 80, a nie ma ISO 6400, za to Olympus oferuje ISO 6400, a nie ma ISO 80. Tak więc matryce obydwu aparatów mają nie tylko takie same parametry w instrukcji obsługi, ale tak samo działają w praktyce. Obydwa aparaty pod tym względem górują nad innymi kompaktami posiadającymi matryce CCD jakie testowane były w naszej redakcji.

Wyniki pomiarów poziomu szumów na zdjęciach zapisanych w formacie JPEG prezentujemy na wykresie poniżej.

Porównanie położenia punktów zmierzonych dla zdjęć zapisanych w formacie JPEG z krzywą dopasowaną do punktów ze zdjęć surowych pozwala ocenić stopień odszumiania JPEG-ów.

Pomimo zastosowania innych algorytmów redukcji szumu w testowanym Olympusie i Panasoniku LX5, również na JPEG-ach ich poziom w obydwu aparatach jest podobny. Najbardziej rzucającą się w oczy różnicą jest tutaj brak skoku w poziomie szumów na zdjęciach z Olympusa przy przejściu od czułości ISO 3200 do ISO 6400. Wynika to z braku zmiany rozdzielczości zdjęć, którą zastosowała firma Panasonic.

Poniżej prezentujemy również tabelki z fragmentami zdjęć (w skali 1:1) pól nr 4 oraz nr 12 tablicy stopni szarości Kodak Q-13. Pierwsza tabelka zawiera zdjęcia w formacie JPEG, druga natomiast surowe zdjęcia przekonwertowane do formatu PNG.

JPEG
ISO 100	ISO 200	ISO 400	ISO 800	ISO 1600	ISO 3200	ISO 6400

RAW
ISO 100	ISO 200	ISO 400	ISO 800	ISO 1600	ISO 3200	ISO 6400

Wizualnej oceny jakości zdjęć w formacie JPEG na tle konkurencji dokonujemy na podstawie przedstawionych poniżej standardowych wycinków zdjęć naszej scenki testowej w skali 1:1. Dla porównania pokazujemy również analogiczne wycinki ze zdjęć wykonanych Panasonikiem LX5 i Samsungiem EX-1.

ISO 80
LX5
EX1
ISO 100
XZ-1
LX5
EX1
ISO 200
XZ-1
LX5
EX1
ISO 400
XZ-1
LX5
EX1
ISO 800
XZ-1
LX5
EX1
ISO 1600
XZ-1
LX5
EX1
ISO 3200
XZ-1
LX5
EX1
ISO 6400
XZ-1
LX5
ISO 12800
LX5

Jak zwykle niskie czułości wyglądają podobnie dobrze na zdjęciach ze wszystkich aparatów wziętych do porównania. Wraz ze wzrostem czułości ujawniają się coraz większe różnice. Olympus zaczyna tutaj wyraźnie przeważać nad Samsungiem, ale jednocześnie odstaje nieco w dół od Panasonika. Widać też, że zdjęcia z Olympusa są najsilniej z całej stawki wyostrzone.

Porównajmy teraz wycinki ze zdjęć zapisanych w formacie RAW.

RAW
ISO 80
LX5
EX1
ISO 100
XZ-1
LX5
EX1
ISO 200
XZ-1
LX5
EX1
ISO 400
XZ-1
LX5
EX1
ISO 800
XZ-1
LX5
EX1
ISO 1600
XZ-1
LX5
EX1
ISO 3200
XZ-1
LX5
EX1
ISO 6400
XZ-1

Surowe zdjęcia z Olympusa mają taką samą, dodajmy bardzo dobrą jak na kompakt, jakość co zdjęcia z Panasonika LX5. Zdjęcia z Samsunga EX1 są trochę bardziej zaszumione. Różnice stają się wyraźne dopiero przy wysokich czułościach.

Zakres tonalny

Zakres tonalny wyznaczyliśmy w oparciu o zdjęcia tablicy Stouffer T4110. Obliczenia wykonane zostały programem Imatest. Wyniki podajemy dla najlepszej jakości zdjęcia (stosunek szumu do sygnału na poziomie 0.1) i dla dobrej jakości (stosunek szumu do sygnału na poziomie 0.25). Pokazujemy również całkowity zakres tonalny. Wykres przedstawiony poniżej został uzyskany na podstawie zdjęć zapisanych w formacie RAW i przekonwertowanych do postaci 16-bitowych TIFF-ów za pomocą programu dcraw.

Całkowity zakres tonalny lekko przekracza 8 EV. Tyle, że całkowity zakres nie nadaje się do bezpośrednich porównań aparatów ze sobą. Znacznie lepsze do tego są pomiary dynamiki wyrażone stosunkiem sygnału do szumu. Przy czułości ISO 100 niewiele brakuje do osiągnięcia poziomu 6 EV dla zakresu tonalnego zmierzonego dla najlepszej jakości obrazu. Wzrost czułości powoduje łagodny spadek tego zakresu, aż do zera przy maksymalnej czułości ISO 6400. Ku naszemu zaskoczeniu, wykres zależności zakresu tonalnego dla najlepszej jakości pokazuje niewielką, ale systematyczną przewagę nad do tym co pokazał Lumix LX5. W tej kategorii Olympus XZ-1 wyszedł na prowadzenie wśród aparatów kompaktowych.

Wygląd wykresu zakresu tonalnego dla JPEG-ów, w dużej mierze, zależy od sposobu obróbki zdjęć zapisanych w tym formacie przez oprogramowanie aparatu. Olympus zastosował algorytmy, które nie zakłócają kierunku zmian ogólnej zależności zakresu od czułości. Odszumianie i wyostrzanie zdjęć daje efekt formalnego podbicia zakresu tonalnego w stosunku do zdjęć surowych. Zaznaczmy jednak, że dzieje się to kosztem utraty szczegółów na zdjęciach.

Zakres tonalny na plikach zapisanych w formacie JPEG możemy ocenić wizualnie na wycinkach zdjęć tablicy Stouffer T4110. Odległość pomiędzy sąsiednimi polami szarości wynosi 0.3 EV.

ISO	Granica bieli
100
200
400
800
1600
3200
6400
ISO	Granica czerni
100
200
400
800
1600
3200
6400

Zakres tonalny na plikach zapisanych w formacie RAW pokazujemy poniżej na wycinkach zdjęć tablicy Stouffer T4110. Odległość pomiędzy sąsiednimi polami szarości wynosi 0.3 EV.

ISO	Granica bieli
100
200
400
800
1600
3200
6400
ISO	Granica czerni
100
200
400
800
1600
3200
6400

Wyostrzanie

W przypadku zapisu zdjęć w formacie JPEG ostrość konturów można regulować w pięciostopniowej skali z pozycjami oznaczonymi liczbami od −2 do +2. Poniżej prezentujemy wpływ wyostrzania na wygląd zdjęć wykonanych z czułością ISO 100. Kolejno pokazujemy wycinki dla najniższego stopnia (−2 = soft), średniego (0 = normal) i najwyższego (+2 = hard).

Olympus XZ-1
wyostrzenie −2
wyostrzenie 0
wyostrzenie +2