Pod względem wielkości, Nikon 1 J4 jest zbliżony do bezlusterkowca Panasonic GM5 i aparatów kompaktowych Canon G7 X i Sony RX100 (także w wersji 2 i 3). Z podstawowym zoomem 10–30 mm bez trudu zmieści się w większej kieszeni bluzy lub kurtki i nie będzie nam zbytnio ciążył (waga takiego zestawu to niespełna 320 gramów).

Większą część obudowy J4 wykonano z aluminium, co poprawia ogólne wrażenie odnośnie tego aparatu. Niestety pod naciskiem palców niektóre fragmenty korpusu wykonane z tworzywa sztucznego delikatnie skrzypią.

----- R E K L A M A -----

Na przedniej ściance nie znajdziemy ani rękojeści, ani choćby niewielkiej nakładki poprawiającej komfort trzymania. Warto zatem pamiętać o zaczepieniu paska do aparatu, zwłaszcza, że front obudowy jest zupełnie gładki. Do poprzedniego modelu producent oferował akcesorium w postaci dodatkowej rękojeści, nie posiadamy jednak informacji o tym, czy pasuje ona do J4.

Zasilanie i gniazda

Nikon 1 J4 zasilany jest akumulatorem litowo-jonowym EN-EL22 o pojemności 1010 mAh i napięciu 7.2 V. Specyfikacja aparatu nie precyzuje jego wydajności, jednak podczas testu byliśmy w stanie wykonać ponad 350 zdjęć na w pełni naładowanym akumulatorze. Czas ładowania za pomocą dedykowanej ładowarki MH-29 wynosi około 3 godzin. Do stałego zasilania aparatu przewidziano opcjonalny zasilacz EH-5b w połączeniu ze złączem zasilania EP-5E.

W Nikonie 1 J4 zmieniono w stosunku do poprzednika rodzaj obsługiwanych kart. Podobnie jak w przypadku modelu V3 zrezygnowano z typowych kart typu SD i zdecydowano na się na karty microSD (w tym microSDHC oraz microSDXC). Kieszeń na kartę pamięci znajduje się na spodzie obudowy, tuż obok komory akumulatora.

Jeśli chodzi o gniazda komunikacyjne natomiast, to w testowanym aparacie znajdziemy następujące złącza:

• złącze HDMI mini typu D,
• uniwersalne złącze Hi-Speed USB.

Przyciski

Układ elementów sterujących w J4 jest taki sam jak u poprzednika. Opis zaczniemy tradycyjnie od górnej ścianki aparatu.

W centralnym punkcie górnego panelu znajduje się pokrętło trybów pracy aparatu, obejmujące następujące pozycje:

• tryb ruchomego zdjęcia,
• tryb uchwycenia najlepszego momentu,
• tryb automatyczny,
• tryb kreatywny,
• tryb zaawansowanego filmowania.

Warto w tym miejscu dodać, że tryb kreatywny kryje w sobie dodatkowe opcje:

• P – automatyka programowa,
• S – preselekcja czasu naświetlania,
• A – preselekcja przysłony,
• M – tryb manualny,
• Kreatywna paleta,
• HDR,
• Łatwa panorama,
• Zmiękczenie,
• Efekt miniatury,
• Kolor selektywny,
• Krosowanie,
• Efekt aparatu zabawki.

Idąc w prawo natrafiamy na spust migawki, bezpośrednio przy którym leży włącznik aparatu. Ostatnim przyciskiem w tym miejscu jest guzik oznaczony czerwoną kropką, który uruchamia nagrywanie filmów. Spójrzmy teraz na tylną ściankę J4.

Wszystkie elementy sterujące tylnego panelu znajdują się po prawej stronie ekranu LCD. Od góry mamy przycisk trybu odtwarzania, a tuż pod nim MENU. Poniżej znajdziemy pokrętło sterujące, umożliwiające między innymi łatwe poruszanie się po menu oraz zmianę ustawień ekspozycji. Przyciski kierunkowe w trybie fotografowania mają następujące funkcje:

• górny – menu podręczne F,
• prawy – kompensacja ekspozycji lub przełączanie regulowanego parametru ekspozycji (czasu lub wartości przysłony) w trybie manualnym,
• dolny – tryb lampy błyskowej,
• lewy – tryb pracy migawki (zdjęcia seryjne, samowyzwalacz).

Znajdujący się pośrodku wybieraka przycisk OK służy między innymi do zatwierdzania ustawień i pozwala na wybieranie położenia ramki AF. Na samym dole mamy jeszcze przycisk usuwania zdjęć i filmów z karty.

Na górze lewej ścianki aparatu znajdziemy jeszcze przycisk zwalniający wbudowaną lampę błyskową.

Menu

Menu w Nikonie 1 J4 pod względem wyglądu przypomina to znane z modelu V3. Mamy sześć kategorii (zakładek), mianowicie: odtwarzanie, fotografowanie, filmowanie, przetwarzanie zdjęć, ustawienia, Wi-Fi.

Menu odtwarzania:

Menu fotografowania:

Menu filmowania:

Menu przetwarzania zdjęć:

Menu ustawień:

Menu Wi-Fi:

Jak wspomnieliśmy wcześniej, pod przyciskiem oznaczonym literą F odnaleźć można podręczne menu. W zależności od trybu pracy aparatu zawiera różne opcje. Ogólnie jednak liczba dostępnych elementów nie jest imponująca. W trybach PASM daje ono dostęp do następujących ustawień:

• czas otwarcia migawki (tylko tryby S, M),
• przysłona (tylko tryby A, M),
• czułość ISO,
• tryb pola AF,
• tryb pracy AF,
• pomiar światła,
• funkcja Picture Control,
• balans bieli.

Wyświetlacz

W Nikonie 1 J4 zastosowano nieruchomy, dotykowy ekran LCD o przekątnej 3 cali i rozdzielczości 1 037 000 punktów. Obraz generowany przez wyświetlacz charakteryzuje się dobrą jakością. Ze względu na brak powłoki antyrefleksyjnej przy wykonywaniu zdjęć w ostrym świetle słonecznym czytelność LCD wyraźnie spada.

Zmiany ilości wyświetlanych na ekranie informacji możemy dokonać jedynie w menu aparatu. Do dyspozycji mamy dwa widoki:

• łatwy – kadr oraz podstawowe informacje u dołu ekranu,
• szczegółowy – kadr, podstawowe i dodatkowe informacje o ustawieniach aparatu.

Osobno można również włączyć siatkę kadrowania (4×4), która pozostaje widoczna w obu widokach. W trybie manualnego ustawiania ostrości możemy posiłkować się powiększeniem fragmentu kadru. Aktywowane jest to przyciskiem OK.

W trybie odtwarzania wybrane zdjęcie można wyświetlać w trzech trybach:

• samo zdjęcie,
• zdjęcie + podstawowe informacje,
• miniaturka zdjęcia + skrócony EXIF + histogram.

Wyboru odpowiedniego widoku dokonujemy także w głównym menu aparatu. Zdjęcia możemy oczywiście powiększać lub przeglądać z poziomu indeksu (trzy poziomy: 4, 9 lub 16 miniaturek). Dostępny jest także widok kalendarza ułatwiający odnajdywanie zdjęć według daty.

Przy omawianiu wyświetlacza warto poświęcić nieco miejsca na opisanie możliwości oferowanych przez dotykowy interfejs. Umożliwia on między innymi obsługę głównego oraz podręcznego menu aparatu i dokonywanie w nich ustawień, choć samo otwarcie każdego z nich odbywa się jedynie za pomocą zwykłych przycisków. Gdy interfejs dotykowy jest aktywny, parametry ekspozycji widoczne na ekranie fotografowania otoczone są białymi ramkami, imitując w ten sposób przyciski. Czas otwarcia migawki, przysłonę oraz ISO możemy zatem zmieniać bezpośrednio za pośrednictwem ekranu. Co ciekawe, w ten sposób nie można kontrolować kompensacji ekspozycji. Jednak po wciśnięciu dedykowanego jej przycisku na ekranie pojawia się skala, którą można regulować dotykowo. Przy aktywnym interfejsie dotykowym na ekranie fotografowania widoczna staje się jeszcze jedna ikonka. Pozwala ona na wybór opcji wskazywania miejsca ramki AF bezpośrednio na wyświetlaczu. Funkcję tę daje się również połączyć z automatycznym ustawianiem ostrości we wskazanym miejscu i wyzwoleniem migawki. Dotykowy interfejs działa również w trybie odtwarzania, umożliwiając nie tylko przeglądanie poszczególnych zdjęć, ale również ich powiększanie, czy przechodzenie do poziomu miniaturek i kalendarza.

Do działania obsługi dotykowej nie mamy w zasadzie większych zastrzeżeń. Ekran reaguje na dotyk w odpowiedni sposób i pozwala precyzyjnie dokonywać wszystkich operacji. Dotykowa obsługa może być pomocna szczególnie przy przeglądaniu menu. W szybki sposób możemy zmieniać poszczególne kategorie i przewijać listy dostępnych opcji.

Tryb wideo

W Nikonie 1 J4 tryb wideo odnajdziemy na pokrętle trybów jako osobną pozycję (Zaawansowane filmowanie). Filmy można jednak nagrywać również w trybie automatycznym, w tym celu wystarczy wcisnąć dedykowany przycisk znajdujący się na górnej ściance aparatu. Opcje związane z filmowaniem znajdziemy w oddzielnej kategorii w menu, aczkolwiek jedynie w trybie zaawansowanego filmowania mamy dostęp do pełnego zakresu ustawień. W pierwszej kolejności możemy wybrać typ nagrywanego filmu, a do dyspozycji mamy następujące możliwości:

• film HD,
• spowolnienie,
• przyspieszenie,
• montaż skokowy,
• 4-sekundowe filmy.

Pierwsza z opcji to podstawowy tryb wideo, pozwalający nagrywać normalne filmy. Oferuje on następujące tryby nagrywania materiału:

• Full HD, 1920×1080 px, 60p,
• Full HD, 1920×1080 px, 30p,
• HD, 1280×720 px, 60p,
• HD, 1280×720 px, 30p.

Dodatkowe z ustawień, do jakich mamy dostęp, to tryb ekspozycji. Filmy można zatem nagrywać w trybie zupełnie automatycznym (kontrolowanie przez aparat parametrów ekspozycji oraz innych ustawień) lub w trybach P, A, S oraz M. Te ostatnie dają oczywiście użytkownikowi możliwość kontroli charakterystycznych dla nich parametrów ekspozycji.

Ustawianie ostrości podczas filmowania może odbywać się automatycznie w trybie pojedynczym lub ciągłym. Oczywiście istnieje również możliwość ręcznego ustawiania ostrości. Opcje trybu pola AF umożliwiają wybór automatyczny, pojedyncze pole (ustawiane prze użytkownika) lub śledzenie obiektu w ruchu. Dostępna jest także funkcja wykrywania twarzy. Opcje dotyczące pomiaru światła są takie same, jak przy fotografowaniu, czyli obejmują pomiar matrycowy, centralnie ważony oraz punktowy.

Jeśli do aparatu mamy podpięty obiektyw wyposażony w optyczną stabilizację obrazu, wówczas mamy możliwość jej użycia również podczas filmowania. Ponadto dostępna jest opcja elektronicznej redukcji drgań (nieaktywna w przypadku trybów 60p), jednak w przypadku jej uruchomienia zawężony zostaje obszar, który ostatecznie znajdzie się na filmie.

Filmy zapisywane są w formacie z rozszerzeniem MOV (wideo: H.264/MPEG-4; dźwięk: Liniowy PCM). Maksymalna długość filmów wynosi 10 min dla trybu 1080/60p, 20 min dla 1080/30p oraz 29 min dla obu trybów w jakości HD. Dźwięk nagrywany jest przez wbudowany mikrofon stereofoniczny, a jego poziom może być regulowany automatycznie przez aparat lub ręcznie w 3-stopniowej skali. Dostępna jest także opcja redukcji szumu wiatru.

W trybie filmów spowolnionych mamy do wyboru trzy możliwości, różniące się liczbą klatek rejestrowanych w ciągu sekundy, a tym samym stopniem spowolnienia. W zależności od wybranej wartości, zmienia się również automatycznie rozmiar rejestrowanego obrazu:

• 1280×720 px, 30p, 120 kl/s,
• 768×288 px, 30p, 400 kl/s,
• 416×144 px, 30p, 1200 kl/s.

Maksymalny czas nagrywania spowolnionych filmów wynosi 3 s. Przekłada się to na długość wynikowego filmu, która dla wymienionych przed chwilą trybów wynosi odpowiednio: 12, 40 i 120 sekund. Z oczywistych względów dźwięk nie jest rejestrowany. w tym przypadku również mamy możliwość wyboru trybu ekspozycji pomiędzy P, A, S i M. Jeśli chodzi o ustawianie ostrości, może się ono odbywać automatycznie w trybie pojedynczym lub ręcznie. Warto jeszcze dodać, że w opcjach 400 i 1200 kl/s rejestruje się jedynie wycinek (crop) dostępnego (w normalnym trybie filmowania) pola widzenia i jest on tym mniejszy im wyższy jest parametr spowolnienia.

Tryb filmów przyspieszonych nie daje dodatkowych opcji związanych z wyborem szybkości czy rozmiarów. Filmy nagrywane są w rozdzielczości 1920×1080 px, 30p, a stopień przyspieszenia wynosi 4x. W tym wypadku również możemy określić tryb ekspozycji (także całkowicie automatyczny), wybrać tryb pomiaru światła i ustawiania ostrości (pojedynczy, ciągły lub ręczny). Ustawienia dotyczące pola AF są takie same jak przy zwykłych filmach. Dźwięk nie jest rejestrowany.

Tryb filmów „montaż skokowy” działa w taki sposób, że nagrywanie wstrzymywane jest co drugą sekundę, dając w rezultacie efekt – jak to określa instrukcja – pominiętych klatek. Jakość filmu i dostępne ustawienia w tym trybie są takie same jak w przypadku filmów przyspieszonych.

4-sekundowe filmy to, jak sama nazwa wskazuje, tryb umożliwiający nagrywanie ujęć trwających maksymalnie 4 sekundy. Filmy te można następnie połączyć w jeden dłuższy za pomocą odpowiedniej funkcji, znajdującej się w menu odtwarzania. Maksymalnie można połączyć do 8 ujęć. Jakość filmu i dostępne ustawienia w tym trybie są niemal takie same jak w przypadku filmów przyspieszonych, z tą różnicą, że mamy możliwość rejestrowania dźwięku.

Przykładowe filmy

• film 1 – 1920×1080 px, 60p, 69.1 MB,
• film 2 – 1920×1080 px, 30p, 38.3 MB,
• film 3 – 1280×720 px, 60p, 24.7 MB,
• film 4 – 1280×720 px, 30p, 19 MB,
• film 5 – 1280×720 px, 30p, 14.5 MB (film spowolniony 120 kl/s),
• film 6 – 768×288 px, 30p, 11.5 MB (film spowolniony 400 kl/s),
• film 7 – 768×288 px, 30p, 11.8 MB (film spowolniony 400 kl/s),
• film 8 – 416×144 px, 30p, 11.9 MB (film spowolniony 1200 kl/s),
• film 9 – 1920×1080 px, 30p, 24.2 MB (film przyspieszony),
• film 10 – 1920×1080 px, 30p, 22 MB (tryb „montaż skokowy”),
• film 11 – 1920×1080 px, 30p, 41.4 MB (film zmontowany z czterech 4-sekundowych ujęć).

Wizjer

Nikon 1 J4 nie ma wbudowanego wizjera. W przeciwieństwie do modelu V3 (wyposażonego w odpowiednie złącze akcesoriów) nie ma też możliwości podpięcia zewnętrznego celownika.