Niewątpliwie Pentax K-01 zwraca uwagę swoim wyglądem. Z pewnością dzieło, którego autorem jest wspomniany we wstępie Marc Newson jest oryginalne i wyjątkowe w rodzinie bezlusterkowych aparatów. Można by się zastanawiać, czy mamy w tym przypadku do czynienia ze swego rodzaju sztuką użytkową, ale to z pewnością daleko nas nie zaprowadzi. Przeanalizujmy lepiej konsekwencje takiego posunięcia. Spora wielkość Pentaksa K-01 jest w dużej mierze spowodowana faktem, że zdecydowano się zachować kompatybilność z obiektywami z bagnetem K, a co za tym idzie, musiano zadbać o odpowiednią odległość matrycy od tylnej soczewki optyki. To jednak wpływa w głównej mierze na grubość aparatu. Patrząc jednak ogólnie, K-01 nie jest wcale największym bezlusterkowcem na rynku. Dla przykładu, Panasonic GH2 jest większy od bezlusterkowca Pentaksa w każdym z wymiarów, choć w przypadku tego pierwszego za dużą wartość wymiaru grubości aparatu odpowiada spora rękojeść i wystający dość wyraźnie wizjer. Również Fujifilm X-Pro 1 jest wyraźnie szerszy i nieco wyższy od K-01, aczkolwiek pozostaje smuklejszy. Chudszy jest także Olympus OM-D E-M5, ale szerokością już dorównuje Pentaksowi i jest jednak od niego wyższy. Widać zatem, że do wielkości testowanego aparatu nie można mieć jakichś szczególnych zastrzeżeń. Co innego jednak, jeżeli chodzi o wykorzystanie tak sporego korpusu z punktu widzenia ergonomii i wygody użytkowania. Tę kwestię jednak poruszymy w następnym rozdziale.

Wygląd aparatu jest zawsze trudny do jednoznacznej oceny bowiem wiele zależy od naszych gustów. Niewątpliwie projektant Marc Newson poszedł niejako pod prąd dzisiejszym tendencjom. Trzeba przyznać, że aparaty utrzymane w stylu klasycznym, albo retro, cieszą się ogólną aprobatą i wzbudzają sporo zachwytu wśród znacznej części miłośników fotografii. Komentarze, które pojawiły się pod informacją opublikowaną w dniu premiery K-01 natomiast, pozwalają sądzić że aparat nie zachwycił swoim wyglądem. Widząc Pentaksa K-01 po raz pierwszy (zwłaszcza w wersji żółtej), można by odnieść wrażenie, że mamy do czynienia z aparatem-zabawką, a nie zaawansowanym narzędziem dla miłośników fotografii. Prosty, nieco klockowaty kształt korpusu, dość duże niektóre elementy sterujące, kolorowe przyciski, to wszystko sprawia, że można mieć naprawdę mieszane odczucia, co do grupy docelowej tego aparatu. Z drugiej jednak strony, biorąc go do ręki czujemy, że ma on sporą wagę i nie przypomina typowych plastikowych zabawek dla dzieci.

----- R E K L A M A -----

Właśnie całkiem spora waga, solidność i dobra jakość wykonania pozwalają spojrzeć inaczej na ten aparat. Korpus K-01 został wykonany z aluminiowych elementów, a cała konstrukcja sprawia wrażenie całkiem wytrzymałej i zachowuje należytą sztywność. Poszczególne elementy obudowy są dobrze dopasowane i poza gumową zaślepką na prawej ściance aparatu nie dopatrzyliśmy się żadnych niepokojących wad. Pokrętła i przyciski pracują jak należy, a pokrywka komory baterii otwiera się i zamyka bezproblemowo. Mamy jednak pewne zastrzeżenia do gumowej zaślepki zabezpieczającej gniazda i kieszeń karty pamięci. Po pierwsze, ma spore rozmiary i łatwo się deformuje, bowiem została wykonana z bardzo miękkiej gumy. O ile jej otwieranie nie przysparza problemu (wręcz przeciwnie, bardzo łatwo otworzyć ją przez przypadek), o tyle zamykanie bywa kłopotliwe. Dokładne jej zamknięcie zajmuje dłuższą chwilę i wymaga precyzyjnego dociśnięcia niemal w każdym miejscu. Gdyby owa zaślepka zabezpieczała jedynie gniazda, nie stanowiłoby to większego problemu. Jednak pod nią znajduje się również kieszeń na kartę, zatem dość często trzeba będzie ją otwierać. Co więcej sama kieszeń karty zabezpieczona jest dodatkowo niewielką plastikową klapką, więc dostanie się do karty pamięci wymaga jednak trochę zachodu.

Zasilanie i gniazda

Pentax K-01 jest zasilany akumulatorem litowo-jonowym D-LI90 o pojemności 1860 mAh i napięciu 7.2 V. Jest to zatem ten sam akumulator, który wykorzystywany jest do zasilania lustrzanki Pentax K-5. Według specyfikacji jego wydajność wynosi ok 540 zdjęć (bez błysku). Podczas testowania aparatu, na w pełni naładowanym akumulatorze byliśmy w stanie wykonać ponad 600 zdjęć. Ładowanie akumulatora dołączoną do zestawu ładowarką D-BC90 trwa niestety bardzo długo i zajmuje średnio 320 minut. Opcjonalnie aparat można także zasilać kompatybilnym zasilaczem sieciowym K-AC1202.

Testowany aparat współpracuje z kartami pamięci SD/SDHC oraz SDXC. Kieszeń na kartę pamięci znajduje się po prawej stronie aparatu.

Bezpośrednio przy kieszeni na kartę pamięci znajdują się dwa gniazda:

• wyjście mini-HDMI typu C,
• wielofunkcyjne złącze USB.

Po lewej stronie u dołu natomiast, pod niewielką gumową zaślepką odnajdziemy złączę zewnętrznego (opcjonalnego) mikrofonu stereo.

Warto również wspomnieć, że Pentaksa K-01 można obsługiwać zdalnie za pomocą Pilota F lub O-RC1. Możliwe jest także opcjonalne zastosowanie odbiornika GPS O-GPS1.

Przyciski

Trzeba przyznać, że jak na dość spore rozmiary korpusu, Pentax K-01 nie posiada zbyt wielu elementów sterujących. Sytuacja nie jest zła pod tym względem, ale mogłoby być lepiej. Sprawdźmy jednak co dokładnie nam oferuje testowany aparat w tej kategorii. Zacznijmy od górnej części obudowy.

Zaczynając od lewej strony natrafimy na przycisk otwierający lampę błyskową. Służy on również do usuwania zdjęć w trybie odtwarzania (odpowiednie oznaczenie znajduje się na tylnej ściance aparatu). Po prawej stronie lampy błyskowej znajduje się natomiast duże koło trybów pracy aparatu, na którym odnajdziemy następujące pozycje:

• P – automatyka programowa,
• Tv – priorytet migawki,
• Av – priorytet przysłony,
• M – tryb manualny,
• B – tryb Bulb,
• tryb wyłączonej lampy błyskowej,
• HDR – tryb HDR,
• SCN – programy tematyczne (Portret, Pejzaż, Makro, Ruchomy obiekt, Portret nocny, Zachód, Błękit nieba, Las, Scena nocna, Scena nocna HDR, Zdjęcie nocne, Żywność, Zwierzęta, Dzieci, Plaża i śnieg, Podświetlona sylwetka, Świece, Oświetl. sceny, Muzeum),
• AUTO – tryb w pełni automatyczny,
• tryb wideo.

Na wysokości rękojeści odnajdziemy stosunkowo niewielki spust migawki, otoczony sporych rozmiarów wyłącznikiem. U dołu górnej ścianki znajduje się jeszcze pokrętło sterujące oraz przycisk kompensacji ekspozycji, który w trybie manualnym służy do przełączania aktywnego parametru ekspozycji (migawka lub przysłona) obsługiwanego przez pokrętło sterujące. W oczy rzucają się również dwa kolorowe przyciski (zielony i czerwony), które można zaprogramować w ramach dostępnych opcji. Domyślną funkcją zielonego przycisku jest resetowanie parametrów ekspozycji w trybach P i M, a czerwonego natomiast rozpoczęcie nagrywania filmu (niezależnie od trybu w jakim znajduje się aparat). Funkcje, jakie zamiast domyślnych można przypisać wspomnianym przyciskom są następujące: tymczasowa zmiana formatu pliku, podgląd głębi ostrości, kontrola ostrości (aktywuje funkcję focus peaking), zdjęcie niestandardowe (styl i parametry obrazu), filtr cyfrowy. Przejdźmy teraz na tylną ściankę aparatu.

Na samej górze znajduje się przycisk AF/AE-L służący do ustawiania ostrości lub blokowania ekspozycji. Poniżej mamy przycisk PLAY, który włącza tryb odtwarzania zdjęć oraz INFO uruchamiający panel sterowania i umożliwia zmianę informacji wyświetlanych na wyświetlaczu LCD. Na samym dole natomiast znajduje się przycisk MENU. Ponadto, na tylnej ściance odnajdziemy również krzyżak wielofunkcyjny, którego poszczególne przyciski kierunkowe obsługują następujące funkcje:

• górny – czułość ISO,
• prawy – tryb wyzwalania migawki (zdjęcia seryjne, samowyzwalacz, zdalne sterowanie),
• dolny – balans bieli,
• lewy – tryb lampy błyskowej.

Pośrodku znajduje się przycisk OK, który służy do zatwierdzania ustawień, wyboru pola AF oraz powiększania kadru w trybie ręcznej kontroli ostrości.

Z przodu aparatu, po lewej stronie mocowania obiektywu, odnajdziemy przełącznik pomiędzy automatycznym a ręcznym trybem ustawiania ostrości. Po prawej stronie natomiast mamy przycisk zwalniający blokadę bagnetu.

Menu

Organizacja menu w Pentaksie K-01 przypomina tę znaną z lustrzanek tego producenta. Zostało ono podzielone na pięć głównych zakładek, które w zależności od liczby elementów dzielą się na odpowiednią liczbę podstron: fotografowanie (3 strony), filmowanie, odtwarzanie, ustawienia aparatu (3 strony), ustawienia niestandardowe (3 strony). Listę pozycji poszczególnych zakładek przedstawiamy poniżej.

Menu fotografowania:

• Zdjęcia niestandardowe – zdefiniowane tryby obrazu: jasne, naturalne, portret, pejzaż, żywe, nasycone, blady, pomijanie wybielania, film odwracalny, monochromatyczny oraz tryb krosowania; regulacja parametrów: nasycenie, odcień, tony, kontrast i ostrość,
• Filtr cyfrowy – ekstrakcja kolorów, aparat dziecinny, retro, wysoki kontrast, cieniowanie, odwrócenie koloru, kolor; każdy z filtrów można dodatkowo regulować,
• zdjęcia HDR,
• ustawienia zdjęć:
  • Proporcje (16:9, 3:2, 4:3, 1:1),
  • Format plików – JPEG, RAW, RAW+,
  • Rozdzielczość JPEG – 16, 12, 8, 5 MPix,
  • Jakość plików JPEG – ★★★, ★★, ★,
  • Przestrzeń barw – sRGB lub AdobeRGB,
• Tryb pomiaru światła – wielosegmentowy, centralnie ważony, punktowy,
• Ustawienie AF/MF:
  • Metoda automatycznego ustawiania ostrości: wykrywanie twarzy, śledzenie, wybór obszaru AF, punktowy,
  • Automatyczny zoom AF,
  • Światło wspomagające AF,
  • Kontrola ostrości (wspomaganie ręcznego ustawiania ostrości poprzez funkcję focus peaking),
• Korekta obiektywu (dystorsja, aberracja chromatyczna),
• Wielokrotna ekspozycja,
• Zdjęcia z przedziałem czasu,
• Ustawienie zakresu dynamicznego – kompensacja prześwietlenia i kompensacja cienia,
• Redukcja ziarna przy wysokich ISO,
• Redukcja ziarna przy długich czasach,
• Shake Reduction – włączenie/wyłączenie stabilizacji matrycy,
• Ustawianie ogniskowej dla obiektywów, których aparat nie potrafi automatycznie wykryć,
• Podgląd na żywo (siatka kadrowania, histogram, jasne/ciemne obszary),
• Natychmiastowy podgląd – ustawienie czasu podglądu oraz elementów wyświetlanych razem ze zdjęciem,
• Programowanie przycisków,
• Pamięć – ustawienia funkcji które mają być zapisane po wyłączeniu aparatu,
• GPS.

Menu filmowania:

• Ustawienia ekspozycji – P, Av, M,
• Ustawienia rejestracji filmów – rozdzielczość, szybkość klatek, jakość,
• Poziom nagrywanego dźwięku (osobno dla mikrofonu wewnętrznego i zewnętrznego),
• Movie Shake Reduction (stabilizacja podczas filmowania),
• Film z przedziałem czasowym (film poklatkowy).

Menu Odtwarzania:

• Pokaz slajdów,
• Szybki zoom,
• Jasne/ciemne obszary,
• Automatyczny obrót zdjęć,
• Skasuj wszystkie zdjęcia.

Menu ustawień aparatu:

• Język,
• Ustawienie daty,
• Czas na świecie,
• Sygnał dźwiękowy,
• Wyświetlacz LCD (ekran początkowy, podpowiedzi),
• Poziom jasności i kolor LCD,
• Redukcja migotania,
• Opcje interfejsu:
  • Wyjście wideo – NTSC lub PAL,
  • Wyjście HDMI – Auto, 1080i, 720p lub 576p,
  • Połączenie USB – MSC lub PTP,
• Nazwa folderu,
• Utwórz nowy folder,
• Informacje o prawach autorskich,
• Oszczędzanie energii,
• Automatyczne wyłączanie,
• Reset ustawień,
• Odwzorowanie pikseli,
• Usuwanie kurzu – opcje związane z automatycznym czyszczeniem matrycy,
• Ręczne czyszczenie matrycy,
• Formatowanie karty,
• Wersja oprogramowania.

Menu ustawień niestandardowych „C”:

• Krok ustawiania ekspozycji (1/3 lub 1/2 EV),
• Krok ustawiania ISO (1 EV lub tak, jak krok ustawiania ekspozycji),
• Rozszerzona czułość,
• Blokada ekspozycji przy zablokowanej ostrości,
• Powiązanie punktu automatycznej ostrości i ekspozycji,
• Kolejność autobracketingu,
• Opcje trybu Bulb,
• Balans bieli podczas korzystania z lampy błyskowej,
• Automatyczny balans bieli przy sztucznym świetle,
• Opcje zwalniania migawki (priorytet ostrości, priorytet fotografowania),
• Automatyka ostrości w czasie zdalnego sterowania,
• Zwolnienie migawki podczas ładowania lampy błyskowej,
• Zapisywanie informacji o obrocie aparatu,
• Zapisz położenie menu,
• Opcje redukcji drgań,
• Użycie pierścienia przysłony,
• Reset funkcji niestandardowych.

Wyświetlacz

Pentax K-01 został wyposażony w wyświetlacz TFT LCD o przekątnej 3 cali i rozdzielczości 921 tys. punktów. W menu ustawień odnajdziemy opcje pozwalające na regulację jasności ekranu w 15-stopniowej skali oraz jego kolorystyki w dwóch również 15-stopniowych skalach: niebieski-bursztynowy i zielony-purpurowy. Wyświetlacz pokrywa 100% kadru i zapewnia dobrą widoczność obrazu nawet pod dużym kątem. Trzeba jednak przyznać, że podczas pracy w ostrym świetle słonecznym na ekranie dość wyraźnie widać odbicia otoczenia (zwłaszcza własną twarz), które czasem przeszkadzają podczas fotografowania. W szczególnie jasnym słońcu, na wyświetlaczu widać już naprawdę niewiele i praca z nim jest daleka od komfortowej.

W trybie fotografowania, za pomocą przycisku INFO możemy włączyć aktywny panel sterowania. Jego schemat wraz z opisem poszczególnych elementów prezentujemy poniżej.

1. Nazwa funkcji
2. Ustawienie
3. Zdjęcie niestandardowe / tryb SCN
4. Filtr cyfrowy
5. Zdjęcia HDR
6. Pomiar ekspozycji
7. Metoda automatycznego ustawiania ostrości
8. Korekta dystorsji
9. Korekta aberracji chromatycznej
10. Kompensacja prześwietleń
11. Kompensacja cieni
12. Stabilizacja matrycy
13. Proporcje obrazu
14. Format pliku
15. Rozdzielczość JPEG / Rozdzielczość filmu
16. Jakość plików JPEG / Jakość filmów
17. Ustawienie miasta docelowego
18. Bieżąca data i czas
19. Stan karty pamięci
20. Liczba zdjęć do zrobienia / czas nagrywania filmu
21. Ustawienia ekspozycji
22. Poziom nagrywania dźwięku
23. Szybkość klatek

Ponowne wciśnięcie przycisku INFO powoduje wyświetlenie ekranu, na którym możemy ustawić tryb wyświetlania aktualnego kadru. Do wyboru mamy:

• kadr + podstawowe informacje,
• sam kadr,
• ekran wyłączony,
• elektroniczny kompas.

Ostatnia opcja dostępna jest jedynie w przypadku podłączenia do aparatu opcjonalnego odbiornika GPS. Dodatkowo w pierwszym i drugim przypadku, na ekranie można wyświetlić siatkę kadrowania, histogram oraz włączyć wskaźnik prześwietleń i niedoświetleń. Odpowiednie opcje znajdziemy w menu aparatu.

W trybie odtwarzania za pomocą przycisku INFO możemy zmieniać tryb wyświetlania zdjęcia. Nie dzieje się to jednak tak, jak w większości aparatów, że do kolejnych trybów przechodzimy kolejnymi wciśnięciami przycisku. Podobnie jak w trybie fotografowania pojawia się ekran z wyborem możliwych opcji wyświetlania:

• zdjęcie wraz z podstawowymi parametrami,
• miniaturka + szczegółowe informacje o zdjęciu,
• zdjęcie, podstawowe parametry i histogram Y,
• miniaturka, podstawowe parametry i histogramy RGBY,
• tylko zdjęcie.

Dodatkowo w menu odtwarzania, możemy wybrać czy aparat ma pokazywać prześwietlone i niedoświetlone obszary.

W trybie odtwarzania można także przejść do menu związanego z edycją i odtwarzaniem zdjęć, które zawiera następujące pozycje:

• Obrót zdjęcia,
• Filtr cyfrowy,
• Zmiana wielkości,
• Przycinanie,
• Indeks,
• Zabezpiecz,
• Pokaz slajdów,
• Zapisz krosowanie,
• Obróbka RAW,
• Edycja filmu,
• DPOF.

Zdjęcia można również powiększać lub oglądać z poziomu miniaturek. Liczbę wyświetlanych miniaturek ustalamy korzystając z przycisku INFO, a dostępnych jest w sumie 5 poziomów (4, 9, 16, 36 lub 81 zdjęć). Do dyspozycji mamy również podgląd poszczególnych folderów ze zdjęciami oraz ekran kalendarza.

Wideo

W Pentaksie K-01 filmy możemy nagrywać w oddzielnym trybie wideo lub korzystając z czerwonego przycisku funkcyjnego można rozpocząć rejestrację filmu w każdym dowolnym momencie. W menu znajdziemy osobną zakładkę, która zawiera opcje związane z filmowaniem. Wybór w zakresie rozdzielczości filmów oraz parametru liczby klatek na sekundę jest w K-01 następujący:

• Full HD (1920×1080 pix) 30, 25 lub 24 kl/s,
• HD (1280×720 pix) 60, 50, 30, 25 lub 24 kl/s,
• VGA (640×480) 30, 25 lub 24 kl/s.

Dodatkowo mamy trzy ustawienia jakości nagrywanych filmów: dobra (★), lepsza (★★), najlepsza (★★★). Filmowanie może odbywać w trybach: P, Av oraz M. Czułość możemy kontrolować tylko w trybie manualnym, natomiast w pozostałych dwóch jest ona ustawiana automatycznie. Z dodatkowych opcji dotyczących filmowania możemy regulować również poziom nagrywanego dźwięku (osobno dla mikrofonu wbudowanego i zewnętrznego). W trybie wideo mamy także oddzielną opcję stabilizacji obrazu. Można również wybrać konkretne ustawienie opcji „zdjęcie niestandardowe” lub filtr cyfrowy, dzięki czemu konkretny styl obrazu będzie miał również wpływ na nagrywany film.

Filmy nagrywane są w formacie MPEG-4 AVC/H.264, a zapisywane pliki mają rozszerzenie MOV. Długość filmu ograniczona jest do 25 minut, a wielkość pliku do 4 GB. Podczas nagrywania filmów automatyczne ustawianie ostrości nie działa w trybie ciągłym. Autofokusu możemy użyć w danej chwili wciskając przycisk AF/AE-L. Trzeba jednak przyznać, że ustawianie ostrości w ten sposób odbywa się powoli.

Ciekawą opcją jaką odnajdziemy w trybie wideo są filmy poklatkowe (film z przedziałem czasowym). Aparat automatycznie wykonuje serię zdjęć z określonym odstępem czasowym i zapisuje je następnie jako film. Przedział czasowy z jakim będą wykonywane zdjęcia można ustawić na 1, 5, 10, 30 sekund, 1, 5, 10, 30 minut lub 1 godzinę. Należy również ustalić całkowity czas nagrywania w zakresie od 4 sekund do 99 godzin, przy czym dostępne możliwości zależą od ustawienia przedziału czasu. Dostępna jest również opcja określająca czy nagrywanie ma rozpocząć się w momencie wciśnięcia migawki czy o konkretnej godzinie. Wynikowe filmy zapisywane są w formacie Motion JPEG (AVI) i odtwarzane z prędkością 15 kl/s.

Przykładowe filmy wideo nagrane za pomocą Pentaksa K-01 prezentujemy poniżej.

• film 1 – Full HD 1920×1080 pix, 30 kl/s, 68.5 MB,
• film 2 – Full HD 1920×1080 pix, 30 kl/s, 66.1 MB,
• film 3 – Full HD 1920×1080 pix, 25 kl/s, 47.7 MB,
• film 4 – Full HD 1920×1080 pix, 25 kl/s, 64.5 MB,
• film 5 – Full HD 1920×1080 pix, 24 kl/s, 68.1 MB,
• film 6 – HD 1280×720 pix, 60 kl/s, 60.7 MB,
• film 7 – HD 1280×720 pix, 60 kl/s, 67.0 MB,
• film 8 – HD 1280×720 pix, 50 kl/s, 58.0 MB,
• film 9 – HD 1280×720 pix, 50 kl/s, 65.8 MB,
• film 10 – HD 1280×720 pix, 30 kl/s, 42.0 MB,
• film 11 – HD 1280×720 pix, 30 kl/s, 45.6 MB,
• film 12 – HD 1280×720 pix, 25 kl/s, 37.7 MB,
• film 13 – HD 1280×720 pix, 24 kl/s, 38.8 MB,
• film 14 – Full HD 1920×1080 pix, 15 kl/s, 281.8 MB (film poklatkowy).

Wizjer

Testowany Pentax nie posiada niestety wbudowanego wizjera. Szkoda, że konstruktorzy K-01 nie pomyśleli aby dodać wizjer elektroniczny. Przy tej wielkości aparatu, wbudowany wizjer i tak nie miałby większego wpływu na jego rozmiar, a mógłby podnieść jego funkcjonalność. Mógłby się okazać szczególnie pomocny przy fotografowaniu w ostrym świetle, zwłaszcza że wyświetlacz LCD nie do końca dobrze się sprawdza w takich warunkach. Co więcej, producent nie przewidział nawet opcjonalnego wizjera zewnętrznego. Można mieć jedynie nadzieję, że takowy pojawi się w przyszłości.