Lornetki Fomei w praktyce - obserwujemy na wycieczce
1. Lornetka turystyczna
Niestety, tak się nie da. Wielu z nas wciąż jest rozpieszczonych czasami, w których lornetkę kupowało się za 100–200 zł u Rosjan na targu. Te czasy bezpowrotnie się skończyły. Po pierwsze, zmieniły sie standardy – to co 20–30 lat temu wydawało się dobre, obecnie jest co najwyżej średnie. Po drugie, obecne produkty optyczne zza wschodniej granicy, szczególnie mechanicznie, znacznie odstają od tego do czego byliśmy przyzwyczajeni w dawnych czasach. Nie możemy więc liczyć, że za kwotę 100–200 zł kupimy mały i poręczny sprzęt, który spełni wszystkie nasze oczekiwania. Jest to najwyraźniej widoczne w klasie lornetek małych, gdzie wszystkie potknięcia producentów wychodzą jak na dłoni. Przez to, paradoksalnie, znacznie łatwiej kupić lornetkę o dobrym stosunku jakości do ceny w klasie obiektywów 40–60 mm, niż w przypadku mniejszych instrumentów.
Znów musimy zacząć od obiektywu i przypomnienia za co on
odpowiada. Otóż jego głównym zadaniem jest zebranie jak największej
ilości światła, a od jego rozmiarów zależy rozdzielczość uzyskiwanych
obrazów. Gdy obiektyw jest mały, lornetka może ważyć mniej. Nie można
jednak przesadzać, bo obraz po prostu będzie za ciemny. Tym bardziej,
że na scenę wchodzi także powiększenie, które silnie wpływa na tzw.
jasność powierzchniową obrazu. Owa jasność powierzchniowa rośnie wraz
ze wzrostem średnicy obiektywu, ale maleje wraz ze zwiększaniem
powiększenia. Tak się składa, że, dla danego rozmiaru instrumentu,
jest ona maksymalna wtedy, gdy
źrenica wyjściowa lornetki jest
dokładnie taka sama jak źrenica naszego oka w warunkach, w jakich
przyszło nam obserwować. Ponieważ obserwacje na wycieczkach prowadzimy
najczęściej w trakcie dnia i to podczas dobrej pogody, źrenica naszego
oka ma wtedy 2–4 mm.
Za małe lornetki turystyczne bardzo często uważa się sprzęt o obiektywach klasy 20–25 mm. Problem w tym, że często producenci oferują tutaj parametry 8×20 i 10×25. Przy większym powiększeniu, mamy większy obiektyw, właśnie po to aby zwiększyć jasność powierzchniową obrazu. Szkoda, że dość rzadko oferowany jest model 8×25, bo tutaj zarówno powiększenie, jak i jasność powierzchniowa są dobrze dobrane do dziennych obserwacji.
Wiele osób kusi się jednak na parametry takie jak 10×25. Moim zdaniem zupełnie niesłusznie i to z wielu powodów. Lornetki tej klasy, w niższym segmencie cenowym, to najczęściej trudne do wykonania lornetki dachowe. Straty światła na ich optyce są zwykle spore, co w połączeniu z małym obiektywem i niemałym przecież powiększeniem daje ciemny obraz. Małe pryzmaty powodują dodatkowo, że pole widzenia takiego sprzętu jest niewielkie. Mamy więc obraz ciemny i wąski. Co więcej, oszczędność na gabarytach powoduje, że wiele osób, szczególnie tych o większych dłoniach, będzie miało problemy ze stabilnym utrzymaniem takiego sprzętu. Przy powiększeniu 10x obraz będzie więc mało stabilny.
Nie odradzam zupełnie kupowania sprzętu klasy 8×20 czy 10×25. Trzeba jednak pamiętać, że to bardzo trudne do wykonania lornetki, które zbierają mało światła i boleśnie odczuwają jego straty na źle wykonanej optyce. Interesując się nimi i chcąc być zadowolonym z zakupu, musimy obracać się w najwyższej półce jakościowo-cenowej.
Troszkę inaczej ma się sprawa z odwróconym systemem Porro. W przypadku małych lornetek, konstruuje się je tak, że to osie obiektywów są bliżej siebie niż osie okularów. Dzięki temu oszczędza się na rozmiarach całego sprzętu, a stosuje się tani i wydajny system pryzmatów, w których następuje całkowite wewnętrzne odbicie i nie ma konieczności stosowania dodatkowych oraz drogich warstw odbijających. W ofercie firmy Fomei, jako przykład tego typu instrumentu, można podać model Fomei Compact 8×22.
Lornetka Fomei Compact 8×22 |
Znacznie łatwiej znaleźć coś tańszego i dobrego w przypadku większych obiektywów. Lornetkami, które świetnie nadają się do turystyki, będąc jednocześnie małymi i lekkimi oraz dając dobrej jakości obraz, są instrumenty o obiektywach klasy 30–32 mm. W zasadzie, pod tą grupę można podciągnąć jeszcze lornetki klasy 8×28 o źrenicy wyjściowej 3.5 mm (np. Fomei Diplomat 8×28 DCF). Są to instrumenty małe i poręczne, a przy powiększeniu 8x dają dobrą jasność obrazu i pozwalają na stabilne obserwacje.
Lornetka Fomei Diplomat 8×28 DCF |
W klasie 30–32 mm wybór na rynku jest spory. Trzeba jednak zaznaczyć, że nawet w tym przypadku, znacznie bardziej polecałbym powiększenia na poziomie 8x niż 10x. Wybór jest o tyle większy, że tutaj oprócz dachówek, pojawiają się powszechnie lornetki zbudowane w klasycznym, tanim i wydajnym systemie Porro, który potrafi dawać jakość obrazu taką samą jak lornetki dachowe 2–3 razy od niego droższe. Problemem lornetek Porro w klasie 30–32 mm są jednak ich spore gabaryty. Gdy są one dla nas za duże, musimy zainteresować się lornetkami dachowymi. W przypadku firmy Fomei miłym zaskoczeniem naszego testu 8×32 był model Hunter 8×32 DCF, który pokazał dobry stosunek jakości do ceny.
Lornetka Fomei Hunter II 8×32 |
Oczywiście, na klasie 30–32 mm wybór się nie kończy. Pod lornetki turystyczne można też podciągnąć instrumenty klasy 35–42 mm, tym bardziej, że w obecnych czasach zastosowanie coraz lżejszych materiałów i coraz lepszych rodzajów szkła pozwala ograniczać wagę tego typu lornetek. Najlżejsze z nich ważą 600–660 gramów, a więc niewiele więcej niż w przypadku klasy 30–32 mm. Wybór większych obiektywów jest o tyle uzasadniony, że w tym przypadku śmiało możemy już polecić stosowanie powiększenia 10x. Co więcej, taka lornetka pozwoli nam cieszyć się wysokiej jakości obrazem nawet w gorszych warunkach oświetleniowych. Będąc na urlopie może nam się przecież zachcieć wejść do ciemnego lasu, o świcie obserwować budzącą się do życia przyrodę, a w nocy spojrzeć w rozgwieżdżone niebo. W tych zastosowaniach, sprzęt klasy 40–42 mm sprawi się znacznie lepiej niż małe lornetki o obiektywach 28–32 mm. Kupując coś o większym obiektywie, mamy więc większy ciężar do noszenia, ale też nasza lornetka staje się znacznie bardziej uniwersalna.
Lornetka Fomei Leader Pro ED 10×42 |
W przypadku klasy 8×42 czy 10×42, wybór na rynku jest ogromny. Firma Fomei posiada tutaj najwyższe modele z serii Diplomat, czy niedawno wprowadzoną na rynek lornetkę Leader Pro 10×42 ED wyposażoną w szkło niskodyspersyjne. Klasa 10×42 to jednak instrumenty typowo „ptasiarskie”, a one zostały omówione w odpowiednim artykule poświęconym tej tematyce. Nie będziemy się więc tutaj powtarzać, a Czytelników zachęcimy do lektury innych odcinków tego cyklu.
Artykuł został przygotowany przy współpracy z firmą Medikon Polska Sp. z o.o. – dystrybutorem produktów Fomei w Polsce.
Sponsorem cyklu „Lornetki Fomei w praktyce” jest firma Medikon Polska Sp. z o.o.
Optyczne.pl jest serwisem utrzymującym się dzięki wyświetlaniu reklam. Przychody z reklam pozwalają nam na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem serwerów, opłaceniem osób pracujących w redakcji, a także na zakup sprzętu komputerowego i wyposażenie studio, w którym prowadzimy testy.