Rozdzielczość

Testy rozdzielczości przeprowadzamy na podstawie zdjęć tablicy ISO12233, które są robione dla różnych długości ogniskowych i różnych wartości przysłony. Następnie dokonujemy obliczeń zarówno dla centrum, jak i brzegu kadru. Wyniki prezentujemy w postaci wartości funkcji MTF50. Tradycyjnie pomiarom podlegały zarówno pliki JPEG, jak i surowe pliki RAW.

Zacznijmy od wyników otrzymanych dla plików RAW z centrum kadru.

Aparat osiąga najwyższą rozdzielczość jedynie dla szerokiego kąta po przymknięciu przysłony do wartości f/4. Dalsze jej przymknięcie degraduje uzyskany wynik, co nie dziwi, jako że dla f/4 występuje już limit dyfrakcyjny. Warto zwrócić uwagę na prawie 50-procentowy spadek zdolności rozdzielczej dla mocno otwartej przysłony. Dla tej kombinacji rozdzielczości matrycy i jej rozmiaru poziom przyzwoitości przyjmujemy w okolicach 1000 linii na wysokość kadru (LW/PH). Wyraźnie widzimy, że jedynie mocne domknięcie przysłony powoduje spadek jakości obrazu poniżej poziomu przyzwoitości, ale wiele powyżej tego poziomu nie osiągamy. Podsumowując – wyniki musimy uznać za słabe. Pozostaje cieszyć się z decyzji producenta o użyciu matrycy X-Trans – taki obiektyw o klasycznej budowie fatalnie współpracowałby z matrycą wyposażoną w filtr antyaliasingowy.

Spójrzmy na przebiegi funkcji MTF dla składowych poziomej i pionowej dla plików RAW. Kolorem czerwonym pokazano zmierzony przebieg natomiast niebieskim po uwzględnieniu wyostrzania o promieniu 2.

Naturalne przebiegi przy składowej stałej oznaczają, że oprogramowanie nie aplikuje dodatkowego wyostrzania, co zasługuje na pochwałę. Pamiętajmy, że matryca nie jest wyposażona w filtr antyaliasingowy – niższy poziom sygnału w okolicach częstotliwości Nyquista nie wskazuje na zysk z zastosowania matrycy XTrans.

Przejdźmy do zachowania obiektywu na brzegu kadru.

Sytuacja na brzegu kadru różni się od wykresu centralnej jego części – wyniki są bardzo zbliżone do siebie niezależnie od użytej kombinacji przysłony i ogniskowej. Można wręcz powiedzieć, że obiektyw na brzegu pracuje stosunkowo równo. Niestety, dla zdecydowanej większości wszystkich kombinacji ogniskowych i przysłon jakość obrazu nie przekracza progu przyzwoitości – na brzegach kadru obiektyw obrazuje słabo.

Poniżej zamieszczamy wyniki pomiaru rozdzielczości przeprowadzonego na plikach JPEG, które wykonaliśmy z wyostrzaniem ustawionym na minimalną wartość. Wykresy prezentują wyniki dla centrum i brzegu kadru.

Zarówno w centrum, jak i na brzegu kadru wyniki notowane dla plików JPEG są wyraźnie lepsze niż w wypadku RAW-ów. Szczególnie widoczne jest to przy pomiarze na brzegach kadru – gdzie między skrajnymi nastawami a środkiem zakresu przysłon różnice w pomiarze zdolności rozdzielczej są duże. W wypadku plików JPEG dysproporcje między centrum a brzegiem kadru też istnieją, jednak nie są już tak spore, jak te odnotowane dla formatu RAW.

Poniżej prezentujemy wycinki zdjęć tablicy testowej (w formacie JPEG) w skali 1:1 z okolic centrum kadru dla maksymalnej i minimalnej rozdzielczości.

25.6 mm f/4.9

25.6 mm f/11

Aberracja chromatyczna

Przypomnijmy, że w naszej ocenie wartości aberracji wykraczające ponad 0.15% są uznawane za bardzo silne i widoczne na zdjęciach. Powyżej 0.8% uznajemy je za umiarkowane, a powyżej 0.04% za nieznaczące. Poniżej 0.4% możemy potraktować aberrację jako znikomą, czyli trudno dostrzegalną.

Okazuje się, że jedynie dla pozycji „tele” i mocno otwartej przysłony aparat plasuje się w zakresie wartości wady, który określamy mianem „znikoma”. Dla szerokiego kąta i przysłon większych od f/2 aberracja jest niska, a dla pozostałych nastaw – średnia lub wysoka. Programowa korekcja aberracji przy f/1.8 zawodzi, co sprawia, że dla szerokiego kąta aberracja jest silna.

Spójrzmy, co kryją w sobie pliki RAW.

Tak jak wspomnieliśmy na wstępie tego rozdziału, aberracja niekoniecznie musi być spowodowana jakością elementów optycznych, ale także luzami na tubusach. Warto zwrócić uwagę na dysproporcję między wynikami dla najkrótszej ogniskowej. Wartości są wysokie niezależnie od użytej przysłony. Gdy domkniemy przysłonę, wada osiąga wartości powyżej 0.2%. Podobne zachowanie odnotowujemy dla średnich ogniskowych, podczas gdy dla nastawy „tele” aberracja jest stosunkowo dobrze kontrolowana. Luzy na tubusach przyczyniające się do pochylenia płaszczyzny ostrości, a co za tym idzie – powstania różnic między prawą i lewą stroną kadru, powodują, że poziom aberracji w aparacie XQ2 należy uznać za wyjątkowo wysoki.

W tabelce poniżej prezentujemy w skali 1:1 wycinki zdjęć tablicy testowej przestawiające krawędzie czerni i bieli z najwyższym i najniższym poziomem aberracji chromatycznej według wyników otrzymanych dla surowych plików wywołanych programem dcraw.

25.6 mm f/4.9	6.4 mm f/8

Dystorsja

Spoglądając na prezentowane poniżej zdjęcia testowe wykonane w plikach JPEG, możemy odnieść wrażenie, że obiektyw zastosowany w tym aparacie jest przyzwoicie skonstruowany; cechuje go dystorsja beczkowa o wartości −2.81% dla najkrótszej ogniskowej przez −0.03% dla środkowego zakresu ogniskowych po −0.8%, czyli delikatną beczkę, dla pozycji „tele”.

Spójrzmy, jak prezentują się zdjęcia przykładowe wywołane z formatu RAW. Niestety, okazuje się, że prawdziwy wymiar tej wady jest monstrualny. Widać wyraźnie, że w wypadku szerokiego kąta mamy do czynienia z bardzo dużą dystorsją beczkową, którą program Imatest oszacował na poziomie −10,4%. W średnim zakresie ogniskowych poziom wady wynosi już tylko −2.14 %, a dla maksymalnej ogniskowej spada do −0.8%.

JPEG	RAW
6.4 mm
12.8 mm
25.6 mm

Kilka słów komentarza należy się też wywoływaniu zdjęć w programie Adobe Lightroom. Otóż otworzenie w nim fotografii w formacie RAW wykonanej na najkrótszej ogniskowej nie wykazuje żadnych oznak dystorsji. By dojrzeć tę wadę, należy użyć programu, który nie modyfikuje zdjęcia, np. dcraw.

Koma i astygmatyzm

W modelu XQ2 koma najbardziej widoczna jest dla kombinacji szerokiego kąta oraz mocno otwartej przysłony. W takim wypadku w rogu kadru obraz diody jest mocno zniekształcony, wystarczy jednak domknąć przysłonę, by mocno zredukować efekt komy. Ta wada może być współodpowiedzialna za słabe wyniki zdolności rozdzielczej na brzegu kadru.

Centrum	Róg
6.4 mm, f/1.8
6.4 mm, f/2.8
12.8 mm, f/4.2
25.6 mm, f/4.9

Astygmatyzm jest bardzo duży (40%), w szczególności widoczny dobrze w średnich zakresach ogniskowych. Tak wysoki poziom tej wady może znacząco wpływać na pokazane powyżej wyniki zdolności rozdzielczej dla ekwiwalentu 50 mm.

Poniżej prezentujemy wykresy ukazujące różnice między pionową i poziomą składową pomiaru zdolności rozdzielczej obiektywu.

Winietowanie

Pomiary winietowania wykonaliśmy w pierwszej kolejności na plikach JPEG. Otrzymane przez nas wyniki prezentujemy w tabelce poniżej.

Jak widać, dla plików JPEG winietowanie nie stanowi problemu. W całym zakresie ogniskowych i użytych nastaw przysłony wyniki oscylują wokół zakresu −0.3 EV do −0.07EV.

Spójrzmy teraz na wyniki pomiarów, które wykonaliśmy na surowych plikach.

Widzimy, że dla najkrótszej ogniskowej wyniki utrzymują się na poziomie −2 EV. To jednak o niecałe 2 EV mniej niż w teście aparatu XQ1. Wtedy dywagowaliśmy o niedopasowaniu koła obrazowego do wielkości sensora. Ponieważ dla ekwiwalentu 50 mm i dla pozycji „tele” wyniki między modelami XQ1 a XQ2 praktycznie nie różnią się, zmiana dla szerokiego kąta może świadczyć o wprowadzeniu w XQ2 korekty w konstrukcji obiektywu lub (co jest bardziej prawdopodobne) modyfikacji plików surowych.

JPEG	RAW
6.4 mm
f/1.8	f/1.8
f/2	f/2
f/2.8	f/2.8
f/4	f/4
f/5.6	f/5.6
f/8	f/8
f/11	f/11
12.8 mm
f/4.2	f/4.2
f/5.6	f/5.6
f/8	f/8
f/11	f/11
25.6 mm
f/4.9	f/4.9
f/5.6	f/5.6
f/8	f/8
f/11	f/11

Odblaski

Przypomnijmy, że obiektyw XQ2 składa się z 7 soczewek ułożonych w 6 grupach, czyli posiada aż 12 powierzchni potencjalnie powodujących odblaski na wynikowej fotografii.

6.4 mm, f/2

6.4 mm, f/11

25.6 mm

Domknięcie przysłony powoduje powstawanie artefaktów, kolorowych promienistych wzorów, które zniekształcają rejestrowany obraz. Martwi także spadek kontrastu.