W poprzednim rozdziale mieliśmy możliwość wzrokowo ocenić poziom szumu na JPEG-ach z E-P5. Przyjrzyjmy się teraz wynikom pomiarów, które prezentujemy na wykresie poniżej. Na ich podstawie, widzimy że OM-D E-M5 i E-P5 szumią bardzo podobnie w całym zakresie ISO. Nawet dla maksymalnej czułości, wartości poszczególnych składowych nie dochodzą do 4%. Najprawdopodobniej zatem, pomimo wyłączenia odszumiania, proces redukcji zakłóceń jednak zachodzi. Co więcej, w okolicach ISO 400 obserwujemy załamanie świadczące o pojawieniu się lub zintesyfikowaniu tego procesu.

W poprzednim rozdziale prezentowaliśmy wycinki ze zdjęć wykonanych przy wyłączonym odszumianiu. Jak natomiast wygląda obraz kiedy odszumianie włączymy, można zobaczyć na poniższym porównaniu. W Olympusie E-P5 intensywność tego procesu na wyższych czułościach można kontrolować w 3-stopniowej skali. W poniższej tabelce prezentujemy zdjęcia wykonane przy ISO 6400 i 12800.

ISO 6400
Odszumianie wyłączone
Odszumianie słabe
Odszumianie standardowe
Odszumianie mocne
ISO 12800
Odszumianie wyłączone
Odszumianie słabe
Odszumianie standardowe
Odszumianie mocne

Widać, że teoretycznie nieodszumione JPEG-i posiadają na tyle niski szum, że kolejne stopnie procesu odszumiania dają względnie niewielki zysk. Łatwiej zauważyć utratę szczegółów obrazu niż obniżenie szumu.

Przyjrzyjmy się teraz zdjęciom z E-P5 zapisanym w formacie RAW. Wywołaliśmy je programem dcraw i zapisaliśmy jako 24-bitowe TIFF-y. Podobnie jak w poprzednim rozdziale, dla porównania prezentujemy również wycinki zdjęć z OM-D E-M5 oraz Fujifilm X-E1.

Spójrzmy jeszcze na pomiary poziomu szumu przeprowadzone na surowych plikach:

Wspomnianą niewielką przewagę E-M5 nad E-P5 na wyższych czułościach można łatwo zauważyć porównując wykresy wygenerowane dla obydwu modeli. Nie jest ona zbyt duża i maksymalnie sięga 1/3 EV. Aparat Fujifilm X-E1 także góruje o ok. 1/3 EV, przy czym jego zakres czułości jest mniejszy i kończy się na wartości 6400 ISO. Wzrokowa ocena ma zatem odzwierciedlenie w pomiarach. Gdy zajrzymy jeszcze do testu Panasonika GH3 zobaczymy, że szum w przypadku tego modelu jest wyższy od 1/3 do 2/3 EV.

Tradycyjnie, na koniec części dotyczącej szumu na surowych plikach prezentujemy również wykres przedstawiający pomiary przeprowadzone na RAW-ach przekonwertowanych do 48-bitowych TIFF-ów. Praktycznie rzecz biorąc potwierdzają one to, co do tej pory powiedzieliśmy.

Darki

Sprawdźmy teraz, jak Olympus E-P5 zachowuje się pod względem prądu ciemnego. Jego poziom testujemy na podstawie zdjęć wykonanych z 3-minutową ekspozycją bez dopływu światła. Zdjęcia wykonujemy zarówno w formacie JPEG jak i RAW. Te pierwsze prezentujemy w postaci, w jakiej zostały zapisane przez aparat. Surowe pliki natomiast, wywołujemy programem dcraw do postaci czarnobiałej bez interpolacji. Uzyskane w ten sposób pliki TIFF konwertujemy do formatu GIF, dobierając zakres w taki sposób, aby najlepiej zobrazować generujący się na matrycy szum. W przypadku E-P5 zakres ten wynosi od 0 do 511. Identyczny zakres został również odłożony na poziomej osi histogramów wykonanych na podstawie surowych plików. Maksymalne wartości na osi pionowej wynoszą 200.000 zliczeń.

RAW
ISO	Dark Frame	Crop	Histogram
100
200
400
800
1600
3200
6400
12800
25600

Wyniki pomiarów przeprowadzonych na darkach nie są dla nas zaskoczeniem, bowiem obserwujemy niemal identyczne zachowanie E-P5, co OM-D E-M5. Zaprezentowane histogramy nie mają symetrycznego kształtu przypominającego gaussowski rozkład. Co prawda przy niskich czułościach zastosowano wyraźny bias na poziomie około 250 (co widać w tabelce poniżej), jednak widać że w miarę wzrostu ISO rozkład zaczyna się powoli przesuwać w lewo. Dodatkowo, coraz wyraźniej widać jego niesymetryczność oraz drugi garb po prawej stronie głównego maksimum. Przy najwyższej czułości histogram jest wręcz wyraźnie obcięty z lewej strony.

Trzeba jednak przyznać, że struktura darków jest przyjemna. W szumie nie widać niepokojących niejednorodności, takich jak na przykład banding, czy intensywniejsze „świecenie” jakichś obszarów, których źródłem jest zazwyczaj grzejąca się elektronika aparatu.

Również zaprezentowane poniżej darki w formacie JPEG nie pokazują niczego niepokojącego.

JPEG
ISO	Dark Frame	Crop
100
200
400
800
1600
3200
6400
12800
25600