50 lat lustrzanek firmy Canon - początki działalności
1. 50 lat lustrzanek firmy Canon - początki działalności
Lata 30-te ubiegłego wieku to okres dominacji na rynku aparatów fotograficznych niemieckich firm Leica Camera i Zeiss Ikon. Kraj za naszą zachodnią granicą był wówczas uznawany za światowe królestwo aparatów fotograficznych, a zaprezentowane w latach 1932 i 1933 dalmierze Leica Model II i Contax Model I tylko ugruntowały to przekonanie. Choć aparaty te spełniały oczekiwania nawet najbardziej wymagających użytkowników, to tylko nieliczni mogli sobie na nie pozwolić. Leica Model II kosztował wówczas ok. 420 jenów, podczas gdy przeciętna pensja dobrze opłacanego pracownika banku wynosiła zaledwie 70 jenów. Dlatego zaawansowane niemieckie aparaty w tamtych latach zwykło nazywać się w Japonii "takane no hana", co oznaczało rzecz poza zasięgiem.
Nic więc dziwnego, że dość szybko pojawił się młody zapaleniec, który postanowił stworzyć pierwszy japoński dalmierz na film 35 mm z migawką szczelinową. Tym zapaleńcem był Pan Goro Yoshida, który rozpoczął swoje prace od rozebrania na części pierwsze Leiki II w celu dokładnego poznania zasad budowy aparatu dalmierzowego.
 Leica II z 1932 roku |
Goro Yoshida urodził się w Hiroszimie w roku 1900. Jeszcze przed ukończeniem szkoły średniej przybył do Tokio gdzie rozpoczął praktyki w firmie zajmującej się naprawą i przebudową kamer i projektorów filmowych. Pod koniec lat 20-tych ubiegłego stulecia Yoshida często podróżował do Chin gdzie zaopatrywał się w potrzebne mu części. W trakcie jednej z takich podróży spotkał w Szanghaju amerykańskiego handlarza o nazwisku Roy E. Delay, który był wielce zdziwiony, że Japończyk jeździ do Chin po części do aparatów. Miał on wówczas powiedzieć: "Dlaczego przyjeżdżasz tu po części do aparatów? Przecież w twoim kraju produkuje się znakomite okręty wojenne i samoloty. Skoro Japończycy są w stanie wyprodukować tak dobre okręty, to nie ma powodu, dla którego nie mogą wykonywać własnych części do aparatów.". Yoshida wziął sobie do serca słowa cudzoziemca, a że lubił majsterkować i miał już spore doświadczenie w naprawie i przebudowie kamer oraz projektorów, postawił sobie za cel stworzenie własnego dalmierza na film małoobrazkowy.
Wiele lat później pytano Yoshidę, dlaczego chcąc stworzyć własny dalmierz postanowił rozmontować aparat Leica II. Wyjaśnił on, że rozebrał Leikę bez jakiegoś szczególnego powodu - chciał zwyczajnie przyjrzeć się dokładnie wszystkim częściom. Odkrył wówczas, że w aparacie nie ma żadnych wyjątkowych materiałów, jak np. diamenty, a wszystkie podzespoły zostały wykonane z mosiądzu, aluminium, żelaza i gumy. Młody konstruktor nie krył swojego zaskoczenia i złości wynikającej z faktu, że złożone do kupy części wykonane z tanich materiałów sprzedaje się ludziom za tak wygórowaną cenę. Z pewnością przyspieszyło to tylko decyzję o założeniu własnej firmy mającej opracować dalmierz małoobrazkowy i w rezultacie w listopadzie 1933 roku w Roppongi, Minato-ku, Tokyo powstało Seiki Kōgaku Kenkyūjo, czyli Laboratorium Precyzyjnych Instrumentów Optycznych (ang. Precision Optical Instruments Laboratory).
 Założyciele Seiki Kōgaku Kenkyūjo czyli Laboratorium Precyzyjnych Instrumentów Optycznych (od lewej): Goro Yoshida (1900–1993), Saburo Uchida (1899–1982), Takeo Maeda (1909–1977). |
 Na początku laboratorium zajmowało jeden z pokoi w tokijskim apartamentowcu Takekawaya. |
Goro Yoshida rozpoczął działalność wraz ze swoim szwagrem Saburo Uchida i jego wcześniejszym pracownikiem Takeo Maeda. Wystarczyło zaledwie siedem miesięcy, by z niewielkiego laboratorium mieszczącego się w tokijskim apartamentowcu Takekawaya wyszedł na świat pierwszy prototypowy dalmierz małoobrazkowy o nazwie Kwanon.
 Jeden z prototypów aparatu Kwanon z 1934 roku. Został on wyposażony w obiektyw Kasyapa f/3.5 50 mm nieznanego producenta. |
Nazwa handlowa Kwanon jest wynikiem wierzeń Yoshidy, gdyż nawiązuje do buddyjskiej bogini miłosierdzia, która w Japonii nazywana była Kwannon. Jej życzliwość miała obejmować wizję producenta polegającą na tworzeniu najlepszych aparatów na świecie. W rezultacie dla marki Kwanon przyjęto logo przedstawiające otoczoną płomieniami boginię Kwannon z tysiącem ramion.
 Pierwsze logo firmy przedstawiało otoczoną płomieniami buddyjską boginię Kwannon z tysiącem ramion. |
Kwanon był wyposażony w obiektyw nieznanego producenta, który nosił nazwę Kasyapa f/3.5 50 mm. Również w tym przypadku można doszukiwać się powiązań religijnych, gdyż Kasyapa pochodzi od Mahakasyapa - imienia ucznia Buddy.
 Jedna z reklam przedstawiających prototyp Kwanona. |
Przypuszcza się, że w ciągu kilku kolejnych miesięcy pojawiły się w sumie cztery różne wersje Kwanona, lecz niestety żadna z nich nie przetrwała do dziś. Niektóre źródła mówią nawet o pięciu odmianach tego prototypowego aparatu: Kwanon A, Kwanon B, Kwanon C, Kwanon D i Kwanon X. Choć w czasopismach branżowych znaleźć można było reklamy trzech różnych wersji Kwanona, to okazuje się, że pokazane tam aparaty były jedynie rysunkami lub drewnianymi modelami. Jedna z takich reklam, która ukazała się w czerwcu 1934 roku w magazynie Asahi Camera, nawiązuje do wspomnianej rozmowy Yoshidy z amerykańskim handlarzem. Znalazł się na niej slogan:
-
Najlepsza łódź podwodna to Igo.
Najlepszy samolot to Model 92.
Najlepszy aparat to Kwanon.
Wszystkie są najlepsze na świecie.
 Reklama aparatu Kwanon, która ukazała się w czerwcu 1934 roku w magazynie Asahi Camera. |
Kwanony nigdy oficjalnie nie pojawiły się na rynku i choć Yoshida zaświadczał, iż udało mu się skompletować w sumie dziesięć egzemplarzy aparatu, to firmowa strona poświęcona historii firmy Canon głosi, że nikt nigdy tych produktów nie widział.
Około roku 1955 w Osace odkryto tajemniczy aparat o nazwie Kwanon Model D, lecz podobno była to jedynie kopia Leiki II, która w dodatku nie została wykonana przez Yoshidę. Prawdziwy twórca tego aparatu do dnia dzisiejszego owiany jest tajemnicą.
Równie zagadkowy okazał się Kwanon z naniesionym numerem "2" (uznawany za Model D), którego w 2006 roku wystawiono na sprzedaż w jednym z domów aukcyjnych. Aparat, jak przystało na Kwanona, został wyposażony w obiektyw Kasyapa f/3.5 50 mm, a z informacji dostarczonych przez sprzedającego wynikało, że nabył on go 10 lat wcześniej od córki jednego z agentów nieruchomości z Nowego Jorku wraz z aparatami Contax I i Leica II, która oświadczyła, iż aparaty te były w jej rodzinie od lat 50-tych ubiegłego wieku. Do dziś nie wiadomo czy jest to oryginalny produkt, który opuścił Laboratorium Precyzyjnych Instrumentów Optycznych, jednak nie przeszkodziło to jednemu z kolekcjonerów zapłacić za niego 138 tys. dolarów.
Jak widać, pierwszym produktom firmy towarzyszy wiele tajemnic i niedomówień, a pikanterii całej sprawie dodaje fakt, że jesienią 1934 roku ( zaledwie w rok po założeniu firmy i w kilka miesięcy po zaprezentowaniu prototypów Kwanon) Yoshida opuścił Laboratorium Precyzyjnych Instrumentów Optycznych, gdyż, jak podano na stronie Canona, firmowe podejście do produkcji aparatów nie było zgodne z jego oczekiwaniami.
Nie przeszkodziło to jednak firmie w dalszym rozwoju i pracami nad finalną wersją dalmierza małoobrazkowego bazującego na prototypach Kwanon stworzonych przez Goro Yoshidę. Nie mając w zasadzie jeszcze żadnego produktu nawet na japońskim rynku, przedstawiciele firmy wykazali się sporą intuicją. Już wtedy dostrzeżono możliwości zagranicznej ekspansji firmy i podjęto decyzję o zmianie nazwy handlowej aparatów, na taką, która będzie akceptowana przez klientów na całym świecie. Wybór padł na słowo Canon oznaczające świętą księgę lub kryterium w osądach, co miało nawiązywać do zaangażowania firmy w produkcję precyzyjnego sprzętu, gdzie dokładność ma znaczenie fundamentalne. Dodatkowo słowo Canon wymawia się podobnie do zwrotu Kwanon. I tak, w 1935 roku Canon został zarejestrowany jako nazwa handlowa aparatów produkowanych przez Precision Optical Instruments Laboratory.
Kilka miesięcy później, w lutym 1936 roku, producent zaprezentował światu pierwszy aparat pod nową marką. Był to małoobrazkowy dalmierz Hansa Canon, który powstał przy współpracy z firmą Nippon Kogaku - późniejszy Nikon. Nippon Kogaku specjalizował się wówczas w produkcji sprzętu optycznego dla potrzeb wojska i chcąc zaistnieć na rynku cywilnym z chęcią przystał na propozycję Laboratorium Precyzyjnych Instrumentów Optycznych, które miało problemy ze znalezieniem dostawcy obiektywów i optyki układów dalmierza do swoich aparatów. W rezultacie, w modelu Hansa Canon znalazł się, po raz pierwszy w cywilnym aparacie obiektyw Nikkor 50mm f/3.5.
 Hansa Canon został pokazany w lutym 1936 roku. Był to pierwszy seryjnie produkowany dalmierz Canona na film 35 mm. |
Interesująca jest również geneza słowa Hansa w nazwie pierwszego Canona. Hansa (po polsku Hanza) wywodzi się od średniowiecznego związku miast handlowych Europy Północnej, była to wówczas (i nadal jest) nazwa handlowa Omiya Shashin Yohin Co., Ltd (sklepu z aparatami i akcesoriami fotograficznymi). W roku 1936 Precision Optical Instruments Laboratory nie posiadało własnych kanałów dystrybucyjnych i w związku z tym podjęto decyzję o współpracy z Omiya Shashin Yohin. Dzięki temu sklep zajął się sprzedażą pierwszego Canona, a w zamian za to pojawiła się w jego nazwie Hansa.
W czerwcu 1936 roku firma przenosi się do Meguro Ward, zatrudnia nowych pracowników i zmienia nazwę na Japan Precision Optical Instruments Laboratory. Wydawać by się mogło, że firmę czeka teraz szybki rozwój, tym bardziej, że kilka miesięcy wcześniej zaprezentowała ona pierwszy japoński aparat dalmierzowy na film 35 mm. Tak się niestety nie stało, gdyż firma nie była w stanie zwiększyć swoich mocy produkcyjnych. Fabrykę opuszczało maksymalnie 10 sztuk aparatów Hansa Canon miesięcznie, a czasem liczba ta spadała do zaledwie 1 sztuki tygodniowo. Nie pozostało to bez wpływu na kondycję finansową firmy, w związku z czym zarząd podjął decyzję o reorganizacji i przekształceniu Japan Precision Optical Instruments Laboratory w spółkę akcyjną i w rezultacie 10 sierpnia 1937 roku powstała spółka Precision Optical Industry Co., Ltd. Data ta jest uznawana obecnie przez firmę Canon jako oficjalny dzień powstania korporacji.
Od tego czasu interesy zaczęły iść znacznie lepiej i na przestrzeni kolejnych lat na rynku pojawiały się kolejne aparaty sygnowane logotypem Canon.
 |
1934 r. Wygrawerowane logo Kwanon pojawiało się na prototypowych aparatach produkowanych przez firmę na początku jej działalności. Aparaty te nigdy nie trafiły na rynek. |
|---|---|
 |
1935 r. Nowo zarejestrowana nazwa handlowa Canon, jak i nowe logo miały odzwierciedlać globalne perspektywy firmy. |
 |
1953 r. Ujednolicone logo, któremu nadano bardziej wyrafinowanym wygląd w celu osiągnięcia całkowitej równowagi. |
 |
1956 r Obecne logo jest kulminacją pracy projektantów i pozostaje ono niezmienione od ponad 50 lat. |
Już za tydzień zapraszamy na kolejny artykuł z cyklu "50 lat lustrzanek firmy Canon", w którym przeniesiemy się do przełomu lat 50-tych i 60-tych ubiegłego wieku, aby poznać pierwsze lustrzanki tej firmy.
Optyczne.pl jest serwisem utrzymującym się dzięki wyświetlaniu reklam. Przychody z reklam pozwalają nam na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem serwerów, opłaceniem osób pracujących w redakcji, a także na zakup sprzętu komputerowego i wyposażenie studio, w którym prowadzimy testy.