Spójrzmy więc na poniższe miniaturki, żeby ocenić, jak wygląda winietowanie testowanego obiektywu na plikach JPEG uzyskanych przy pomocy aparatu Fujifilm X-T2.

Fujifilm X-T2, JPEG, 8 mm, f/2.8	Fujifilm X-T2, JPEG, 8 mm, f/4.0
Fujifilm X-T2, JPEG, 12 mm, f/2.8	Fujifilm X-T2, JPEG, 12 mm, f/4.0
Fujifilm X-T2, JPEG, 16 mm, f/2.8	Fujifilm X-T2, JPEG, 16 mm, f/4.0

Na maksymalnym otworze względnym i najkrótszej ogniskowej winietowanie wynosi 22% (−0.71 EV). Przy tych parametrach jest to wynik bardzo dobry. Wada ta jednak wolno maleje wraz z przymykaniem przysłony, bo na f/4.0 mamy wynik 19% (−0.61 EV), na f/5.6 rezultat sięgający 14% (−0.44 EV) i dopiero na f/8.0 osiągamy niezauważalny poziom 10% (−0.29 EV).

Podobne wyniki mamy w środku zakresu ogniskowych, choć tutaj winietowanie jest jeszcze bardziej odporne na przymykanie przysłony. Wyniki uzyskane na przysłonach f/2.8, f/4.0, f/5.6 i f/8.0 to odpowiednio 25% (−0.85 EV), 24% (−0.81 EV), 21% (−0.69 EV) i 16% (−0.52 EV).

Niewiele zmienia się po przejściu do ogniskowej 16 mm. W jej przypadku, na maksymalnym otworze względnym, spadek jasności w rogach kadru sięga 21% (−0.69 EV) i zmniejsza się do 19% (−0.63 EV) po przymknięciu przysłony do f/4.0. Na f/5.6 mamy rezultat sięgający 16% (−0.50 EV), a na f/8.0 poziom 12% (−0.36 EV).

Zobaczmy teraz, jak winietowanie wygląda w przypadku plików RAW wywołanych neutralnym oprogramowaniem takim jak dcraw. Odpowiednie miniaturki pokazane są poniżej.

Fujifilm X-T2, RAW, 8 mm, f/2.8	Fujifilm X-T2, RAW, 8 mm, f/4.0
Fujifilm X-T2, RAW, 12 mm, f/2.8	Fujifilm X-T2, RAW, 12 mm, f/4.0
Fujifilm X-T2, RAW, 16 mm, f/2.8	Fujifilm X-T2, RAW, 16 mm, f/4.0

Jak widać, wyniki są dużo wyższe niż w przypadku JPEG-ów. Jedyne, co pozostało podobne, to odporność winietowania na przymykanie przysłony. Na ogniskowej 8 mm i świetle f/2.8 musimy borykać się ze stratami światła w rogach wynoszącymi 52% (−2.11 EV). To spory wynik, ale usprawiedliwiony przez ogromny kąt widzenia (w przypadku RAW-ów przecież o ponad 5 stopni większy niż deklarowany przez producenta) i dobre światło. Na f/4.0 winietowanie wynosi 49% (−1.95 EV), na f/5.6 sięga 46% (−1.77 EV), a na f/8.0 dochodzi do wciąż dużej wartości 42% (−1.58 EV). Nawet na przysłonach f/11 i f/16 problem jest widoczny, bo omawiana wada sięga tam odpowiednio 39% (−1.41 EV) i 37% (−1.32 EV).

W środku zakresu ogniskowych problemy są tylko odrobinę mniejsze. Na f/2.8 mamy winietowanie o wartości 49% (−1.96 EV), które zmniejsza się nieznacznie do 48% (−1.88 EV) po przymknięciu przysłony do f/4.0. Na przysłonach f/5.6, f/8.0 i f/11.0 omawianą wadę nadal dojrzymy bez problemów, bo sięga tam ona odpowiednio 44% (−1.69 EV), 41% (−1.52 EV) i 37% (−1.33 EV).

Najlepsza, ale wciąż daleka od dobrej, sytuacja panuje dla ogniskowej 16 mm. Tam na f/2.8 musimy liczyć się ze stratami światła w rogach kadru wynoszącymi 45% (−1.73 EV), które zmniejszają się do 42% (−1.60 EV), po przymknięciu przysłony do f/4.0. Na otworze względnym f/5.6 winietowanie wynosi 38% (−1.40 EV) i spada do 35% (−1.24 EV) po zastosowaniu przysłony f/8.0. Na f/11.0 winietowanie jest wciąż widoczne, bo wynosi 32% (−1.12 EV).

Brak bardzo wyraźnego ścięcia krążków światła, który widzieliśmy w poprzednim rozdziale, może rzucać pewne światło na zachowanie Fujinona w kwestii winietowania. Odporność tej wady na przymykanie przysłony sugeruje, że głównym czynnikiem, jaki musimy wziąć pod uwagę, jest telecentryczność, a raczej jej brak. Jak wspomnieliśmy wcześniej, tylna soczewka jest nawet wysunięta poza bagnet i znajduje się przez to bardzo blisko matrycy. W efekcie, przy tak krótkich ogniskowych, promienie muszą padać na piksele detektora pod ogromnymi kątami i część winietowania może pochodzić nie tylko z optyki, ale z interakcji fal świetlnych z mikrosoczewkami na matrycy. Swoje dodatkowo dokłada malejąca wraz ze wzrastającym kątem padania światła skuteczność powłok antyodbiciowych. Jak widać, usunięcie komory lustra ma nie tylko zalety, ale także wady…

Fujifilm X-T2, 8 mm, RAW, f/2.8

Fujifilm X-T2, 12 mm, RAW, f/2.8

Fujifilm X-T2, 16 mm, RAW, f/2.8