Korpus nowego GFX-a robi spore wrażenie dużą bryłą – korpus ze zintegrowanym pionowym uchwytem ma słuszne rozmiary i niemałą masę (1400 gramów). Przypomina tym samym pełnoklatkowe lustrzanki pokroju Canona 1D X Mark III, czy Nikona D5. Obudowa składa się z trzech głównych elementów – przedniego panelu, środkowego z modułem stabilizacji oraz tylnego – wykonanych oczywiście z wytrzymałych stopów magnezu. Całość robi świetne wrażenie pod względem jakości użytych materiałów i ich spasowania. Pewne zastrzeżenia można mieć do uchwytu pionowego, którego matowe wykończenie jest po prostu śliskie.

Warto również dodać, że konstrukcja została uszczelniona, a aparat można bez przeszkód używać w niskiej temperaturze (do −10°C).

----- R E K L A M A -----

Zasilanie i złącza

Aparat zasilany jest jednym lub dwoma akumulatorami o oznaczeniu NP-T125 i parametrach 10.8 V oraz 1250 mAh, znanych zresztą z poprzednich aparatów GFX. Ładowanie odbywa się w ładowarce BC-T125 i trwa około 140 minut. Według producenta pojemność tego akumulatora wystarcza na wykonanie od 740 do 800 zdjęć (w zależności od tego, czy korzystamy wizjera, czy głównego ekranu). Podczas testów nie stwierdziliśmy większych odchyłek od tej deklaracji. Gniazdo baterii mieści zamykaną na „kluczyk” szufladę na dwa akumulatory. Znajdziemy je na lewej ściance korpusu.

Zdjęcia i filmy zapisywane są na dwóch kartach SD/SDHC/SDXC, a oba sloty obsługują szybki standard UHS-II. Funkcje dotyczące zapisu zdjęć na karty oferują możliwość wybrania karty podstawowej i pomocniczej. Dodatkowe opcje obejmują:

• zapis na kartę podstawową i automatyczne przełączanie na kartę pomocniczą w przypadku przepełnienia,
• zapis kopii zapasowej na karcie pomocniczej,
• zapis RAW-ów na karcie podstawowej i JPEG-ów na pomocniczej.

Gniazdo kart pamięci zlokalizowano na prawej ściance aparatu.

Większość złącz komunikacyjnych umieszczono na lewej ściance. Patrząc od lewej i od góry mamy:

• gniazdo do synchronizacji lamp błyskowych (PC),
• wejście mikrofonu mini-jack 3.5 mm,
• wyjście słuchawkowe mini-jack 3.5 mm,
• gniazdo USB-C 3.1, umożliwiające także ładowanie,
• wyjście micro HDMI (D),
• gniazdo zewnętrznego zasilacza (AC-15V).

Na prawej ściance z kolei znajdziemy złącza mini-jack 2.5 mm, pozwalające podłączyć wężyk spustowy.

Przyciski

Podobnie jak w modelach 50R i 50S, w 100 także mamy kilka przycisków pozbawionych jakichkolwiek oznaczeń. Są one programowalne, a ich symbole zobaczymy dopiero w menu aparatu. Omawianie poszczególnych elementów zaczniemy od górnej części aparatu.

Z lewej strony gorącej stopki znajduje się koło głównych trybów pracy migawki z następującymi pozycjami:

• MOVIE – tryb filmowania,
• MULTI – opcje bracketingu,
• STILL – fotografowanie, także seryjne.

By je obrócić, należy wcisnąć i przytrzymać niewielki przycisk blokady leżący nieco powyżej. Pośrodku pokrętła mamy przycisk DRIVE, dający dostęp do dodatkowych ustawień powyższych trybów: jakości plików wideo, rodzaju bracketingu, czy trybu seryjnego. Po lewej stronie górnego wyświetlacza umieszczono przycisk z symbolem żarówki. Nie aktywuje on faktycznego podświetlenia ekranu, przełącza natomiast go w widok negatywu.

Po prawej stronie ekranu widzimy dwa nieoznaczone przyciski. Dolny pozwala przełączać tryb dodatkowego wyświetlacza (ustawienia ekzpozycji i informacje dot. różnych ustawień, widok kół nastawczych ISO i czasu naświetlania oraz histogram luminancji), natomiast górny to programowalny Fn2. Wyżej mamy jeszcze guzik kompensacji ekspozycji (oznaczony w menu jako Fn1) oraz przycisk spustu migawki otoczony dźwignią włącznika. Na samej górze widzimy jeszcze przednie pokrętło sterujące. Przejdźmy teraz do tylnej ścianki.

Blisko lewego górnego rogu umieszczono guzik kasowania plików, natomiast po drugiej stronie mocowania wizjera – przełącznik AF (pojedynczy, ciągły, ostrzenie manualne). Idąc dalej na prawo zauważymy tylne pokrętło sterujące, a nieco niżej – na wypustce przeznaczonej pod kciuk – guziki Fn4 oraz Q (uruchamiający menu podręczne Q).

Wzdłuż prawej krawędzi głównego LCD zlokalizowano kolejne przyciski. Patrząc od góry mamy:

• AF-ON – uruchomienie autofokusa (programowalny),
• dżojstik do obsługi punktów i stref, z możliwością wciskania (pokazanie strefy AF i powrót do środka),
• AE-L – blokada ekspozycji (programowalny),
• MENU / OK – wywołanie menu głównego i zatwierdzanie ustawień,
• DISP / BACK – zmiana trybu wyświetlania głównego ekranu i cofanie w menu,
• wejście do trybu odtwarzania zdjęć.

W dalszej części tylnej ścianki mamy kolejne elementy, zdublowane w racji obecności zintegrowanego uchwytu pionowego. Są to mianowicie:

• dżojstik,
• V-AF-ON pionowy,
• pokrętło sterujące,
• V-AE-L pionowy,
• Fn5,
• V-Fn4 pionowy,
• Q.

W dolnej części prawej ścianki znajdziemy kolejne zdublowane elementy: dodatkowy przycisk spustu migawki, otoczony dźwignią blokady, przednie pokrętło sterujące oraz dwa guziki. Pierwszy z nich to V-Fn2, a drugi – kompensacja ekspozycji.

Na przedniej ściance, oprócz guzika zwalniającego blokadę bagnetu, umieszczono ostatnie dwa programowalne przyciski: Fn3 oraz V-Fn3

Warto zauważyć, że pokrętła nastawcze można wciskać. Krótkie wciśnięcie tylnego pozwala na włączenie wspomagania manualnego ogniskowania, natomiast dłuższe – wybór rodzaju tegoż wspomagania. Przednie natomiast umożliwia zmianę przysłony (po ustawieniu pozycji C na pierścieniu przysłony obiektywu), czułości ISO oraz czasu naświetlania. To, którą funkcję aktualnie obsługuje przednie kółko, wybieramy wciskając je kolejno. W menu możemy natomiast ograniczyć wybór dostępnych opcji. Oba pokrętła pozwalają także na zmianę wielkości pola AF, po uprzednim wciśnięciu dżojstika.

Wspominaliśmy o przyciskach programowalnych. Jest ich w sumie 19, łącznie z czterema gestami na ekranie. Dostępne opcje, które ich dotyczą, można zobaczyć na poniższym filmie:

Menu

Menu aparatu jest takie samo jak w zaawansowanych modelach bezlusterkowców Fujifilm GFX 50R, 50S, czy X-Pro3 i X-T3. Opcje zgromadzono w siedmiu zakładkach: ustawienia jakości obrazu, AF/MF, zdjęć, lampy, filmu, konfiguracji oraz odtwarzania zdjęć (aktywne tylko w trybie odtwarzania), dodatkowo mamy także sekcję „Moje menu”. Zawartość tej ostatniej ustalamy dodając odpowiednie pozycje (maksymalnie 16) z pierwszych pięciu zakładek oraz części z szóstej.

Menu jakości obrazu:

Menu ustawień AF/MF:

Menu fotografowania:

Menu lampy błyskowej:

Menu filmowania:

Menu konfiguracji:

Moje menu:

Ważnym elementem obsługi jest menu podręczne aktywowane klawiszem Q. Jego wciśnięcie powoduje wyświetlenie na ekranie siatki, za pomocą której możemy podglądać i zmieniać wiele parametrów aparatu. Istotną jego zaletą jest możliwość samodzielnego określenia zawartości w zakresie dostępnych opcji.

Wyświetlacze

W GFX 100 zastosowano taki sam jak w modelu 50R i 50S 3.2-calowy ekran LCD o rozdzielczości 2.36 miliona punktów. Nowy model wyposażono w ciekawy system wychylania ekranu, analogiczny do zastosowanego w GFX 50S, czy X-T3. Mamy zatem możliwość odchylania wyświetlacza w górę (o ok. 90 stopni) i w dół (45 stopni). Po prawej stronie umieszczono dodatkowy przegub pozwalający na niezależne odchylanie go w prawo (do ok. 60 stopni). Konieczne jest wciśnięcie niewielkiego przycisku blokady znajdującego się po lewej stronie ekranu. To rozwiązanie przyda się, gdy będziemy chcieli fotografować z nietypowej perspektywy aparatem trzymanym w orientacji pionowej.

Jakość wyświetlanego obrazu jest bardzo dobra, wyrazistość i kolorystyka stoją na zadowalającym poziomie. Padające na ekran promienie słoneczne nie dały nam większych okazji do narzekania. W menu aparatu możemy regulować jasność ekranu oraz nasycenie kolorów w skali ±5 jednostek.

Przycisk DISP/BACK służy między innymi do przełączania pomiędzy różnymi konfiguracjami ekranu w trybie podglądu na żywo oraz przy przeglądaniu zdjęć.

W trybie podglądu na żywo do dyspozycji mamy następujące widoki:

• informacje wybrane przez użytkownika,
• brak informacji,
• wyświetlacz INFO,
• podgląd obrazu wraz z powiększeniem fragmentu kadru w aktywnym punkcie AF (tylko w trybie MF).

W menu aparatu możemy dość dokładnie określić, jakie elementy będą widoczne na ekranie w trybie użytkownika. Dość długa lista obejmuje m.in. cyfrową poziomicę, histogram RGBY, wskaźnik odległości (AF i MF), dane ekspozycji, tryb ostrości i pomiaru światła, czy wskaźnik naładowania akumulatora. Osobno włączamy siatkę kadrowania (3 rodzaje).

W trybie przeglądania zdjęć dostępne widoki to:

• informacje włączone,
• informacje wyłączone,
• szczegółowe informacje,
• ulubione.

Przyciskając klawisz dżojstika w górę możemy modyfikować ekran informacji szczegółowych. Oprócz dwóch ekranów z dokładnymi informacjami EXIF aparat pokazuje też użyty punkt nastawy ostrości oraz histogramy RGBY.

Zdjęcia można powiększać (przy pomocy tylnej rolki; jej wciśnięcie uruchamia podgląd 100%) lub przeglądać w postaci miniaturek (3×3 lub 10×10). Istnieje także możliwość przewijania zdjęć w powiększeniu, wykorzystując przednie pokrętło sterujące.

Przy omawianiu wyświetlacza warto napisać parę słów o tym, jakie możliwości oferuje dotykowy interfejs w GFX 100, oprócz wspomnianych wyżej gestów. Z poziomu ekranu mamy możliwość wskazania położenia ramki ostrości, jak również ustawiania jej po dotknięciu LCD w wybranym miejscu (co odbywa się z niewielkim opóźnieniem). Nie ma jednak możliwości połączenia tego z automatycznym wyzwalaniem migawki. W trybie odtwarzania zdjęć funkcja dotykowa umożliwia przeglądanie zdjęć, ich powiększanie i zmniejszanie (przez podwójne puknięcie ekranu lub obsługę dwoma palcami), łącznie z przejściem do widoku miniaturek. Podobnie jak w większości bezlusterkowców Fujifilm dotykowo nie obsłużymy menu głównego, bez trudu możemy natomiast zmieniać parametry wyświetlane w menu podręcznym Q.

GFX-a 100 wyposażono w dwa dodatkowe, monochromatyczne małe ekrany. Pierwszy z nich znajdziemy na górnym panelu. Ma on przekątną 1.8 cala i rozdzielczość 303×230 punktów. Podobny moduł zastosowano w GFX 50S, jednak ten nowy ma większy rozmiar, a co za tym idzie możliwość pokazania większej liczby ustawień i parametrów.

Co więcej, możemy zmienić zupełnie styl wyświetlanych informacji, by pokazywał wirtualne pokrętła ISO i czasów naświetlania lub histogram luminancji.

Kolejny ekran (przekątna 2.05 cala typu OLED, 256×64 punktów), znajduje się pod głównym wyświetlaczem LCD. Prezentuje on jeden z dwóch zestawów wybranych parametrów lub drabinkę ekspozycji albo histogram luminancji.

Ustawienia odnoszące się do dwóch dodatkowych, mniejszych wyświetlaczy pokazane zostały na poniższym filmie.

Filmowanie

Nagrywanie rozpoczyna i zatrzymuje się przez wciśnięcie spustu migawki, po uprzednim ustawieniu trybu pracy na górnym panelu aparatu w pozycji „MOVIE”. Filmowanie odbywa się przy pełnym kącie widzenia obiektywu i możliwe jest w następujących trybach:

• DCI (4096×2160 pix) i 4K (3840×2160 pix): 29.97p, 25p, 24p, 23.98p, przy 400 Mbps,
• Full HD (1920×1080 pix) i Full HD (2048×1080 pix): 59.94p, 50p, 29.97p, 25p, 24p, 23.98p, przy 200 Mbps.

Filmy zapisywane są z kodekiem MPEG-4 AVC / H.264 lub H.265 ze stereofonicznym dźwiękiem, skompresowanym za pomocą liniowej modulacji PCM, w plikach z rozszerzeniem MOV. Mamy wybór kompresji All-Intra lub Long GOP, możemy aktywować także odszumianie międzyklatkowe. Przy rejestracji na kartę SD model ten oferuje próbkowanie 4:2:0, natomiast przy wykorzystaniu zewnętrznego rekordera – 4:2:2. Aparat pozwala również rejestrować materiał F-Log oraz HLG.

Podczas filmowania możemy regulować stopień otwarcia przysłony, ISO, a także czas naświetlania. W trakcie nagrywania w trybie automatycznym możemy dokonywać korekty ekspozycji. Wcześniej ustawiamy balans bieli i tryb symulacji filmu. Czułość ustawiamy w zakresie 200–25600 ISO, możemy też zdać się na automatykę.

W trybie filmowania możemy korzystać z autofokusa. Tryb pojedynczy (AF-S) pozwala ustawić ostrość jedynie przed nagrywaniem, dopiero tryb ciągły (AF-C) działa podczas rejestracji. Mamy wówczas do wyboru jeden z dwóch trybów pól AF: wielopunktowy i strefowy. Praca autofokusa pozostawia jednak sporo do życzenia ze względu na szybkość i widoczny efekt „pompowania”. W dalszej części tego rozdziału zamieszczamy film ilustrujący tę przypadłość.

Istnieje oczywiście możliwość wyłączenia autofokusu – wystarczy ustawić przełącznik w pozycji MF. Powiększenie obrazu możliwe jest tylko przed rozpoczęciem nagrywania, w trakcie działa natomiast funkcja focus-peaking.

Podczas filmowania dźwięk rejestrowany jest przy pomocy wbudowanego mikrofonu stereofonicznego, w menu mamy opcję regulacji jego czułości. Warto w tym miejscu przypomnieć, że mamy także możliwość podłączenia zewnętrznego mikrofonu.

Poniżej przedstawiamy przykładowe filmy nagrane testowanym aparatem wraz z obiektywem GF 63 mm f/2.8 WR.

Przykładowe filmy

• 4K DCI 4096×2160 px, 30p – 494 MB, film nagrany po zmroku
• 4K 3840×2160 px, 25p – 495 MB, film nagrany w ciemnym pomieszczeniu
• 4K 3840×2160 px, 30p – 740 MB,
• 4K 3840×2160 px, 24p – 642 MB,
• 4K DCI 4096×2160 px, 30p – 887 MB,
• 4K DCI 4096×2160 px, 24p – 688 MB,
• Full HD 1920×1080 px, 60p – 349 MB,
• Full HD 1920×1080 px, 30p – 384 MB,
• Full HD 1920×1080 px, 24p – 357 MB,
• Full HD 2048×1080 px, 60p – 324 MB,
• Full HD 2048×1080 px, 30p – 348 MB,
• Full HD 2048×1080 px, 24p – 404 MB,
• 4K 3840×2160 px, 30p – 593 MB, HEVC, F-Log,
• 4K 3840×2160 px, 30p – 642 MB, HEVC, HLG.

Demonstracja pracy ciągłego autofokusa:

Demonstracja efektu rolling-shutter (4K):

Wizjer

Fujifilm GFX 100 nie ma wbudowanego wizjera, w zestawie dostajemy jednak zewnętrzny celownik typu OLED, dołączany do gniazda lampy błyskowej (w którym umieszczono dodatkowe styki komunikacyjne). Charakteryzuje się on rozdzielczością 5.76 miliona punktów oraz powiększeniem obrazu wynoszącym 0.86x (dla formatu 35 mm). Korekcja dioptrii jest możliwa w zakresie od −4 do +2, mamy też oczywiście czujnik zbliżenia oka. W menu znajdziemy opcję regulacji nasycenia oraz kolorystyki celownika.

Przy wizjerze mamy przycisk VIEW MODE, za pomocą którego możemy wybrać tryb widoku:

• tylko LCD,
• tylko EVF,
• tylko EVF (aktywowany czujnikiem zbliżeniowym),
• LCD/EVF (wybór czujnikiem zbliżeniowym).

Jakość i powiększenie obrazu oferowane przez nowy celownik może się podobać – wysoka rozdzielczość zapewnia bardzo szczegółowy podgląd. Płynność w warunkach ograniczonego oświetlenia mogłaby być natomiast nieco lepsza.

Warto również wiedzieć, iż mimo podobnego rozwiązania w 50S, oba moduły nie są niestety zamiennie kompatybilne, na szczęście można bez przeszkód stosować adapter z przegubem EVF-TL1.