Astrofotografia dla średniozaawansowanych - część I
2. Montaże
Na początek tanie i dość mobilne rozwiązanie. Mobilny montaż, to w tym wypadku taki, który da się podnieść i przestawić w inne niezbyt odległe miejsce. Sky-Watcher EQ3–2 waży około 15 kilogramów, a po rozłożeniu na podstawowe elementy nadaje się do przenoszenia przez jedną osobę. W przypadku astrofotografii wybrać należy montaż z zainstalowanym systemem SynScan GoTo. Czytelników chcących poczytać więcej na temat tego montażu i jego możliwości można odesłać do niedawno opublikowanego testu tego urządzenia.
 Montaż paralaktyczny Sky-Watcher EQ3–2 |
EQ 3–2 to klasyczny niewielki montaż paralaktyczny typu niemieckiego. Można powiedzieć, że jest to najmniejszy montaż nadający się do poważniejszej astrofotografii (wiemy, że dla niektórych zabrzmi to jak herezja). Nie należy oczywiście na takim montażu zawieszać zbyt wiele. Niewielki refraktor o ogniskowej kilkuset milimetrów z lustrzanką lub niewielką kamerą CCD będzie tu dobrym wyborem. Do montażu już na wstępie dokupić trzeba lunetkę biegunową, która pozwoli precyzyjnie ustawić oś biegunową. Sercem konstrukcji jest napęd oparty o system SynScan, który jest wspólnym mianownikiem wszystkich poważniejszych montaży Sky-Watchera. Jest to klasyczny układ GoTo z bazą obiektów, działający w miarę precyzyjnie i co ważne dość popularny w branży. W razie problemów dość łatwo o pomoc kolegów astrofotografów obeznanych z tego rodzaju sprzętem.
 Zrobotyzowany montaż paralaktyczny Sky-Watcher EQ3 SynScan |
Nieco mniej przenośnym, ale zdecydowanie stabilniejszym montażem jest EQ5 SynScan. Jest to dość opłacalne cenowo połączenie znanego montażu EQ5 z systemem SynScan. Na takim montażu fotografować można bez problemu krótkimi teleskopami o średnicy obiektywu 150 mm. Rozwinięciem tej konstrukcji jest HEQ5 SynScan – jeden z popularniejszych w kraju montaży o nośności nieco większej od zwykłego EQ5.
 Montaż paralaktyczny Sky-Watcher HEQ5 SynScan |
Najlepszy stosunek możliwości do ceny, wśród sprzętu tej klasy, prezentuje jednak montaż EQ6 występujący też ostatnio pod oznaczeniem NEQ-6. Za cenę około 4 tysięcy złotych otrzymujemy dość duży, stacjonarny montaż, na którym zawiesić można całkiem sporo. Przy fotografowaniu w grę wchodzą teleskopy o średnicy zwierciadła 20 cm, a w przypadku krótkich konstrukcji klasy f/4 nawet teleskopy o zwierciadle 25 cm. Zawiesić na nim można też cięższe refraktory ED, czy też apochromatyczne o średnicy obiektywu powyżej 100 mm. Montaż posiada gniazdo autoguidera w standardzie ST-4, w wersji NEQ6 posiada też podwójne mocowanie dovetail – instalować można zarówno teleskopy ze zwykłym mocowaniem dovetail w standardzie Vixena jak i potężniejsze konstrukcje z szynami w standardzie Losmandy.
 Montaż paralaktyczny Sky-Watcher EQ6 SynScan |
Montaże firmy Celestron prezentują podobny poziom jakościowy jak montaże Sky-Watchera. Mówiąc inaczej – jest to sprzęt, którym przy odrobinie dobrych chęci można robić dobre zdjęcia nieba. Najmniejszym w rodzinie montaży nadających się do fotografowania jest CG-5 GT, który jest nieomal kopią montażu EQ5 SynScan wyposażoną w solidniejszy statyw stalowy. Tak dla ścisłości to zapewne CG5-GT jest konstrukcją starszą od wspomnianego EQ5, a sięgając dalej można powiedzieć, że wszystkie montaże CG5, EQ5 czy MON-2 wyglądają niemal identycznie i są klonami starego dobrego Vixena GPD.
 Montaż paralaktyczny Celestron CG-5 GT |
Montażem, który w ofercie Celestrona odpowiada możliwościami EQ6 jest model CGEM. Zbliżony rozmiarami i masą jest jednak konstrukcją zupełnie nową, wyprodukowaną po raz pierwszy jakieś 2–3 lata temu. Rzeczywiste możliwości montażu zbliżone są do osiągów EQ6. W ostatnim czasie powstała też wersja DX o wzmocnionej konstrukcji. Największym montażem Celestrona jest natomiast CGE PRO. Ważący około 70 kg olbrzym jest w stanie prowadzić praktycznie każdą współcześnie produkowaną do celów amatorskich optykę, praktyczna nośność systemu to około 40 kilogramów. Montaż ten kosztuje obecnie około 22 tysięcy złotych.
 Montaż paralaktyczny Celestron CGEM |
 Montaż paralaktyczny Celestron CGE Pro |
Jeśli nie przerażają nas koszty rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych, to wkroczyć możemy na zupełnie inną półkę jakościową. Za około 40 tysięcy złotych zakupić możemy montaż włoskiej firmy 10Micron, który jakością wykonania i możliwościami zostawia daleko w tyle wszystko, co wcześniej zostało wymienione. Montaż ten posiada nośność około 50 kilogramów. Jak podaje producent, bez problemu zawiesić można tutaj zarówno 20 cm refraktor o znacznej ogniskowej, jak i teleskop systemu SCT o średnicy 14”. Sam montaż rozmiarami budzi respekt, głowica wygląda bardzo solidnie – waży ona 25 kilogramów, do tego dochodzi ciężki pręt z przeciwwagami (typowo około 20–30 kilogramów) oraz masywny, również 25-kilogramowy trójnóg. Aby ułatwić obserwatorowi życie zdecydowano się na bardzo nietypowe rozwiązanie – głowicę rozkładać można na dwie części. Osobno przenosimy część dolną z osią rektascensji, osobno zaś fragment z osią deklinacji i napędzającym ją silnikiem. Do napędu służą dwa silniki prądu stałego zasilane napięciem 24 V. Oś rektascensji napędzana jest za pośrednictwem koła zębatego o średnicy 172 mm. Na uwagę zasługuje maksymalna prędkość obrotowa takiego napędu, w tym wypadku jest to aż 20 stopni na sekundę. Tak sprawny napęd może w ciągu kilku sekund ustawić się w dowolnym kierunku. Najważniejsza z punktu widzenia astrofotografa jest precyzja prowadzenia. Bez korekcji błędu okresowego montaż ten wykazuje odchyłki w granicach ±3”. Dla porównania podobny błąd dla montażu EQ6 dochodzi do ±10”.
 Potężny montaż paralaktyczny GM2000 włoskiej firmy 10Micron |
Optyczne.pl jest serwisem utrzymującym się dzięki wyświetlaniu reklam. Przychody z reklam pozwalają nam na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem serwerów, opłaceniem osób pracujących w redakcji, a także na zakup sprzętu komputerowego i wyposażenie studio, w którym prowadzimy testy.