Firma Fujifilm zaprezentowała dzisiaj bezlusterkowiec X-T3, z nową matrycą X-Trans CMOS 4 o rozdzielczości 26 Mpix i formacie APS-C.

W porównaniu z poprzednikiem zmiany zaszły m.in. pod kątem szybkości pracy aparatu. Pojawiła się nie tylko nowa matryca, ale także układ obliczeniowy X-Processor 4. Według Fujifilm, model X-T3 - w zakresie przetwarzania obrazu - jest 3-krotnie szybszy w porównaniu z wcześniejszym aparatem.

W Fujifilm X-T3 znajdziemy sensor BSI X-Trans CMOS 4 o rozdzielczości 26 Mpix z obsługą bazowego ISO 160 (są jeszcze tryby rozszerzone, np. ISO 80 i 51200), a także ulepszony układ autofokusa z 2.1 mln punktów detekcji fazy kryjącymi prawie 100 proc. kadru. Japoński producent dodaje, że układ pracuje 1.5x szybciej niż w X-T2 i może działać w warunkach do -3 EV. W pełnej rozdzielczości X-T3 oferuje tryb seryjny 20 kl./s przy elektronicznej migawce oraz 11 kl./s przy mechanicznej. Przy wybraniu trybu „crop” (1.25x) tryb seryjny wzrasta do 30 kl./s.

Specyfikacja aparatu jest dostępna w naszej bazie:

• Specyfikacja Fujifilm X-T3

Fujifilm X-T3 oferuje również sporo możliwości pod kątem kręcenia materiałów wideo. Aparat może rejestrować obraz w standardzie 4K przy 60 kl./s (kompresja All Intra/Long-GOP). Jest też tryb 120 kl./s w Full HD. Aparat wyposażono także w 3-calowy dotykowy ekran LCD oraz elektroniczny wizjer OLED (0.5-cala) o rozdzielczości 3.69 mln punktów.

Fujifilm X-T3 ma trafić do sprzedaży w drugiej połowie września. Za sam korpus trzeba będzie zapłacić ok. 1.5 tys. dolarów.

Informacja prasowa

Korporacja FUJIFILM (Prezes: Kenji Sukeno) poinformowała o planie wprowadzenia na rynek aparatu FUJIFILM X-T3, najnowszego modelu bezlusterkowej rodziny aparatów fotograficznych - serii X, cenionej ze względu na swą technologię unikalnej reprodukcji barw, która zapewnia wyjątkową jakość obrazu zarówno w przypadku zdjęć, jak i materiałów filmowych.

Historia serii X rozpoczęła się w roku 2011 wraz z wprowadzeniem modelu X100. Aparat X-Pro1, który pojawił się 2012, to pierwszy model z matrycą obrazu X-Trans CMOS wykorzystującą unikalny układ filtra kolorów, który stworzono w oparciu o rozległe doświadczenie FUJIFILM w zakresie obrazu fotograficznego, by zapewnić wyjątkową rozdzielczość obrazu i zarazem kontrolę nad fałszywymi barwami na obrazie. W aparacie zastosowano też specjalny, dedykowany do matrycy procesor przetwarzania obrazu EXR Processor Pro. W ciągu siedmiu lat seria X oraz stosowane w niej połączenie matrycy obrazu i procesora obrazu stale ewoluowały, a firma wprowadzała kolejno wersje “X-Trans CMOS II” / “EXR Processor Pro II” w aparacie X-T1 z 2014 roku oraz zestaw “X-Trans CMOS III” / “X-Processor Pro” w modelach X-Pro2 i X-T2 z roku 2016. Dotychczasowe trzy generacje ewolucji rozwiązania Fujifilm stale podnosiły jakość obrazu i mobilność sprzętu fotograficznego serii X.

Najnowszy model X-T3, inaugurując czwartą generację modeli wspomnianej serii, dysponuje całkiem nową matrycą obrazu X-Trans CMOS 4 oraz procesorem obrazu X-Processor 4.

Nowe moduły

1. X-Trans CMOS 4: Jest to matryca APS-C z tylną iluminacją, która ma 4 razy więcej pikseli detekcji fazowej w porównaniu do obecnych modeli³. Piksele te rozmieszczone są na całej powierzchni matrycy. Pomimo rozdzielczości 26 MP wyróżnia się ona wysokim współczynnikiem S/N (sygnału do szumu) oraz niższą czułością podstawową wynoszącą ISO160. Granica działania autofocusa przy słabym oświetleniu została rozszerzona do poziomu -3EV, co pozwala na precyzyjne automatyczne ustawianie ostrości także w przypadku słabo oświetlonych motywów, np. scenerii w świetle samych świec.

2. X Processor 4: Ten moduł przetwarzania danych ma 4 procesory (CPU) zapewniając 3-krotny wzrost prędkości przetwarzania względem obecnych modeli³. Przyczynia się on nie tylko do poprawy precyzji i szybkości AF, ale jest także pierwszym na świecie² procesorem w aparacie bezlusterkowym z matrycą APS-C lub większą, który pozwolił na zaoferowanie filmowania z jakością 4K/60P 10bitów, co spełnia potrzeby osób profesjonalnie zajmujących się filmowaniem wideo. Zastosowany procesor może także natychmiast realizować złożone zadania przetwarzania obrazu, jak np. stosowanie unikalnych dla FUJIFILM opcji typu “Color Chrome Effect” czy też “monochromatyczny obraz”. Ta ostatnia opcja oferuje ciepłą czarną i chłodną białą tonację cyfrowego obrazu, a została opracowana w nawiązaniu do jednego ze sposobów odwzorowania monochromatycznych odbitek na materiałach światłoczułych opartych o halogenki srebra.

Aparat fotograficzny X-T3 gromadzi cały potencjał powyższych modułów czwartej generacji, zapewniając istotną poprawę jakości i sprawności działania.

• Wysoka jakość obrazu: Najwyższy poziom rozdzielczości - 26.1MP - matrycy formatu APS-C. Nowa matryca na równi z wyższą liczbą pikseli zapewnia też niższy poziom szumów w porównaniu z obecnymi modelami³.
• Istotne udoskonalenie sprawności działania AF: półtora raza szybsze przetwarzanie w porównaniu z obecnymi modelami³, zapewniające szybsze i bardziej precyzyjne działanie AF. Znaczne wzbogacanie możliwości AF powiązanego z detekcją twarzy / oka, dzięki wprowadzeniu 2.16M pikseli detekcji fazowej, które są rozmieszczone na całej powierzchni kadru.
• Znaczne udoskonalenie śledzenia szybko poruszających się obiektów: Zdjęcia seryjne bez utraty podglądu obrazu⁴ z prędkością do 30 kadrów/sek. przy korzystaniu z płynnego Live View z odświeżaniem 60 klatek/sek., by mieć na bieżąco podgląd fotografowanego motywu.
• Jakość wideo dla profesjonalistów: Aparat zapewnia jednocześnie obsługę 4K/60P 4:2:0 10bitów przy zapisie na karcie pamięci SD oraz sygnał wyjściowy przez HDMI z jakością 4K/60P 4:2:2 10bitów. Dostępny jest także tryb symulacji filmu światłoczułego “ETERNA,” który zyskał popularność w aparacie X-H1.

<sub>1. X-TransTM jest znakiem towarowym lub zarejestrowanym znakiem towarowym FUJIFILM Corporation. Matryca obrazu charakteryzuje się unikalnym, nieregularnym układem filtra barw, co redukuje efekt „mory” oraz błędnych kolorów bez stosowania optycznego filtra dolno przepustowego.
2. Wg stanu na 6 września 2018, stosownie do danych FUJIFILM.
3. Porównanie z bieżącymi modelami “FUJIFILM X-T2” oraz “FUJIFILM X-H1”.
4. Dostępne tylko w przypadku korzystania z elektronicznej migawki.</sub>

Podstawowe cechy i funkcje

Wykorzystanie czwartej generacji komponentów, nowej matrycy obrazu “X-Trans CMOS 4” oraz nowego procesora “X-Processor 4,”, by uzyskiwać możliwie najwyższą w historii serii rozdzielczość obrazu, najdoskonalsze odwzorowanie barw i najszybsze przetwarzanie
Aparat X-T3 dysponuje czwartą już generacją matrycy formatu APS-C zastosowaną w serii X. Jest to od podstaw opracowana matryca “X-Trans CMOS 4” (26.1MP, bez filtra dolnoprzepustowego). Wykorzystuje unikalny układ filtra kolorów – charakterystyczny dla matryc X-Trans CMOS – aby kontrolować efekt mory i nieprawidłowych barw. Ponadto matryca, po raz pierwszy, ma strukturę uwzględniającą tylną iluminację, co poprawia rozdzielczość obrazu nie wpływając negatywnie na współczynnik sygnał-szum (S/N). Należy też wspomnieć, że czułość ISO160, dostępna poprzednio jedynie w rozszerzonym zakresie czułości ISO, jest obecnie dostępna w normalnym zakresie ISO. Jest to pomocne przy fotografowaniu w jasnych plenerach lub gdy chce się uzyskać atrakcyjny efekt bokeh przy możliwie dużym otworze przesłony.

Aparat X-T3 został wyposażony w nowy procesor obrazu “X-Processor 4”, dzięki któremu do trybów symulacji filmu światłoczułego dodano opcję “monochromatycznej regulacji”. Jest ona oparta na własnej technologii FUJIFILM i pozwala na uzyskiwanie zróżnicowanej ekspresji kolorystycznej. Ciepła czerń i zimna biel tradycyjnie były uzyskiwane poprzez dobór określonych papierów fotograficznych i wywoływaczy, a obecnie pojawia się możliwość wiernego cyfrowego odwzorowania różnych środków monochromatycznej ekspresji. Funkcja jest dostępna w standardowym trybie “Monochromatycznym”, jak również w trybie “ACROS”, który zapewnia bardziej płynne przejścia w półtonach, głęboką czerń i piękne odwzorowanie faktury powierzchni.

Efekt “Color Chrome” był dotąd dostępny jedynie w średnioformatowym aparacie cyfrowym FUJIFILM’ “GFX50S,” a obecnie po raz pierwszy w modelu X-T3 trafia do serii X. Efekt zapewnia głębszą kolorystykę i bogatszą gradację odcieni w przypadku obiektów o wysoko nasyconych barwach, np. znajdujących się w cieniu kwiatów o żywej kolorystyce, motywu, który zazwyczaj trudno właściwie odwzorować na zdjęciu. Szybki i wydajny procesor X-Processor 4 sprawia, że efekt może być z powodzeniem stosowany zarówno do pojedynczych, jak i seryjnych zdjęć.

Zastosowanie nowych układów i udoskonalonych algorytmów znacznie poprawiło sprawność działania AF w słabym oświetlaniu oraz podczas śledzenia poruszających się obiektów
Matryca X-Trans CMOS 4 zawiera 2.16 miliona pikseli detekcji fazowej, czyli ponad 4 razy więcej w porównaniu z obecnymi modelami³. Ponadto, obszar detekcji fazowej obejmuje teraz niemal cały kadr (około 100%). Szybki i precyzyjny AF oparty na detekcji fazowej może być z powodzeniem wykorzystywany, nawet gdy główny motyw jest poza centrum kadru. Granica działania AF opartego na detekcji fazowej w słabym oświetleniu została przesunięta o około dwa kroki z -1EV do -3EV, co pozwala na precyzyjne ustawianie ostrości dla słabo oświetlonych scen, np. zdjęć nocnych czy miejsc oświetlanych jedynie świecami. Ponadto, wysoka prędkość działania procesora X-Processor 4 oraz poprawione algorytmy detekcji fazowej oznaczają, że aparat koryguje ostrość (AF) oraz pomiar ekspozycji AE) 1.5-raza częściej niż obecne modele³, co zapewnia precyzyjne ustawianie ostrości nawet przy fotografowaniu motywów sportowych, a także szybko i nieregularnie poruszających się obiektów.

Względem obecnych modeli³ podwoiła się sprawność działania AF z detekcją twarzy podczas fotografowania poruszających się postaci. AF z detekcją oka działa także w trybie AF-C, precyzyjnie utrzymując ostrość także przy zdjęciach portretowych osób znajdujących się w ruchu. Aparat X-T3 precyzyjnie ustawia ostrość przy fotografowaniu postaci en face oraz z profilu, nawet w sytuacjach, w których dotychczasowe systemy AF napotykały na znaczne trudności. AF z detekcją twarzy i oczu jest także dostępne podczas rejestracji obrazu wideo co ułatwia filmowanie postaci.

Udoskonalone działanie wizjera ułatwiające śledzenie poruszających się obiektów
Aparat X-T3 został wyposażony w wysokiej rozdzielczości elektroniczny wizjer składający się z 3.69-miliona punktów i zapewniający powiększenie 0.75x. Czas opóźnienia w działaniu wyświetlacza wynosi zaledwie 0.005 sekundy, co przy częstotliwości odświeżania na poziomie 100 klatek/sek. zapewnia płynne wyświetlanie ruchu i pozwala na precyzyjne zidentyfikowanie ruchu obiektów i punktów ostrości. W przeciwieństwie do obecnych modeli³ zdjęcia seryjne wykonywane z prędkością 11 kadrów/sek. i mechaniczną migawką nie wymagają już stosowania opcjonalnego uchwytu zasilającego, dzięki czemu szybkie serie zdjęć można wykonywać sprzętem o istotniej mniejszej wadze.

Nowy tryb “Sportowego wizjera” ułatwia fotografowanie poruszających się obiektów. Tryb pokazuje na ekranie LCD/w wizjerze oznaczony obszar obejmujący około 16.6M (centralny obszar powiększony 1.25x) i na zdjęcie trafia ten fragment kadru. W szczególności jest to użyteczne przy zdjęciach sportowych i fotografii przyrody, gdyż można sprawdzać ruch obiektu poza kadrem i korzystać z krótszego niż zwykle czasu zanikania obrazu.

Większa prędkość odczytu danych z matrycy i wysoka prędkość przetwarzania pozwalają na korzystanie ze śledzącego AF/AE bez zaniku obrazu przy zdjęciach seryjnych⁴ wykonywanych z prędkością do 30 kadrów/sek. w trybie 16.6M (centralny obszar powiększony 1.25x) z płynnym obrazem Live View (60 klatek/sek.) umożliwiającym weryfikację fotografowanego motywu. Zniekształcenia obrazu charakterystyczne dla elektronicznej migawki (liniowy odczyt danych z matrycy) zostały zredukowane o połowę w stosunku do obecnych modeli ³.

Aby nigdy nie przeoczyć kluczowego momentu, aparat X-T3 dysponuje nową funkcją “Wstępnego zdjęcia”⁴. Gdy zostanie ona uaktywniona, aparat rozpoczyna fotografowanie po wciśnięciu do połowy spustu migawki. Dzięki temu nigdy nie przeoczysz szansy na najciekawsze ujęcie, co dotąd niejednokrotnie miało miejsce ze względu na opóźnienie pomiędzy pełnym wciśnięciem spustu migawki, a faktycznym wykonaniem zdjęcia.

Design / walory obsługi i możliwości rozbudowy
Aparat X-T3 odziedziczył swój design po popularnym modelu X-T2. Zachowano pozycję pokręteł na górnym panelu, centralnie umieszczony wizjer nadający swoisty styl całej konstrukcji i zapewniający jej stabilność, a także doskonały profil uchwytu ułatwiający wygodne trzymanie sprzętu. Srebrna linia kolorystyczna jest standardem. Ma ona bardziej klasyczną tonację w porównaniu z opcją grafitowo-srebrną, jaką udostępniono w formie limitowanej edycji poprzedniego modelu. Styl nowego aparatu nawiązuje do tradycyjnych aparatów fotograficznych na filmy światłoczułe, a jednocześnie wyróżnia się praktycznymi rozwiązaniami, które bez wątpienia będą doskonale spisywać się przez wiele lat.

(2) Wsłuchując się w głosy użytkowników - Udoskonalona obsługa i możliwości rozbudowy
Poszczególne obszary wprowadzonych udoskonaleń:

• Regulacja dioptrii elektronicznego wizjera (EVF) ma możliwość blokady. Można wyciągnąć i obrócić pokrętło regulacji dioptrii blokując je w ten sposób, by uniknąć przypadkowej zmiany ustawienia podczas noszenia aparatu.
• Aparat X-T3 wykorzystuje ekran dotykowy o wysokim kontraście, szerszym kącie dobrego widzenia oraz lepszych walorach obsługi w porównaniu z wcześniejszymi modelami. Zastosowany ekran zapewnia intuicyjną obsługę.
• Model X-T3 odziedziczył też rozwiązania po aparacie X-H1. Mowa o dużych pokrętłach na górnym panelu i przyciskach na tylnym panelu, a także wygodnej obsłudze przedniego i tylnego pokrętła, które reagują na zmianę ustawienia charakterystycznym kliknięciem.
• W korpusie aparatu wprowadzono złącze słuchawkowe, co pozwala na bezpośrednie podłączanie akcesoriów wykorzystywanych podczas filmowania, np. mikrofonu czy urządzeń HDMI.
• Można zdejmować zakrywkę złączy, co daje lepszy dostęp do podłączania, kabli HDMI, mikrofonu czy słuchawek. Nie przeszkadza ona także, gdy instaluje się dodatkowe akcesoria do obsługi filmowania.
• Złącze USB jest zgodne ze specyfikacją USB Typ-C (USB3.1 Gen1). Istnieje możliwość podłączenia baterii Anker⁵, co znacznie zwiększa maksymalną liczbę zdjęć jaką można wykonać i istotnie wydłuża czas filmowania.

Wzbogacone możliwości filmowania wideo
Wprowadzany model to pierwszy na świecie² bezlusterkowy cyfrowy aparat fotograficzny, który zapewnia wewnętrzne nagrywanie na kartę SD z jakością 4K/60P 4:2:0 10 bitów. Jest to także pierwszy aparat tej klasy² dysponujący matrycą formatu co najmniej APS-C , który zapewnia emisję sygnału 4K/60P 4:2:2 10 bitów poprzez wyjście HDMI. Obsługiwane formaty wideo obejmują powszechnie używany standard H.264/MPEG-4 AVC, jak również zapewniający wyższą kompresje danych tryb H.265/HEVC. Pozwala to na korzystanie z wysokiej przepływności 200Mbps podczas nagrywania 4K/60P 4:2:0 10 bitów, jak również na jednoczesną emisję sygnału poprzez wyjście HDMI w trakcie nagrywania. Udostępnione opcje kompresji wideo to ALL-Intra⁶ oraz Long GOP. W przypadku korzystania z opcji ALL-Intra, materiał wideo jest rejestrowany przy 400Mbps⁷.

Prędkość odczytu z matrycy obrazu jest niemal 50% większa w porównaniu z obecnymi modelami³, co umożliwia szybki, 17msek., odczyt przy filmowaniu 4K/60P. Dystorsja związana z elektroniczną migawką (liniowy odczyt z matrycy obrazu) jest w istotnym stopniu redukowana, by zapewnić płynne odtwarzanie szybko poruszających się obiektów. Obsługa przez aparat 10 bitowej głębi koloru zwiększa 64-krotnie ilość informacji o kolorze w stosunku do zapisu 8-bitowego. Gdy dodamy do tego 400% (około 12 kroków) zakres dynamiczny, mamy pewność że motywy bogate w zróżnicowane gradacje odcieni, jak np. zachód słońca, zostaną wiernie oddane na filmowym obrazie.

Wprowadzenie całkiem nowego procesu redukcji szumów oraz nowej funkcji “międzyklatkowej redukcji szumów trybu 4K” przyczynia się do redukcji szumów odpowiadającej zwiększeniu przysłony o dwa pełne kroki. Nowy proces redukcji szumów lepiej identyfikuje elementy stanowiące szum, zakłócenie obrazu co wpływa na poprawę procesu odszumiania. Funkcja 4K “międzyklatkowej redukcji szumów trybu 4K”⁷ wykorzystuje dane różnicujące dwie sąsiadujące ze sobą klatki filmu, by w oparciu o nie redukować szum. Ponadto, minimalna czułość dla rejestrowania materiału filmowego F-Log oraz DR400% została obniżona z obecnego poziomu ISO800³ do wartości ISO640, co wychodzi naprzeciw potrzebom filmowców.

W uzupełnieniu do wspomnianych powyżej funkcji, aparat X-T3 będzie, po aktualizacji firmware’u planowanej na koniec 2018 roku, obsługiwać rejestrowanie obrazu wideo w formacie Hybrid Log Gamma (HLG), czyli w jednym z formatów zdefiniowanych przez międzynarodowy standard ITU-R BT.2100. W odpowiedzi na glosy płynące od użytkowników, aktualizacja firmware’u ma także zapewnić, że aparat X-T3 będzie mógł równocześnie generować materiał filmowy z trybem symulacji filmu światłoczułego oraz z F-Log.

<sub>5. Anker jest znakiem towarowym lub zarejestrowanym znakiem towarowym Anker Innovations Limited bądź powiązanych z nim firm.
6. Dostępne dla 4K/29.97P, 25P, 24P, 23.98P, oraz FHD/59.94P, 50P, 29.97P, 25P, 24P, 23.98P gdy wybrane jest H.265/HEVC. Nie jest kompatybilne z H.264.
7. Dostępne przy 4K/29.97P, 25P, 24P lub 23.98P. Aby mógł być realizowany zapis z przepływnością 400Mbps, wymagane jest zastosowanie karty SD z klasą prędkości wideo V60 lub wyższą.</sub>

Opcjonalne akcesoria

Pionowy uchwyt zasilający VG-XT3 (opracowany specjalnie dla aparatu fotograficznego X-T3)
Uchwyt zasilający jest odporny na kurz i zachlapania i może działać w niskich temperaturach do -10°C. Działa na dwa akumulatory. Łącznie z baterią w korpusie dostępne są wówczas trzy ogniwa zasilające aparat, co pozwala na wykonanie do 1100 zdjęć (tryb normalny). Aparat płynnie korzysta z tego rodzaju zasilania bateryjnego, przełączając się automatycznie na korzystanie z kolejnego ogniwa także podczas filmowania, co zwiększa wygodę korzystania z aparatu.

• W uchwycie znajduje się spust migawki, dźwignia ostrości, przycisk AE-L, przycisk AF-L, pokrętła sterujące, przycisk Q oraz przycisk Fn, aby zapewnić tę samą wygodę obsługi przy fotografowaniu w układzie portretowym, jaką daje poziomo trzymany aparat.
• Sam uchwyt VG-XT3 ma także funkcję ładowania baterii. Korzystając ze znajdującego się w komplecie zasilacza (AC-9VS), można naładować w ciągu około dwóch godzin dwie baterie umieszczone w uchwycie.

Skórzany futerał BLC-XT3 (opracowany specjalnie dla aparatu fotograficznego X-T3)

• Wykonany z naturalnej skóry futerał, obejmuje dolną część korpusu. Pozwala na wymianę baterii bez potrzeby zdejmowania go z aparatu.
• Z komplecie z futerałem jest materiał do owinięcia aparatu, gdy sprzęt wkładany jest do torby.

Zestaw zakrywek CVR-XT3
Jest to zestaw zakrywek specjalnie przeznaczonych do aparatu fotograficznego X-T3. Obejmuje:

• 1 x Zakrywka terminala synchronizacyjnego
• 1 x Zakrywka gorącej stopki
• 1 x Zakrywka terminala uchwytu zasilającego (czarna)
• 1 x Zakrywka terminala uchwytu zasilającego (srebrna)
• 1 x Zakrywka terminali

Pilot zdalnego sterowania RR-100

• Ten moduł zdalnego sterowania dysponuje złączem typu jack φ2.5mm.
• Podobnie do spustu migawki w aparacie, naciśniecie do połowy przycisku na pilocie ustawia ostrość na fotografowany obiekt, zaś naciśniecie przycisku do końca zwalnia migawkę.
• W trybie B lub w trybie zdjęć seryjnych, można przesunąć przycisk zwalniania migawki, by zablokować go w danej pozycji.
• Jest on dostarczany wraz z przystawką ułatwiającą właściwe przechowywanie oraz zabezpieczającą przed przypadkowym odłączeniem się kabla.

Zalecane akcesoria:
Anker PowerCore+ 26800 PD⁸ (W komplecie ładowarka 30W) oraz Anker PowerCore Speed 20000 PD (W komplecie ładowarka 30W)⁹.

Możliwość korzystania z modułów zasilających “Anker PowerCore+ 26800 PD” oraz “Anker PowerCore Speed 20000 PD”(dostarczane wraz z ładowarką), aby znacznie zwiększyć maksymalną liczbę zdjęć, którą można wykonać, lub by wydłużyć dostępny czas nagrywania obrazu filmowego.

<sub>8. Anker oraz PowerCore są znakami towarowymi lub zarejestrowanymi znakami towarowymi Anker Innovations Limited lub powiązanych z nimi firm.
9. Produkt dostępny jest w ograniczonej liczbie krajów.</sub>