_1877607562.jpg)
Przepis na lornetkę nocną
3. Dlaczego 7 milimetrów?
Pierwszą zasadą w konstrukcji, a potem w wyborze lornetki, jest więc chęć dostarczenia do oka całego światła zbieranego przez obiektyw. Można to osiągnąć tylko wtedy, gdy źrenica wyjściowa lornetki jest mniejsza lub równa źrenicy naszego oka. Jeśli więc w nocy źrenica oka typowego człowieka rozszerza się do 7 milimetrów, powinniśmy być zainteresowani sprzętem, w którym średnice krążka światła tworzonego za okularem są mniejsze lub równe 7 milimetrom. Jeśli nie spełnimy tego warunku, część światła zbieranego przez obiektyw lornetki nie będzie dostarczana do naszego oka, a na takie marnotrawstwo, w przypadku nocnych obserwacji, nie możemy sobie pozwolić.
Obiekty rozciągłe obserwowane przez lornetkę są większe tyle razy, ile powiększa nasz instrument. Jeśli więc lornetka powiększa 8 razy, obraz powstający na siatkówce jest liniowo 8 razy większy. W sensie powierzchni, jest to już różnica o czynnik 8*8, czyli aż 64 razy. Jasność powierzchniowa obiektów rozciągłych obserwowanych przez nasz instrument optyczny maleje więc z kwadratem powiększenia.
Efekt ten jest równoważony przez ilość światła zbieranego przez obiektyw. W porównaniu z gołym okiem, jest ona tyle razy większa, ile większa jest powierzchnia obiektywu w stosunku do powierzchni źrenicy wyjściowej. Tutaj warto pokusić się o prostą analogię. Jeśli w gęsto padającym deszczu wystawimy na dwór dwie miski, więcej deszczówki zbierze się w misce o większej powierzchni denka.
Chcąc więc zrównoważyć spadek jasności powierzchniowej związany z powiększaniem obrazu w lornetce, musimy zastosować obiektyw wyraźnie większy od źrenicy oka. Łatwo policzyć ile razy większy. Trzymając się przykładu z 8-krotnym powiększeniem, wiemy że jasność powierzchniowa obrazu w jego przypadku spadła 64 razy. Żeby to zrównoważyć obiektyw musi więc zebrać 64 razy więcej światła niż rozwarta do 7 milimetrów źrenica. Uda się to zrobić, jeśli obiektyw będzie 8 razy większy od źrenicy, czyli będzie miał średnicę 7*8 czyli 56 mm. I tak doszliśmy do parametrów 8×56.
Spostrzegawczy czytelnik może zapytać od razu: a dlaczego dalej nie zwiększać ilości zbieranego światła? W naszym przykładzie możemy przecież zastosować obiektyw większy nie 8× lecz choćby 9×, który zbierze aż 81 razy więcej światła. Problem jednak w tym, że faktycznie zbierze on 81 razy więcej światła, lecz wszystkiego co zebrał, nie dostarczy do oka. Nasza lornetka będzie miała bowiem parametry 8×63 i jej źrenica wyjściowa wyniesie 7.9 milimetra, co oznacza iż nie całe jej światło trafi do naszej 7-milimetrowej źrenicy w oku…
Uciekając od przykładu powiększenia 8x i uogólniając, możemy powiedzieć że lornetka musi mieć średnicę obiektywu tyle razy większą od źrenicy oka, ile wynosi powiększenie lornetki.
Optyczne.pl jest serwisem utrzymującym się dzięki wyświetlaniu reklam. Przychody z reklam pozwalają nam na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem serwerów, opłaceniem osób pracujących w redakcji, a także na zakup sprzętu komputerowego i wyposażenie studio, w którym prowadzimy testy.